Kościół a kultura medialna

W dniach 13-16 marca w Auli Synodalnej odbyło się zgromadzenie plenarne Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu. Przedmiotem obrad były problemy dotyczące etyki w Internecie. 16 marca w Sali Klementyńskiej Jan Paweł II przyjął na audiencji uczestników zgromadzenia i skierował do nich przemówienie, w którym wyraził wdzięczność za cenny wkład Rady w organizację obchodów Wielkiego Jubileuszu Roku 2000, a następnie nawiązał do przygotowywanego przez nią dokumentu «Etyka w Internecie». «Kościół nie może przyglądać się biernie społecznym skutkom rozwoju techniki, która wywiera tak decydujący wpływ na życie ludzi — stwierdził Papież. — Wasze refleksje o 'Etyce w Internecie' mogą zatem być bardzo pomocne pasterzom Kościoła i wiernym, zmagającym się z licznymi wyzwaniami wyłaniającej się nowej 'kultury medialnej'».

Eminencje, drodzy Bracia Biskupi, drodzy Przyjaciele w Chrystusie!

1. Z radością spotykam się z wami z okazji zgromadzenia plenarnego Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu. Korzystając ze sposobności, dziękuję wam za wszystko, co czynicie, aby wspierać wielorakie formy obecności Kościoła w świecie mediów. W szczególny sposób pragnę podziękować waszej Radzie za jej specyficzny wkład w obchody Wielkiego Jubileuszu Roku 2000.

Jubileusz był bowiem niezwykłym doświadczeniem wiary dla Rzymu i dla całego Kościoła. Jego oddziaływanie zawdzięczamy w dużej mierze uwadze, jaką środki przekazu poświęciły wydarzeniom jubileuszowym. Papieska Rada pełniła tu bardzo cenną posługę, koordynując światowe transmisje telewizyjne wielu uroczystości Roku Świętego oraz zapewniając profesjonalną pomoc i opiekę duszpasterską tysiącom pracowników radia, telewizji, dziennikarzom prasowym i fotoreporterom. Rada zorganizowała też pamiętne obchody Jubileuszu Dziennikarzy w czerwcu oraz Jubileuszu Świata Teatru, Kina, Telewizji i Muzyki w grudniu. W swojej działalności kierowaliście się zapewne pragnieniem, aby uczynić Rok Jubileuszowy autentyczną odpowiedzią na ewangeliczne wezwanie, by nieść «ubogim dobrą nowinę, więźniom głosić wolność, a niewidomym przejrzenie» (por. Łk 4, 18).

2. Z upływem lat Papieska Rada ds. Środków Społecznego Przekazu zgromadziła bardzo pozytywne doświadczenia, współpracując z międzynarodowymi mediami, aby umożliwiać ludziom na całym świecie udział w ważnych wydarzeniach z życia Kościoła. Wracam myślami do początków tej działalności, zwłaszcza do Roku Świętego 1975, kiedy to wasza Rada, kierowana przez kard. Andrzeja Marię Deskura i wielkodusznie wspomagana przez Rycerzy Kolumba, stworzyła jak gdyby wzorzec tego rodzaju transmisji religijnych. Dziękując Bogu za dotychczasowe osiągnięcia, zachęcam waszą Radę, aby nadal realizowała zadania powierzone jej przez konstytucję apostolską Pastor Bonus.

3. Prace waszego poprzedniego zgromadzenia plenarnego, obradującego w 1999 r., pozwoliły Radzie opublikować w czerwcu ubiegłego roku dokument Etyka w środkach społecznego przekazu, wskazujący moralne zasady korzystania z mediów — tej zróżnicowanej i złożonej rzeczywistości, w której względy moralne są często podporządkowane interesom komercyjnym. Cieszę się, że obecnie rozważacie możliwość wydania podobnego dokumentu na temat Etyka w Internecie, który rzeczywiście byłby bardzo przydatny, zważywszy na szybki rozwój cyberkomunikacji i na związane z tym liczne zagadnienia moralne. Kościół nie może przyglądać się biernie społecznym skutkom rozwoju techniki, która wywiera tak decydujący wpływ na życie ludzi. Wasze refleksje o «Etyce w Internecie» mogą zatem być bardzo pomocne pasterzom Kościoła i wiernym, zmagającym się z licznymi wyzwaniami wyłaniającej się nowej «kultury medialnej».

Problemy i możliwości, jakie stwarza nowa technika, proces globalizacji oraz deregulacja i prywatyzacja mediów stawiają pracowników środków przekazu w obliczu nowych wyzwań etycznych i duchowych. Wyzwaniom tym będą mogli pomyślnie stawić czoło ci, którzy zaakceptują prawdę, że «budowanie ludzkiej wspólnoty opartej na solidarności, sprawiedliwości i miłości, głoszenie prawdy o ludzkim życiu i jego ostatecznym spełnieniu się w Bogu — wszystko to było, jest i pozostanie istotą etyki w środkach przekazu» (Etyka w środkach społecznego przekazu, 33). Modląc się, aby te wzniosłe cele zawsze kierowały pracą Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu, i zawierzając wszystkie wasze wysiłki wstawiennictwu Maryi, Matki wcielonego Słowa, z serca udzielam wam i waszym rodzinom Apostolskiego Błogosławieństwa.

Po odmówieniu modlitwy «Anioł Pański» Ojciec Święty powiedział:

«Anioł Pański» jest pierwszym «przekazem», najważniejszym w dziejach ludzkości.

opr. mg/mg