Przemówienie abp Józefa Kowalczyka podczas noworocznego spotkania Korpusu Dyplomatycznego 11.01.2001 w Warszawie
W czwartek 11 stycznia w pałacu prezydenckim w Warszawie odbyło się spotkanie noworoczne korpusu dyplomatycznego akredytowanego w Polsce z prezydentem RP Aleksandrem Kwaśniewskim. Podczas spotkania przemówienie wygłosił nuncjusz apostolski i dziekan korpusu abp Józef Kowalczyk.
Szanowny Panie Prezydencie, Panie Marszałku, Pani Marszałek, Panie Premierze, Panie Ministrze Spraw Zagranicznych, Panie i Panowie!
1. Korpus dyplomatyczny akredytowany w Polsce dziękuje za zaproszenie na tradycyjne spotkanie noworoczne, które pozwala złożyć życzenia Panu Prezydentowi w związku z objęciem po raz drugi najwyższego urzędu w Państwie oraz przekazać wyrazy uznania, szacunku i życzeń dla Rzeczypospolitej Polskiej i całego społeczeństwa. Nasze spotkanie ma znaczenie historyczne. Odbywa się bowiem ono w pierwszych dniach nowego roku 2001, który jest zarazem pierwszym rokiem XXI w. i trzeciego tysiąclecia.
2. Skończył się rok 2000; skończyło się kolejne stulecie; zakończył się też Wielki Jubileusz Roku 2000. Historia dokona właściwej oceny minionego roku, stulecia i całego millennium. Spoglądając jednak na przeszłość oczyma zwykłego obserwatora zjawisk zachodzących w świecie, można dostrzec wiele cieni i blasków.
W niektórych rejonach świata pożegnano drugie tysiąclecie z otwartymi ranami, spowodowanymi zbrojnymi konfliktami, których powodem były często waśnie na tle kulturowym i etnicznym; ze smutnymi i bolesnymi doświadczeniami władzy totalitarnej, łamania praw człowieka, gloryfikacji rasy, klasy, państwa, narodu czy partii; z dotkliwymi skutkami przemocy, terroryzmu, tortur fizycznych i psychicznych, korupcji, handlu kobietami i dziećmi, nadużywania władzy, kontrastów społecznych, niszczenia środowiska naturalnego, głodu, bezrobocia, powiększającej się dysproporcji między biednymi i bogatymi, spadku poczucia bezpieczeństwa itd.
3. Minione tysiąclecie, a zwłaszcza w. XX, bogaty też był w blaski, jakimi niewątpliwie są epokowe osiągnięcia naukowe i techniczne w dziedzinie fizyki, chemii, biologii, medycyny, genetyki czy informatyki, które sprawiły, że zmalały nie tylko odległości kosmiczne, ale także przestrzenie międzyludzkie w wymiarach całego globu; tworzyła się nowa świadomość; doceniana była siła solidarności międzyludzkiej i dialogu.
W minionym stuleciu rozwinęły swoją działalność instytucje humanitarne i organizacje międzynarodowe, w tym głównie Organizacja Narodów Zjednoczonych, które wzięły w obronę godność człowieka, jego prawa i obowiązki.
Zarysował się też proces globalizacji, który mimo różnych zagrożeń na swój sposób wyraża coraz większą współodpowiedzialność narodów i państw. Dialog między ludźmi, niekiedy mocno skłóconymi, nabiera znaczenia, a jego siłą napędową jest uznawanie jednakowej godności każdego człowieka, niezależnie od różnic etnicznych, kulturowych, religijnych, gospodarczych czy geograficznych.
Dialog zatem, a nie przemoc, stanowi drogę rozwiązywania problemów ludzkich. W tym duchu odczytujemy chociażby podpisane niedawno we Włoszech, z inicjatywy Polski, międzynarodowe porozumienie o zwalczaniu zorganizowanej przestępczości oraz ogłoszenie przez ONZ roku 2001 Rokiem Międzynarodowego Dialogu Cywilizacyjnego.
Szanowny Panie Prezydencie!
