Falstart stworzonego przez sztuczną inteligencję „ojca Justyna”

Nietypowe przedsięwzięcie jest dziełem organizacji „Odpowiedzi Katolickie” (Catholic Answers, CA) z El Cajun w Kalifornii. Grupa stawia sobie za zadanie „apologetykę i ewangelizację”. W tym celu poprzez sztuczną inteligencję opracowała „ojca Justyna”, symboliczną postać, która udzielała odpowiedzi na różne pytania dotyczące wiary i teologii.

„Wybraliśmy tę postać, aby połączyć substancjalną wiedzę teologiczną z pewnymi oznakami szacunku, jakim wierni darzą duchownych. Tymczasem wiele osób wyraziło swoje zastrzeżenia co do tego rodzaju wyboru. Nie chcemy więc, aby «Ojciec Justyn» rozpraszał uwagę ludzi i odwodził ich od celu tej aplikacji: udostępnianie godnych zaufania odpowiedzi na pytania na temat wiary katolickiej” – wyjaśnił prezydent CA Christopher Check w wywiadzie dla katolickich mediów 24 kwietnia br.

Awatar „Ojca Justyna” miał wyrażać pełną powagi sylwetkę duchownego w sutannie, a jego uduchowioną twarz ozdabiała ładnie przystrzyżona broda. Grafika była jednak dość toporna. Wątpliwości wzbudzał sam pomysł stworzenia sztucznego księdza. Ks. Mike Palmer ze Zgromadzenia Krzyża Świętego stwierdził: „Żywię wielki szacunek dla tej organizacji świeckich apologetów (…) ale to powinna być jednak zwykła wyszukiwarka SI. Ubranie pozbawionego duszy Awatara w sutannę powoduje tylko zamęt i prowadzi do kpin z działalności, która naprawdę jest wspaniała”.

Nowy pomysł związany ze sztuczną inteligencją spowodował duży wzrost – o 77 proc. – liczby pytań  dotyczących wiary i teologii w tym miesiącu w porównaniu do danych z kwietnia 2023 roku. Pytań było tak dużo, że niekiedy trzeba było czekać kilka minut na otrzymanie odpowiedzi, przy czym niektóre z tych odpowiedzi były zarazem krótkie i wyczerpujące. Na przykład na pytanie: dlaczego katolicy powinni uczestniczyć w niedzielnej Mszy św.? „Ojciec Justyn” przytoczył Pismo Święte, m.in. Psalm 122, 1. 1. List do Koryntian – 12.27 i Ewangelię św. Jana 6, 54). Następnie dodał: „Kiedy gromadzimy się na Mszy św,. jesteśmy zjednoczeni z Chrystusem, każdy z nas w jakiś głęboki sposób. Słuchamy Słowa Bożego i przyjmujemy samego Chrystusa w Eucharystii. Chodzenie do Kościoła  to nie tylko obowiązek, ale tez przywilej i radość”.

„Ojciec  Justyn” udzielił też jednak kilku rad kontrowersyjnych, a nawet błędnych. Powiedział np., że można ochrzcić kogoś, używając zamiast wody napoju izotonicznego„ Gatorade”. Jednemu z pytających powiedział też: „jestem tak prawdziwy, jak wiara, którą dzielimy”.

W efekcie już po dwóch dniach posługi kapłańskiego awatara nastąpiła jego „laicyzacja” i odtąd ma on występować nie jako „ojciec Justyn”, ale jako „Justyn, wirtualny apologeta”. CA nadal widzi bowiem sens prowadzenia tego rodzaju działalności. Chris Costello, dyrektor techniczny organizacji, uważa, iż „szkoda byłoby wylewać to dziecko z kąpielą”. Jego zdaniem „w naszej misji tłumaczenia i obrony wiary katolickiej w dalszym ciągu uważamy, że SI może okazać się przydatna”. Nie można traktować jego wypowiedzi jako „ostatecznej wyroczni”, ale z drugiej strony widzimy, że zwłaszcza młodzi ludzie uwielbiają tzw. gamifikację, czyli poznawanie różnych spraw za pomocą szybkich pytań i odpowiedzi”. Jednocześnie Costello przyznał, iż „wszyscy wiemy, że SI ma swoje ograniczenia i nigdy nie zastąpi ona kontaktu z żywą osobą”.