Duch Święty źródłem prawdziwej wolności

1. Katechizm Kościoła Katolickiego poucza, że «osoba ludzka uczestniczy w świetle i mocy Ducha Bożego. Dzięki rozumowi jest zdolna do zrozumienia porządku rzeczy ustanowionego przez Stwórcę. Dzięki swojej woli jest zdolna kierować się sama z siebie do swojego prawdziwego dobra. Swoją doskonałość znajduje w 'poszukiwaniu i umiłowaniu tego, co prawdziwe i dobre' (por. Gaudium et spes, 15)» (n. 1704).

Duch Święty, który «przenika głębokości Boże» (por. 1 Kor 2, 10), jest równocześnie światłem dla sumienia człowieka i źródłem jego prawdziwej wolności (por. Dominum et Vivificantem, 36).

W sanktuarium sumienia, najbardziej ukrytej głębi człowieka, Bóg pozwala nam usłyszeć Jego głos i poznać prawo osiągające swoją doskonałość w miłości Boga i bliźniego, zgodnie z nauką Jezusa (por. Gaudium et spes, 16). Przyjąwszy to prawo w świetle i mocy Ducha Świętego, człowiek najpełniej urzeczywistnia swą wolność.

2. Jezus Chrystus to spełniona prawda zamysłu Boga w odniesieniu do człowieka, którego obdarzył najwyższym darem wolności. Bóg zechciał «człowieka pozostawić 'w ręku rady jego' (Syr 15, 14), żeby Stworzyciela swego szukał z własnej ochoty i Jego się trzymając, dobrowolnie dochodził do pełnej i błogosławionej doskonałości» (Gaudium et spes, 17; por. KKK, 1730). Przyjąć objawiony w Jezusie Chrystusie zamysł Boga w stosunku do człowieka i urzeczywistniać go we własnym życiu znaczy odkryć autentyczne powołanie ludzkiej wolności, zgodnie z obietnicą, którą Jezus złożył swoim uczniom: «Jeżeli będziecie trwać w nauce mojej, będziecie prawdziwie moimi uczniami i poznacie prawdę, a prawda was wyzwoli» (J 8, 31-32).

Nie chodzi tylko o to, by wysłuchać orędzia i posłusznie przyjąć przykazanie. Chodzi o coś bardziej radykalnego: o «przylgnięcie do osoby samego Jezusa, uczestnictwo w Jego życiu i przeznaczeniu, udział w Jego dobrowolnym i pełnym miłości posłuszeństwie woli Ojca» (Veritatis splendor, 19).

Janowa Ewangelia ukazuje jasno, że nie odbierają życia Chrystusowi wrogowie, powodowani brutalną potrzebą przemocy, lecz On sam daje je dobrowolnie (por. J 10, 17-18). Zgadzając się w pełni z wolą Ojca, «Chrystus ukrzyżowany objawia autentyczny sens wolności, w pełni go realizuje poprzez całkowity dar z siebie i powołuje swoich uczniów do udziału w tej samej wolności» (Veritatis splendor, 85). On bowiem, za sprawą swej absolutnie wolnej miłości zbawia na zawsze człowieka, który nadużywając wolności oddalił się od Boga, wyzwala go z niewoli grzechu i obdarza go prawdziwą wolnością udzielając mu swego Ducha (por. Rz 8, 2; Ga 5, 1. 13).

3. Mówi nam św. Paweł: «gdzie jest Duch Pański — tam wolność» (2 Kor 3, 17). Zsyłając swego Ducha, zmartwychwstały Jezus stwarza życiową przestrzeń, w której ludzka wolność może się w pełni urzeczywistniać.

Rzeczywiście, dzięki mocy Ducha Świętego dar, jaki Jezus złożył z siebie Ojcu poprzez swą śmierć i zmartwychwstanie, staje się źródłem i wzorem wszelkich autentycznych kontaktów człowieka z Bogiem i braćmi. «Miłość Boża — pisze św. Paweł — rozlana jest w sercach naszych przez Ducha Świętego, który został nam dany» (Rz 5, 5).

Również chrześcijanin, żyjąc w Chrystusie, dzięki wierze i sakramentom «z wolnej woli cały» powierza się Bogu Ojcu (por. Dei verbum, 5). Najwyższym przejawem wolności jest akt wiary, poprzez który opowiada się on odpowiedzialnie za Bogiem, wierzy Jego miłości objawionej w Chrystusie ukrzyżowanym i zmartwychwstałym i w odpowiedzialny sposób poddaje się działaniu Ducha Świętego (por. 1 J 4, 6-10).

Wypełniając z radością wolę Ojca we wszelkich okolicznościach życia, na wzór Chrystusa i w mocy Ducha, chrześcijanin kroczy drogą prawdziwej wolności i oczekuje z nadzieją chwili przejścia do «pełnego życia» w niebieskiej ojczyźnie. «Przez działanie łaski — naucza Katechizm Kościoła Katolickiego — Duch Święty wychowuje nas do wolności duchowej, by uczynić nas wolnymi współpracownikami swego dzieła w Kościele i w świecie» (n. 1742).

4. Ten stworzony przez Ducha nowy horyzont wolności wywiera wpływ również na nasz stosunek do braci i sióstr, których spotykamy na swojej drodze.

Właśnie dlatego, że zostałem wyzwolony przez miłość Chrystusa, który obdarzył mnie swoim Duchem, mogę i powinienem z miłości oddać się dobrowolnie bliźniemu. Tę głęboką prawdę wyraża Pierwszy List św. Jana Apostoła : «Po tym poznaliśmy miłość, że On oddał za nas życie swoje. My także winniśmy oddać życie za braci» (1 J 3, 16). W «nowym» przykazaniu Jezusa zawiera się prawo łaski; człowiek, który je przyjmuje, w sposób najpełniejszy urzeczywistnia swą wolność: «To jest moje przykazanie, abyście się wzajemnie miłowali, tak jak Ja was umiłowałem. Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich» (J 15, 12-13).

Bez pomocy Pocieszyciela nikt nie może osiągnąć tego szczytu miłości, na który wzniósł się ukrzyżowany Chrystus. Co więcej, św. Tomasz z Akwinu napisał wręcz, że «nowe prawo» jest tą samą łaską Ducha Świętego, udzieloną nam przez wiarę w Chrystusa (por. Summa Theologiae, I-II, q. 106, a. 1, conclus. et ad 2).

5. Uosobieniem tego «nowego prawa» wolności i miłości jest Jezus Chrystus, ale jednocześnie — w całkowitej zależności od Niego i Jego odkupienia — wyraża się ono w Matce Boskiej. Pełnia wolności, będąca darem Ducha, «wyraziła się tak wzniośle przez wiarę Maryi, przez 'posłuszeństwo wiary' (por. Rz 1, 5): zaiste, 'Błogosławiona jesteś, któraś uwierzyła'!» (Dominum et Vivificantem, 51).

Niech więc Maryja, Matka Chrystusa i nasza Matka, będzie nam przewodnikiem w coraz głębszym i radosnym odkrywaniu Ducha Świętego jako źródła prawdziwej wolności w naszym życiu!