Irlandia Pn.: brytyjski rząd narzuca liberalne przepisy aborcyjne

W oświadczeniu wydanym 27 lipca biskupi wyrazili swoje ubolewanie nad posunięciami Brandona Lewisa, sekretarza stanu ds. Irlandii Północnej. Poważne zaniepokojenie budzi polecenie brytyjskiego rządu, aby usługi aborcyjne były dostępne bez żadnych ograniczeń w Irlandii Północnej do marca 2022 roku. Polecenie to zostało wydane 22 lipca.

Jak zauważają biskupi, jest to kolejna decyzja centralnego rządu Wielkiej Brytanii, która zagraża „delikatnej równowadze relacji wynikającej z Porozumienia (Wielkopiątkowego) w Belfaście”, które zakończyło 30-letni konflikt w Irlandii Północnej.

„Niestety, niektóre z naszych lokalnych partii politycznych wydają się być zadowolone z tego jednostronnego posunięcia Westminsteru w kwestii, która ma fundamentalne znaczenie dla lokalnych wyborców, podczas gdy słusznie kwestionują takie jednostronne narzucanie w innych kwestiach”. Jak zauważają biskupi, aborcja nie może być ujmowana jako „kwestia opieki zdrowotnej”. „Nieobecne w tej dyskusji są tysiące nienarodzonych dzieci, które nie mają żadnej ochrony prawnej i których człowieczeństwo jest wyłączone z politycznego równania”.

Przepisy narzucane przez rząd brytyjski nie mogą być uznane za sprawiedliwe: „Westminster narzucił niesprawiedliwe prawo. Chrześcijanie, a także wszyscy ludzie dobrej woli, nigdy nie mogą stać w milczeniu i nie podnosić głosu wobec wszelkich prób ignorowania faktu, że nienarodzone dzieci są istotami ludzkimi zasługującymi na ochronę”.

Specyfika sytuacji prawnej Irlandii Północnej polega na tym, że jest ona wprawdzie częścią Zjednoczonego Królestwa, ale prawo aborcyjne jest uważane za kwestię zdecentralizowaną, znajdującą się pod kontrolą Zgromadzenia Irlandii Północnej. Korzystając z czasowego zawieszenia rządu regionalnego, brytyjski parlament zdekryminalizował aborcję w Irlandii Północnej w październiku 2019 roku i zobowiązał rząd Wielkiej Brytanii do stworzenia legalnego dostępu do aborcji w regionie.

Przed 31 marca 2020 r. aborcja była prawnie dozwolona w Irlandii Północnej tylko wtedy, gdy życie matki było zagrożone lub gdy istniało ryzyko długotrwałego lub stałego, poważnego uszkodzenia zdrowia psychicznego lub fizycznego.

Obecnie prawo aborcyjne Irlandii Północnej zezwala na aborcję z wyboru do 12 tygodnia ciąży. Aborcja do 24 tygodnia ciąży jest legalna, jeżeli stwierdzono, że zdrowie fizyczne lub psychiczne matki jest zagrożone. Aborcja do momentu narodzin jest legalna w przypadku ciężkiego upośledzenia lub anomalii płodu. Ze względu na chaos prawny i sprzeciw niektórych ministrów przepisy pozostawały jednak niezrealizowane w praktyce.

W marcu 2021 r. rząd Wielkiej Brytanii zasygnalizował zamiar wprowadzenia nowych przepisów, które pozwolą Lewisowi zlecanie Departamentowi Zdrowia Irlandii Północnej świadczenia bardziej powszechnych usług aborcyjnych. Urzędnicy określili te środki w specjalnym instrumencie prawnym pozwalającym ministrom rządowym na stanowienie prawa w codziennych sprawach - znanym jako Abortion (Northern Ireland) Regulations 2021.

Chociaż Departament Zdrowia Irlandii Północnej sam nie zlecił usług na szczeblu centralnym, usługi aborcyjne oferowane są przez tzw. trusty zdrowotne. Według danych Departamentu Zdrowia, w Irlandii Północnej, która ma 1,9 miliona mieszkańców, od czasu zmiany prawa w marcu 2020 roku, przeprowadzono 1,556 aborcji.

Pewną nadzieję na odwrócenie zmian prawnych stanowią nadchodzące wybory do Zgromadzenia Irlandii Północnej, które mają się odbyć do 5 maja 2022 roku. Odnosząc się do nich, biskupi napisali m.in: „zachęcamy wszystkich katolików, a także tych, którzy podzielają nasz pogląd na nienaruszalność wszelkiego ludzkiego życia, do uważnego zastanowienia się nad kwestiami podniesionymi przez tę serię jednostronnych narzuceń ze strony rządu westminsterskiego. Zachęcamy wszystkich, którzy wierzą w równe prawo do życia i kierującą się współczuciem opiekę nad matką i jej nienarodzonym dzieckiem, aby poprosili lokalnych kandydatów i partie polityczne o wyjaśnienie ich stanowiska w sprawie tych interwencji i w tej najbardziej fundamentalnej ze wszystkich kwestii”.