W ciągu ostatniego roku, który upłynął od zeszłego listopada, zmarło wielu katolików, a także członków innych wyznań chrześcijańskich, którzy swym życiem zaświadczyli o wierze w Pana, a także wywarli wpływ na losy świata.
W okresie od 1 listopada 2023 do 25 października br. na świecie zmarło 131 hierarchów katolickich, w tym 8 kardynałów, z 51 krajów, najwięcej z Włoch – 15, Stanów Zjednoczonych – 10 oraz z Brazylii i Niemiec – po 8; w Polsce zmarło 5 hierarchów i dalsi dwaj nasi rodacy odeszli do wieczności jako biskupi w innych krajach: w Brazylii (Janusz M. Danecki – 30 VIII) i w Republice Środkowoafrykańskiej (Zbigniew T. Kusy OFM – 31 III). W tym samym czasie odeszło z tego świata wielu czołowych wyznawców i członków innych wyznań i religii. Oto krótka lista zmarłych.
Trudno byłoby zaprezentować wyczerpującą listę wybitnych chrześcijan, którzy w tym roku odeszli do Pana, dlatego ograniczymy się do kilku najbardziej znanych w Polsce postaci:
Polska:
14 XII 2023 – ks. prałat Wiesław Aleksander Niewęgłowski, wieloletni krajowy duszpasterz środowisk twórczych. Miał 82 lata.
20 XII 2023 – ks. infułat Ireneusz Skubiś, b. redaktor naczelny tygodnika katolickiego „Niedziela”, którym kierował przez 30 lat, od czasu wznowienia pisma w 1981 roku. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Miał 85 lat.
30 XII 2023 – Wojciech Łączkowski, wybitny prawnik, b. przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej, członek Komitetu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Bożogrobiec, związany przez blisko 40 lat z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim. Miał 90 lat.
5 I 2024 – bp Ryszard Karpiński, w latach 1985-2011 biskup pomocniczy archidiecezji lubelskiej, w latach 2003-2008 Delegat KEP ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej oraz Przewodniczący Komisji Episkopatu ds. Polonii i Polaków za Granicą. Miał 88 lat.
9 I 2024 – ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski, duszpasterz osób niepełnosprawnych, prezes Fundacji im. Brata Alberta, działacz społeczny, duszpasterz Ormian, wieloletni uczestnik opozycji antykomunistycznej w czasach PRL, zasłużony w walce o lustrację w Kościele, prawdę i sprawiedliwość w kwestii ludobójstwa Polaków na Wołyniu. Miał 67 lat.
2 III 2024 – Gizela Maria Skop, współzałożycielka Instytutu Niepokalanej Matki Kościoła, muzykolog i muzyk kościelny, bliska współpracowniczka sługi Bożego ks. Franciszka Blachnickiego. Miała 84 lata.
4 III 2024 – bp Piotr Krupa, przez 19 biskup pomocniczy diecezji pelplińskiej. Miał 87 lat.
11 III 2024 – abp Marian Gołębiewski, w latach 2004-2013 metropolita wrocławski, doktor habilitowany teologii, b. profesor nadzwyczajny Teologii ATK i Wydziału Teologicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, doktor honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu. Miał 86 lat.
31 III 2024 – bp Zbigniew Tadeusz Kusy OFM, biskup koadiutor diecezji Kaga-Bangoro w Republice Środkowej Afryki. Pochodził z Cieszyna, na misjach przepracował 40 lat. Miał 72 lata.
24 V 2024 – bp Janusz Zimniak, był biskupem pomocniczym katowickim w latach 1980-1992, a w latach 1992-2010 biskup pomocniczy diecezji bielsko-żywieckiej. Miał 90 lat.
12 X 2024 – abp Edward Ozorowski, metropolita białostocki w latach 2006-2017, wieloletni rektor Archidiecezjalnego Wyższego Seminarium Duchownego w Białymstoku, profesor zwyczajnym na UKSW i Uniwersytecie w Białymstoku, wychowawca wielu pokoleń kapłanów i teologów świeckich. Miał 83 lata.
Świat:
4 XII 2023 – Juana de la Caridad Castro Ruz (ur. 6 V 1933), Kubanka, siostra dyktatorów Fidela i Raúla, opozycjonistka, od 17 VI 1964 na emigracji, najpierw w Meksyku, następnie w USA, agentka CIA. Zawsze uważała się za katoliczkę.
27 XII 2023 – Jacques Delors, Francuz (20 VII 1926), ekonomista, polityk, działacz Chrześcijańskiej Konfederacji Pracowników Francuskich, przewodniczący Komisji Europejskiej (1985-99).
15 III 2024 – kard. Paul Josef Cordes, Niemiec (5 IX 1934), m.in. wiceprzewodniczący Papieskiej Rady ds. Świeckich (1980-95), przewodniczący Papieskiej Rady „Cor Unum” (1995-2010), doktor honoris causa KUL-u (2009). Kardynał od 24 XI 2007.
