List wystosowany przez biskupów polskich do biskupów niemieckich w 1965 roku został napisany przez ówczesnego arcybiskupa wrocławskiego Bolesława Kominka i zawierał słowa, które przeszły do historii: „Przebaczamy i prosimy o przebaczenie”.

„To wyjątkowy list. Dwadzieścia lat po wojnie, gdy tak świeże były nasze rany, nie podnieśliśmy rąk do zemsty. Ewangelia dała nam odwagę do wyciągnięcia rąk w geście przebaczenia. Mówi o tym najważniejszy fragment Orędzia: „W tym jak najbardziej chrześcijańskim, ale i bardzo ludzkim duchu, wyciągamy do Was, siedzących tu, na ławach kończącego się Soboru, nasze ręce oraz przebaczamy i prosimy o przebaczenie” – mówi abp Kupny.

Jak powiedział abp Józef Kupny, zawarte w orędziu słowa mają charakter ponadczasowy i dziś stają się niezwykle aktualne. „Idźmy dalej drogą ku pojednaniu. Otóż przebaczenie i pojednanie nie oznaczają zapomnienia. Opierają się one na prawdzie, którą się pamięta. To także lekcja „Orędzia”. Na drodze do pojednania musimy umieć opowiedzieć sobie nawzajem prawdę o naszej wspólnej historii i jej wysłuchać. Bez stanięcia w prawdzie o dobrej i złej przeszłości nie jest możliwa dalsza droga razem” – dodaje.

KAI DODANE 13.11.2025

Abp Kupny w 60. rocznicę orędzia biskupów polskich do niemieckich: pojednianie to nie relatywizowanie historii

„Istnieją środowiska, które wbrew prawdzie historycznej, wbrew faktom, prowadzą narrację podważającą odpowiedzialność Niemiec za całe zło, które się dokonało w czasie II wojny światowej. To nas boli” – mówi metropolita wrocławski w 60. rocznicę listu biskupów polskich do biskupów niemieckich. „Przebaczenie – zgodnie z nauką Jana Pawła II – nie wyklucza poszukiwania prawdy i sprawiedliwości” – dodaje.  

Dalej zaznacza: „Odwaga wyciągniętych do przebaczenia rąk zakłada uczciwe patrzenie w przeszłość. Oznacza także gotowość do sprawiedliwego zadośćuczynienia”. 

Uroczyste obchody 60. rocznicy orędzia rozpoczną się 18 listopada o godzinie 11.00 pod pomnikiem kard. Bolesława Kominka na Wyspie Piasek. Następnie przeniosą się do archikatedry wrocławskiej, gdzie o godzinie 12.30 zostanie odprawiona Msza Święta z udziałem polskich i niemieckich biskupów.

W ramach obchodów, w Muzeum Archidiecezjalnym przy pl. Katedralnym 16 we Wrocławiu, zostanie otwarta stała wystawa pt. „Pojednanie dla Europy”, gdzie będzie można zobaczyć m.in. rękopis Orędzia.

O godzinie 17.00, w kościele NMP na Piasku rozpocznie się modlitwa ekumeniczna ze śpiewami z Taizé z udziałem chrześcijan różnych wyznań. Natomiast zwieńczeniem dnia będzie wieczorny koncert „Wrocław dla pojednania” w Narodowym Forum Muzyki, poświęcony historii stosunków polsko-niemieckich wpisanych w dzieje Wrocławia.

Drugiego dnia obchodów, 19 listopada, odbędzie się międzynarodowa konferencja naukowa na Papieskim Wydziale Teologicznym pt. „60. rocznica Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich” z udziałem m.in. prof. Normana Daviesa. Współorganizatorem obchodów jest Ośrodek Pamięć i Przyszłość (Centrum Historii Zajezdnia).

Źródło: KAI

Dziękujemy za przeczytanie artykułu. Jeśli chcesz wesprzeć naszą działalność, możesz to zrobić tutaj.