Nota biograficzna - Jan Twardowski

Nota biograficzna - Jan Twardowski

Jan Twardowski, ksiądz, poeta, przedstawiciel współczesnej liryki religijnej urodził się 1 czerwca 1915 roku w Warszawie. Uczęszczając do gimnazjum im. Tadeusza Czackiego w latach 1933 — 1935 współredagował międzyszkolne pismo młodzieży gimnazjalnej „Kuźnia Młodych”, jako redaktor działu literackiego. Na łamach gazetki miał miejsce jego debiut poetycki i prozatorski. W 1936 roku złożył egzamin maturalny, a od 1937 roku rozpoczął naukę na wydziale polonistyki w Uniwersytecie Warszawskim. Studia przerwane wojną ukończył w 1947 roku pracą magisterską „Godzina myśli. Juliusza Słowackiego” pisaną pod kierunkiem prof. Wacława Borowego. W czasie wojny był żołnierzem AK, uczestniczył w Powstaniu Warszawskim. W 1945 roku podjął naukę na pierwszym, tajnym kursie Seminarium Duchownego w Warszawie, które ukończył w 1948 roku i 4 lipca przyjął święcenia kapłańskie. Do roku 1959, w którym to objął stanowisko rektora kościoła Sióstr Wizytek i sprawuje je do chwili obecnej, był wikarym w Zbikowie przy tamtejszej Państwowej Szkole Specjalnej, w Warszawie (kościół św. Stanisława Kostki, Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i Wszystkich Świętych), a także prefektem w liceum Sowińskiego i szkole specjalnej w Pruszkowie. W roku 1959 ukazał się jego pierwszy tom zatytułowany „Wiersze” wydany przez Pallottinum w Poznaniu, który otwiera obszerną listę wydań kolejnych tomów poety. Wiersze Twardowskiego są popularne nie tylko w kraju, ale również za granicą, doczekały się przekładu na wiele języków.

Jego wiersze gościły na łamach wielu czasopism. W latach 1946 — 1952 i 1957 — 1997 miał miejsce coroczny druk jego poezji w „Tygodniku Powszechnym”. Drukowane były również w : „Akcencie”, „Kulturze”, „Liście”, „Literaturze”, „Nowych Książkach”, a także w piśmie „Poezja”, „Polonistyka”, „Przegląd Katolicki”, Twórczość”, „W Drodze”, „Więź” i w dzienniku „Rzeczpospolita”.

Twardowski jest laureatem wielu nagród i odznaczeń. Pierwszą z nich, Nagrodę im. Brata Alberta za wybitne osiągnięcia w dziedzinie sztuki sakralnej, otrzymał w 1978.

Jego popularność jako poety jest bardzo duża i wciąż rośnie. Dziś, jako autor poetyckich bestsellerów, jest chętnie wydawany, a przede wszystkim czytany.

Ważniejsze wydania :

1937 — Twardowski wydaje pierwszy tomik wierszy „ Powrót Andersena” (Warszawa, F. Hoesick) — wznowienie wydane w 1999 roku przez Ludową Spółdzielnię Wydawniczą,

1959 — wydany zostaje tom „Wiersze” (Poznań, wyd. Pallottium) — do wydania tej pozycji przyczynił się Jerzy Zawieyski,

1970 — nakładem Znaku (Kraków) ukazują się „Znaki ufności” — wznowienie 1971 i 1995 (Znak, Kraków) oraz w 2000 roku łącznie ze zbiorem „niebieskie okulary”. Od tego roku wiersze Twardowskiego są tłumaczone na wiele języków : albański, angielski, białoruski, czeski, esperanto, fiński, flamandzki, francuski, hebrajski, macedoński, niemiecki, rosyjski, słowacki, szwedzki, ukraiński, węgierski i włoski,

1973 — zostaje wydana proza dla dzieci „Zeszyt w kratkę. Rozmowy z dziećmi i nie tylko z dziećmi” (Kraków, Znak) — wydanie drugie poszerzone 1978 (Kraków, Znak).

1979 — nakładem Ludowej Spółdzielni Wydawniczej (Warszawa) w serii Biblioteka Poetów ukazuje się tomik „Poezje wybrane” - wznowienie 1999,

1980 — wydanie „Niebieskich okularów” (Znak, Kraków) — wznowienie 1996 i w 2000 roku łącznie ze zbiorem „Znak ufności”.

