Kijów: katolicy od 20 lat walczą o zwrot kościoła św. Mikołaja. Wyroki sądów nic nie zmieniają

W sprawie tej sądy trzech instancji – Dniepropetrowski Okręgowy Sąd Administracyjny (24.01.2025), Trzeci Sąd Apelacyjny Administracyjny (05.06.2025) oraz Sąd Najwyższy (23.07.2025) – uznały za niezgodną z prawem wieloletnią bezczynność organów państwowych i zobowiązały Ministerstwo Kultury do wykonania polecenia Prezydenta Ukrainy z dnia 09.12.2005 r. dotyczącego przekazania kościoła św. Mikołaja wspólnocie katolickiej.

W związku z tym biskup diecezji kijowsko-żytomierskiej Witalij Krywycki SDB oraz proboszcz parafii św. Mikołaja w Kijowie ks. Paweł Wyszkowski OMI wraz z przedstawicielami rady parafialnej spotkali się 2 września 2025 r. z Rzecznikiem Praw Obywatelskich Ukrainy Dmytro Łubincem.

Osobiście przekazali mu zbiorowe pismo, w którym wspólnota prosi rzecznika praw obywatelskich o zbadanie działań Ministerstwa Kultury i Komunikacji Strategicznej Ukrainy pod kątem naruszenia praw wiernych, a także o podjęcie działań mających na celu zapewnienie wykonania orzeczenia sądu.

„Minęło już ponad sześć miesięcy, odkąd sąd zobowiązał Ministerstwo Kultury i Komunikacji Strategicznej Ukrainy do zaprzestania bezczynności w sprawie zwrotu nam kościoła i wykonania wyroku sądu w imię sprawiedliwości, ale ministerstwo do tej pory nie podjęło żadnych działań w tej sprawie. Niewykonanie orzeczenia sądowego stanowi rażące naruszenie naszego konstytucyjnego prawa do ochrony sądowej i podważa autorytet Ukrainy jako państwa prawa” – zaznaczył na początku spotkania z rzecznikiem praw obywatelskich proboszcz parafii ks. Paweł Wyszkowski OMI.

Ordynariusz diecezji kijowsko-żytomierskiej biskup Witalij Krywicki podkreślił: „Chciałbym przypomnieć, że Rada Europy dwukrotnie wysłała Ukrainie nakaz zwrotu budynków sakralnych wiernym, co jest warunkiem wstąpienia Ukrainy do Unii Europejskiej”. Dodał: „My, jako biskupi katoliccy Ukrainy, wszędzie za granicą zaprzeczamy informacjom, jakby w Ukrainie dochodziło do prześladowań religijnych, ale wtedy przypominają mi: a co tu, w samej stolicy Ukrainy, z waszym kościołem św. Mikołaja?”.

Rzecznik praw obywatelskich Dmytro Łubinec oświadczył, że za niewykonanie orzeczenia sądowego przez ministerstwo odpowiedzialność ponosi cała władza i bardzo mu przykro, że taka sytuacja nadal ma miejsce. W tej sytuacji powinna interweniować kontrola parlamentarna.

Wspólnota wiernych przypomniała, że świątynia, zbudowana ze środków katolików w 1909 roku, została przejęta przez władze radzieckie w 1938 roku. Budynek, doprowadzony do katastrofalnego stanu, nadal znajduje się w prawnym użytkowaniu Narodowego Domu Muzyki Organowej i Kameralnej Ukrainy (NDMO i KU), który nie podejmuje żadnych działań w celu jego ratowania.

„Dziwne, że kiedy trzeba gruntownie ratować budynek kościoła lub przynajmniej wykonać minimalne prace, takie jak wycięcie drzew z fasady lub naprawa dachu w świątyni, NDMO i KU nie ma na to środków. Jednak na prawników do sądów przeciwko parafii, aby nie zwracać świątyni prawowitym właścicielom, od razu znajdują się spore środki” – podkreślili przedstawiciele wspólnoty parafialnej.

Społeczność katolicka od lat stara się uratować i odrestaurować kościół św. Mikołaja, który zbudowały poprzednie pokolenia kijowskich katolików. Jednak bez oficjalnego statusu użytkownika nie ma takiej możliwości.

Źródło: KAI