Nagroda im. ks. Musiała za 2016 rok

3 marca już po raz dziewiąty wręczona zostanie Nagroda im. Ks. Stanisława Musiała, przyznawana osobom zasłużonym dla dialogu chrześcijańsko- i polsko-żydowskiego. Za twórczość w duchu dialogu nagrodzona została tłumaczka i pisarka Bella Szwarcman-Czarnota, a za działalność społeczną – prof. Wacław Wierzbieniec, historyk.

Nagrodę ustanowił Klub Chrześcijan i Żydów „Przymierze”. Jej fundatorami są Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prezydent Miasta Krakowa i Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie. Wyboru laureatów dokonuje Kapituła, której przewodniczy Rektor UJ. Nagroda jest przyznawana w dwóch kategoriach: za twórczość oraz za inicjatywy społeczne na rzecz dialogu i współpracy chrześcijańsko-żydowskiej i polsko-żydowskiej.

Patron nagrody, ks. Stanisław Musiał SJ, był wytrwałym rzecznikiem dialogu chrześcijańsko-żydowskiego, konsekwentnie krytykował wszelkie przejawy antysemityzmu i ksenofobii. Od 1981 roku był redaktorem „Tygodnika Powszechnego”, a w latach 1990-1991 zastępcą redaktora naczelnego. Publikował także m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Wprost”, „Polin”, Midraszu” i „Życiu Duchowym”. Był autorem ważnej książki piętnującej grzech antysemityzmu pt. „Czarne jest czarne” oraz laureatem Nagrody im. Jana Karskiego i Poli Nireńskiej. Po jego śmierci, z inicjatywy krakowskiej społeczności żydowskiej, na cmentarzu żydowskim w Krakowie przy ul. Miodowej odsłonięto tablicę poświęconą jego pamięci.

Bella Szwarcman-Czarnota jest pisarką, tłumaczką i publicystką. Ma w swoim dorobku imponującą liczbę tłumaczeń, dzięki którym polscy czytelnicy mogli zapoznać się z twórczością żydowskich autorów. To m.in. wspomnienia Jechiela Rajchmana „Ocalałem z Treblinki”, „Rabin bez głowy i inne opowieści z Chełma” Menachema Kipnisa czy „Żydowskie bajki z Czerniowców” Eliezera Sztejnbarga. Własna twórczość Belli Szwarcman-Czarnoty koncentruje się wokół tematyki dotyczącej kobiet w judaizmie, stanowiąc istotny głos wobec dominującej, „męskiej” interpretacji Tory. Jedna z książek poświęconych tej tematyce, „Księga kobiet – kobiety Księgi”, ukazała się w katolickim wydawnictwie, a wcześniej – w formie bloga – na katolickim portalu, dając odbiorcom wyjątkową okazję do zapoznania się z bogactwem żydowskiej kultury.

Prof. Wacław Wierzbieniec jest historykiem, wykładowcą Uniwersytetu Rzeszowskiego, autorem licznych książek i artykułów dotyczących historii i kultury Żydów w XIX i XX w. Swoje zainteresowania naukowe łączy z ogromnym zaangażowaniem w promowanie dobrych relacji polsko-żydowskich. Zainicjowane przez niego w Rzeszowie obchody Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu są już teraz organizowane w 23 miejscowościach na Podkarpaciu. Prof. Wierzbieniec był też współorganizatorem licznych wydarzeń upamiętniających dziedzictwo żydowskie na Podkarpaciu. Jego działania dały impuls, dzięki któremu wiele nowych osób angażuje się w działalność na rzecz spraw polsko-żydowskich.

Do Nagrody im. Ks. Stanisława Musiała za 2016 rok w kategorii za twórczość byli nominowani także Adam Bartosz i Jan Grosfeld. Za działalność społeczną nominację otrzymały natomiast Agnieszka Cahn i Bente Kahan.

W ubiegłych latach laureatami Nagrody zostali: Jan Błoński oraz Miasto i Gmina Chmielnik, Joanna Tokarska-Bakir i Bogdan Białek, Bożena i Jerzy Wyrozumscy oraz Tomasz Pietrasiewicz i Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” w Lublinie, Anna Lebet-Minakowska i ks. Manfred Deselaers, Stefan Wilkanowicz i nieformalna Grupa Przyjaciół z Olkusza (Ireneusz Cieślik, Olgerd Dziechciarz, Krzysztof Kocjan, Dariusz Rozmus), Stanisław Krajewski i Mirosław Skrzypczyk, ks. Romuald Jakub Weksler-Waszkinel i Zofia Radzikowska oraz prof. Jan Małecki i prof. Aleksander Skotnicki.

Klub „Przymierze” organizuje rozmaite wydarzenia z dziedziny relacji chrześcijańsko-żydowskich, takie jak spotkania, wykłady czy promocje książek. Włącza się co roku w obchody Dnia Judaizmu w Kościele katolickim, a wcześniej także w organizację kursu „ABC relacji chrześcijańsko- i polsko-żydowskich”. Informuje systematycznie o ważnych wydarzeniach z dziedziny dialogu za pośrednictwem newslettera i profilu na Facebooku.

Uroczystość wręczenia nagród odbędzie się w piątek 3 marca o godzinie 12. w Auli Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dzień wcześniej o godz. 18 w kościele p.w. św. Barbary w Krakowie zostanie odprawiona msza w intencji śp. ks. Stanisława Musiała.