9 II 2024 – (Berlin) Winfried Lipscher, Niemiec (7 VI 1938), teolog, tłumacz, działacz na rzecz pojednania niemiecko-polskiego; był m.in. tłumaczem w ambasadzie Niemiec w Warszawie, pośredniczył w kontaktach kanclerza Helmuta Schmidta z kard. Stefanem Wyszyńskim; jeden z sygnatariuszy Memorandum Bensberger Kreis z Dortmundu (1968; nt. pojednania między obu narodami). W 2003 odznaczony przez prez. A. Kwaśniewskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi RP.
31 III 2024 – (Wilno) Nijolė Sadūnaitė, Litwinka (22 VII 1938), członkini Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanej; od 1956 ukrywała swą przynależność zakonną, w latach 1974-80 była więziona, współredaktorka „Kroniki Kościoła Katolickiego na Litwie”, od 1988 członkini Litewskiej Grupy Helsińskiej. Wielokrotnie odznaczana w wolnej Litwie.
2 IV 2024 – (Ebenhausen koło Monachium) ks. Gerhard Lohfink, Niemiec (29 VIII 1934), teolog, egzegeta Nowego Testamentu, profesor Uniwersytetu w Tybindze, autor wielu książek o tematyce biblijnej, z których 14 uazało się po polsku.
15 VIII 2024 – Agnes Katsuko Sasagawa, Japonka (28 V 1931), siostra zakonna, której od 12 VI 1973 do 15 IX 1981 ukazywała się wielokrotnie w jej klasztorze w Akicie Matka Boża. Pochodziła z rodziny buddyjskiej, miała słabe zdrowie, m.in. była głucha i częściowo sparaliżowana, ale cudownie wyzdrowiała i dzięki temu nawróciła się na katolicyzm i wstąpiła do zakonu.
10 X 2024 – Ethel Kennedy (z d. Skakel), Amerykanka (11 IV 1928), żona Roberta F. Kennedy’ego, zamordowanego 6 VI 1968, z którym miała 11 dzieci, głęboko wierząca katoliczka.
22 X 2024 – (Lima) Gustavo Gutiérrez, Peruwiańczyk (8 VI 1928), duchowny, jeden z głównych twórców teologii wyzwolenia; z wykształcenia był lekarzem; święcenia kapłańskie przyjął w 1959. W 1992 został dominikaninem. W 1985 uzyskał doktorat z teologii na Uniwersytecie w Lyonie.
28 X 2024 – kard. Renato Raffaele Martino, Włoch (23 XI 1932), dyplomata watykański, od 1980 do 2002 nuncjusz apostolski, m.in. stały obserwator przy ONZ, przewodniczący Papieskiej Rady "Iustitia et Pax" (2002-03) i Papieskiej Rady Duszpasterstwa Migrantów i Podróżujących (2006-09), mianowany kardynałem 21 X 2003.
Wśród członków innych wyznań chrześcijańskich warto także wymienić kilka postaci:
16 II 2024 – (Charp, okręg jamalsko-nieniecki) Aleksiej Nawalny, Rosjanin (4 VI 1976), opozycjonista, ostro krytykujący obecne władze Rosji, za co 20 VIII 2020 w Tomsku próbowano go otruć, a gdy go odratowano w Niemczech (2020-21), wrócił do Rosji, gdzie natychmiast go aresztowano i wtrącono do kolonii karnej o zaostrzonym reżymie i tam zmarł. Przyznawał się do prawosławia, choć jednocześnie krytykował Patriarchat Moskiewski za jego służalczość wobec władz. 20 X 2021 przyznano mu Nagrodę Unii Europejskiej im. A. Sacharowa za działania w obronie praw człowieka.
13 III 2024 – (Sofia) Neofit, Bułgar (Simeon N. Dimitrow; 15 X 1945), prawosławny patriarcha bułgarski, zwierzchnik tamtejszego Kościoła prawosławnego (od 24 II 2013), wcześniej biskup dorostolski i ruseński (1994-2001) i metropolita Ruse (2001-13).
3 VI 2024 – (Tybinga) Jürgen Moltmann, Niemiec (8 IV 1926), teolog luterański, profesor Uniwersytetu w Tybindze; był synem masona, wielkiego mistrza loży, pod koniec wojny trafił do niewoli amerykańskiej i tam odkrył wiarę. Stworzył teologię nadziei i krzyża, angażował się w działalność ekumeniczną, wraz z teologiem katolickim Johannesem Metzem współtworzył „teologię polityczną”.
25 IX 2024 – Vassula Rydén, Greczynka (właśc. Vasssiliki Claudia Pendakis; ur. 18 I 1942 w Kairze), mistyczka chrześcijańska, odbiorczyni domniemanych objawień i przesłań od Boga do wszystkich ludzi pt. „Prawdziwe życie w Bogu”. Pochodziła z greckiej rodziny prawosławnej, ale przez wiele lat była daleka od wiary. Miała dwóch mężów Szwedów, luteran (1966-80 i 1981-2024). W 1985 nawróciła się dzięki objawieniom od Jezusa i całej Trójcy Świętej, Maryi i św. Michała, spisała je w 110 zeszytach. Głoszone przez nią poglądy budziły zastrzeżenia i wątpliwości zarówno w Kościele katolickim, jak i wśród prawosławnych, jej dzieła były jednak bardzo popularne wśród polskich czytelników.
Źródło: KAI