1982 — wydanie „Rachunku dla dorosłego” (Warszawa, LSW, wznowienie 1999)

1983 — nakładem Wydawnictwa Literackiego (Kraków) wydany zostaje zbiór „Który stwarzasz jagody. Wiersze wybrane” (wyboru dokonał A. Kaliszewski) (wydanie drugie 1988, wydanie trzecie 1990),

1985 — nakładem (maszynopis powielony) Biblioteki Literackiej „Wiedza” — Uniwersytet Warszawski zostaje wydany tom „Rwane prosto z krzaka”(w 1996 roku tomik wydany przez PIW, Warszawa). W tym samym roku zorganizowana zostaje wystawa „Obraz słowa — wiersze Jana Twardowskiego w fotografii Stefana Figlarowicza — wyboru wierszy oraz oprawy graficznej dokonał S. Figlarowicz (Gdańsk, Gdańska Galeria Fotografii),

1986 — nakładem WAW ukazuje się tom „Nie przyszedłem pana nawracać. Wiersze 1937 — 1985”, wydanie prozy dziecięcej „Na osiołku” (Lublin, KUL) oraz „Nowego zeszytu w kratkę” (Poznań, Pallottinum),

1987 — ukazuje się kolejne wydanie „Na osiołku” (Kraków, Literacka Oficyna Sitowa — technika powielaczowa) oraz nakładem WAW zostają wydane „Patyki i patyczki”,

1988 — wydanie przez Znak (Kraków) „Polskiej litanii” oraz nakładem WAW (Warszawa) komentarzy ewangelicznych „Zapisane w brulionie”. W tym samym roku nagranie : „Utworów wybranych” w wykonaniu autora. Poezja i proza (Edycja Paulińska, Rzym) — dwie kasety,

1989 — krakowska Miniatura wydaje tom „Wiaro malutka. Wybór wierszy i wiersze najnowsze”; nakładem WAW ukazuje się również tom „Sumienie ruszyło”,

1991 — wydany zostaje tom „Nie bój się kochać” (Szczecin, Książnica Szczecińska); Wydawnictwo Nasza Księgarnia wydaje „Uśmiech Pana Boga. Wiersze ks. Jana Twardowskiego ilustrowane przez dzieci Podhala”,

1992 — „Nie martw się” (Szczecin, Książnica Szczecińska)

1993 — „Wiersze” — wybór W. Smaszcz (Białystok, Łuk); „Słowik skowronek. Miniantologia ornitologiczna” (Toruń, Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Książnica Miejska im. M. Kopernika); ukazuje się także tom „Wielkie i małe” (Poznań, Parnas); nakładem krakowskiego znaku wydany zostaje „Krzyżyk na drogę”

1994 — WAW wydaje zbiór wierszy „Trzeba iść dalej, czyli spacer biedronki. Wiersze wszystkie 1981 — 1993” — opracowanie A. Iwanowska,

1995 — Krakowski Znak wydaje „Sześć pór roku”, ukazuje się też proza i wiersze „Miłość zdjęta z krzyża” — opracowanie A. Iwanowska (Poznań, Parnas), WAW wydaje „Pewność niepewność, czyli paradoksy, aforyzmy, pytania, złote myśli z wierszy i prozy” — opracowanie A. Iwanowska, nakładem warszawskiej Elipsy ukazuje się „Dzień po dniu” czyli kalendarium na każdy rok z cytatami na każdy dzień. — opracowanie A. Iwanowska,

1996 — Tom poezji „Przed kapłaństwem klękam” (Warszawa, Lumen)

1997 — nakładem Parnasu (Poznań) ukazała się książka „Po wszystkie dni” — wiersze i proza (tematyka eucharystyczna) — książka została wydana alfabetem Braille'a (Laski); przez Instytut Wydawniczy PAX zostaje wydana proza i wiersze dla dzieci „Dwa osiołki” (wybór i opracowanie W. Smaszcz, wznowienie 2000)

1999 — ukazują się dwa tomy „Miłość miłości szuka. Wiersze 1937 — 1998”, które opracowała A. Iwanowska (Warszawa, Poznań : PIW, Księgarnia św. Wojciecha).

2000 — Wydawnictwo Literackie (Kraków) wydaje wiersze i prozę „Elementarz księdza Twardowskiego dla najmłodszego, średniaka i starszego” (opracowała A. Iwanowska) — w latach 2000 — 2001 16 dodruków. Książka zajęła I miejsce w ogłoszonym przez „Rzeczpospolitą” plebiscycie na najważniejsze książki — wydarzenia roku 2000 oraz została ogłoszona Książką roku 2000 przez „Magazyn Literacki”; proza i wiersze dla dzieci „Nie tylko wrona chodzi zdziwiona” (opracowała A. Iwanowska) wydana przez PIW (Warszawa)

2001 — „Przezroczystość. Wybór wierszy” — opracowanie A. Sulimowski (Kraków, Znak); nakładem Ad Oculos (Warszawa, Rzeszów) zostaje wydany zbiór wierszy i prozy „Kalendarz”, ukazuje się też tomik „Uśmiech na gwiazdkę” — proza i wiersze dla dzieci (Warszawa, WAW).

opr. MK/PO