Kardynał Kasper krytykuje niemiecką „drogę synodalną”

Wypowiedział się on na ten temat w wykładzie wygłoszonym 17 września w Rzymie. Zaznaczył, że proces ten odbiegł od Vaticanum II szczególnie w dziedzinie „sakramentalnego rozumienia Kościoła i biskupstwa”. Udzielił zarazem swego poparcia dla tekstu alternatywnego, zaproponowanego na początku bieżącego miesiąca przez biskupa Ratyzbony, Rudolfa Voderholzera.

Kardynał Walter Kasper skrytykował oficjalny tekst jednego z tematów drogi synodalnej – na temat sprawowania władzy i je podziału w Kościele – mówiąc, że próbuje on „wymyślić Kościół na nowo”. Przyznał, że wiele osób zastanawia się, „czy to wszystko jest jeszcze w pełni katolickie”. Zauważył, że „niektóre stwierdzenia dokumentu oficjalnego wyraźnie odbiegają od podstawowych rozważań II Soboru Watykańskiego, na przykład odnośnie do sakramentalnego rozumienia Kościoła i posługi biskupiej”.

Niemiecki purpurat kurialny wyraził się natomiast z uznaniem o alternatywnym wobec oficjalnego tekstu „drogi synodalnej”, dokumencie „Władza i odpowiedzialność", opublikowanego 3 września na nowej stronie internetowej przez biskupa Rudolfa Voderholzera z Ratyzbony, który jasno analizuje istniejące problemy, jest zgodny z Soborem Watykańskim II i proponuje skuteczne i wykonalne kroki reformy. „Opiera się wyraźnie na fundamentach Soboru, które powinny być wspólne dla nas wszystkich” – stwierdził emerytowany przewodniczący Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan. „Rozpoznaje on otwarte pytania, jakie pozostawił Sobór i stara się kontynuować drogę Soboru, na jego bezpiecznych fundamentach” – zaznaczył.

Dodał, że czyniąc to, pokazuje, iż „wywracanie wszystkiego do góry nogami nie jest konieczne” i że „można wyjść poza Sobór, w duchu Soboru, bez wchodzenia w konflikt z nauczaniem Kościoła”. „Jest to droga żywej tradycji, droga Kościoła" – dodał kard. Kasper. „Rozumie ona tradycję nie jako twierdzę wydającą zakazy, ale jako zaproszenie do wyruszenia w drogę Kościoła i bycia zaskakiwanym przez nowe spojrzenia".

Wspomniany 45 stronnicowy dokument, który powstał z inspiracji bpa Rudolfa Voderholzera jest pierwszym z serii, która będzie poruszać także tematy z pozostałych trzech forów synodalnych. Jego współautorami są ks. Wolfgang Picken z Bonn, Marianne Schlosser, profesor teologii w Wiedniu (Austria), dziennikarka Alina Oehler oraz biskup pomocniczy Augsburga Florian Wörner.

Jego autorzy pragnęli „nakreślić konkretne kroki reformy, które mogą być realizowane w wierności wobec wiary Kościoła i zgodnie z jego strukturą prawną, ale które pokazują również, że pytania, jakie społeczeństwo stawia Kościołowi, są traktowane poważnie”. Jednak wniosek o przedyskutowanie tego alternatywnego dokumentu został odrzucony przez kierownictwo Forum Synodalnego, Claudię Lücking-Michel i biskupa Essen, Franza-Josefa Overbecka.

Forum jest jednym z czterech, które składają się na drogę synodalną, wieloletni proces, który wyrósł z kryzysu nadużyć seksualnych i ma się skończyć w lutym 2022 roku. Pozostałe trzy dotyczą moralności seksualnej, życia kapłańskiego i roli kobiet w Kościele.

Ksiądz Picken powiedział, że postrzega wypowiedzi kardynała Kaspera jako potwierdzenie poglądu, „że oficjalny tekst forum jest częściowo oparty na hipotezach teologicznych niemożliwych do obrony i dlatego prawdopodobnie poniesie porażkę w kategoriach Kościoła powszechnego”.

