Jezydzi – mniejszość religijna wśród Kurdów irackich. Kim są i jak żyją?

Jezydzi żyją głównie w północnym Iraku, wielu z nich uciekło przed terrorem bojówkarzy tzw. „Państwa Islamskiego”. Zamieszkują także północną Syrię, północno-zachodni Iran i południowo-wschodnią Turcję. Od pewnego czasu ich wspólnoty obecne są również w Europie Zachodniej. Największa na świecie diaspora jezydów – ok. 150 000 – żyje w Niemczech. Wiara jezydów łączy elementy różnych religii bliskowschodnich, przede wszystkim islamu, ale także chrześcijaństwa. Ich centrum duchowe znajduje się w mieście Lalisz w północnym Iraku koło Mosulu. Jezydyzm nie ma swoich spisanych ksiąg świętych, a nauczanie jego prawd wiary odbywa się ustnie. Dla jego wyznawców Bóg jest „jedyny, wszechmocny i wszechwiedzący”. Nie wierzą w raj ani w piekło, wierzą natomiast w wędrówkę dusz i ponowne narodziny.

Jezydzi mają jednego zwierzchnika świeckiego i religijnego zarazem – Baba Szejcha (obecnie jest nim 40-letni Ali Alias). Jezydem może być tylko osoba, której rodzice również wyznawali tę religię. Małżeństwo z osobą innej wiary uważane jest za wystąpienie ze wspólnoty religijnej.

W ciągu wieków jezydzi byli często prześladowani zarówno z religijnego, jak i etnicznego punktu widzenia, w tym także ze względu na swe pochodzenie kurdyjskie. Fundamentaliści muzułmańscy uważają ich za „niewierzących” i “odszczepieńców od prawdziwej wiary”. Dlatego w swoich stronach rodzinnych jezydzi często ukrywają swoją tożsamość. Zapewniają przy tym, że ich stosunek do chrześcijan jest dobry.

W 2018 roku jezydka z Iraku Nadia Murad otrzymała Pokojową Nagrodę Nobla. Była ona jedną z ponad sześciu tysięcy młodych jezydek, przetrzymywanych w niewoli przez islamistów. Od czasu, gdy udało jej się zbiec, jest działaczką na rzecz praw człowieka.

ts (KAI) / Warszawa