4. Blaski i cienie minionego stulecia i millennium nie ominęły Polski. Doznała ona goryczy wojen, ale i radości odzyskania suwerenności i pokoju. Pan Prezydent dał temu wyraz w swoim zeszłorocznym przemówieniu podczas uroczystych obchodów rocznicy odzyskania niepodległości w słowach: «Żegnając odchodzące stulecie, nasz kraj ma prawo chlubić się dokonanymi w tym czasie osiągnięciami. Polska suwerenna i niepodległa jest dziś członkiem europejskiej rodziny wolnych, demokratycznych narodów. Nasze bezpieczeństwo i pomyślną przyszłość kształtujemy poprzez udział w Sojuszu Północnoatlantyckim oraz zaawansowane przygotowania do członkostwa w Unii Europejskiej. (...) Polska wiara w przyszłość, upór i wyobraźnia, odwaga i praktycyzm 11 listopada 1918 r. przyniosły zwycięstwo. Potrafiliśmy wtedy wykorzystać swój czas. Jestem głęboko przekonany, że obecne pokolenia Polaków również nie zmarnują tej niezwykłej szansy, jaką otwiera przed nami w. XXI» (wystąpienie Prezydenta RP przed Grobem Nieznanego Żołnierza, Warszawa, 11 listopada 2000 r.).
Szanowny Panie Prezydencie! Szanowni Państwo!
5. Przekroczyliśmy bramę nowego roku, stulecia i tysiąclecia z nadzieją, że ludzie we wzajemnych odniesieniach będą się kierować ideałem prawdziwego i powszechnego braterstwa; że w relacjach między ludźmi dominować będzie zasada: plus ratio, quam vis.
Jan Paweł II, podejmując tę myśl, wystosował orędzie do wszystkich ludzi dobrej woli z okazji XXXIV Światowego Dnia Pokoju (1 stycznia 2001 r.). Zaprosił w nim do refleksji nad dialogiem między różnymi kulturami i tradycjami, widząc w nim drogę do świata wewnętrznie pojednanego.
W zakończeniu tego orędzia znajduje się przejmujący apel, skierowany do wszystkich ludzi dobrej woli, choć bezpośrednio adresowany do młodzieży. Czytamy tam: «Droga młodzieży wszystkich języków i kultur, czeka was zadanie wzniosłe i porywające: macie być ludźmi, którzy potrafią okazywać solidarność, zachowywać pokój i miłować życie w postawie szacunku dla wszystkich. Bądźcie twórcami nowej ludzkości, w której wszyscy bracia i siostry, należący do jednej rodziny, będą mogli nareszcie żyć w pokoju!» (Jan Paweł II, Orędzie na XXXIV Światowy Dzień Pokoju, 1 stycznia 2001 r., n. 22).
Szanowny Panie Prezydencie!
6. Jako przedstawiciele różnych narodów, państw i rządów doceniamy rolę dialogu w rozwiązywaniu problemów w każdym społeczeństwie. Zapewniamy o woli współdziałania na rzecz pokoju i lepszego jutra wszystkich. Żywo uczestniczymy w ważnych wydarzeniach tego kraju. Z szacunkiem odnosimy się do Polski, do całego polskiego społeczeństwa i jego słusznych aspiracji. Cytowane wyżej słowa, pełne nadziei i zaufania do młodego pokolenia, zawierają istotę naszych szczerych życzeń, jakie składamy społeczeństwu i narodowi polskiemu w pierwszych dniach nowego tysiąclecia.
Niech nowy rok przynosi skuteczne rozwiązania problemów gospodarczych, nierówności i kontrastów społecznych, bezpieczeństwa obywateli. Niech umacnia struktury państwa, instytucje demokratyczne, więzy przyjaźni i współpracy z sąsiadami i wszystkimi krajami, które reprezentujemy. Niech wzrasta szacunek do instytucji państwowych, praworządności i dobra wspólnego. Niech zwycięża myśl, że różnice w programie społecznym nie muszą wyrażać różnic w postawie etycznej i moralności.
Niech nowy rok i nowe tysiąclecie przyniosą pokój i nowe nadzieje dla poszczególnych osób i całego kraju. Te same życzenia przekazujemy Panu Prezydentowi, obu Izbom Parlamentu, Rządowi i Strukturom Samorządowym.
Szczęśliwego Nowego Roku wszystkim! Szczęśliwego trzeciego tysiąclecia!
Szczęść Boże Polsce w XXI wieku!
opr. mg/mg
Copyright © by L'Osservatore Romano (3/2001) and Polish Bishops Conference