„Kardynał Kasper podkreśla, jak ważne na drodze synodalnej jest zmaganie się o rozwiązania, które mogą poprzeć wszyscy” – powiedział ks. Picken. „Popiera tym samym nasz postulat otwartej i żywej debaty. Niestety, ci, którzy kierują drogą synodalną, tego właśnie odmawiają".

„Ku naszemu przerażeniu, przewodniczący Forum Synodalnego odrzucili prośbę jednego z członków, aby przedyskutować tekst alternatywny na forum. W ten sposób blokują otwarty dialog i wykluczają całe grupy. Postrzegam to jako oskarżenie forum zajmującego się władzą, podziałem władzy i uczestnictwem.

„Wielokrotnie musieliśmy doświadczać odsuwania, marginalizowania i uciszania” – powiedział duchowny, dodając, że to „wyraźnie przeczy znaczeniu synodalności i wszystkiemu, co zaproponował papież Franciszek” przed zbliżającym się synodem 2021-2023 na temat synodalności dla Kościoła powszechnego.

W czerwcu b.r. kardynał Kasper wyznał, że jest „bardzo zaniepokojony” niemiecką drogą synodalną i zastanawiał się, dlaczego osoby zaangażowane w ten proces nie wzięły pod uwagę listu papieża Franciszka z 2019 r., w którym Ojciec Święty wezwał ich do potraktowania zastrzeżeń „bardziej poważnie i, jak przystało na synod, rozważenia krytycznych pytań w świetle Ewangelii?”. Skrytykował również wysoki profil medialny drogi synodalnej, mówiąc, że „naprawdę nie daje ona dobrego wizerunku publicznego”.

„Jestem bardzo zaniepokojony, ale jestem ostrożny w wydawaniu ostatecznego, całościowego osądu” – powiedział kard. Kasper.

Biskup Voderholzer jest od dawna krytykiem pewnych aspektów drogi synodalnej. W 2019 roku, wraz z kardynałem Rainerem Woelkim z Kolonii, opracował alternatywne statuty, które miały kierować procesem, ale propozycja została odrzucona przez Radę Stałą biskupów niemieckich w sierpniu 2019 roku. W tym samym roku głosował również przeciwko statutowi procesu.

W lutym 2020 r. powiedział, że wykrył „autorytarny despotyzm” w procedurach drogi synodalnej, a we wrześniu tego samego roku ostro skrytykował tekst opracowany przez forum na temat roli kobiet, podała agencja KNA.

3 września biskup Voderholzer ogłosił powstanie nowej strony internetowej poświęconej drodze synodalnej, której celem jest wniesienie wkładu w proces synodalny poprzez teksty wierne nauczaniu i tradycji Kościoła. Na stronie internetowej znajdą się również teksty alternatywne dla trzech pozostałych forów synodalnych.

Druga sesja plenarna Zgromadzenia Synodalnego, najwyższego organu decyzyjnego dla srogi synodalnej, odbędzie się we Frankfurcie w dniach 30 września – 2 października.

W skład zgromadzenia wchodzą biskupi niemieccy, 69 członków wpływowego świeckiego Centralnego Komitetu Katolików Niemieckich (ZdK) oraz przedstawiciele innych części Kościoła w Niemczech.

W swoim rzymskim wykładzie kardynał Kasper powiedział, że „nie trzeba wywracać wszystkiego do góry nogami; konieczne jest jedynie odważne podążanie drogą Kościoła i Soboru. Wtedy nie musimy się bać; wtedy mamy obietnicę Pana po naszej stronie”.

Wyraził jednak nadzieję, „że obie strony są wystarczająco dojrzałe, aby zbliżyć się do siebie", dodając, że jeśli "nowe wyjście" jest naprawdę pożądane, "to potrzebujemy, zgodnie z tradycją synodalną, jednomyślnej odpowiedzi, która nas nie dzieli, ale łączy”.

st (KAI) / Watykan-Ratyzbona