Hiperbola

„Gdybyście mieli wiarę jak ziarnko gorczycy, powiedzielibyście tej morwie: «Wyrwij się z korzeniem i przesadź się w morze!», a byłaby wam posłuszna".

Greckie słowo hyperbole znaczy przerzucenie, przesada, nadmiar. Kilkakrotnie występuje w listach św. Pawła, na przykład w odniesieniu do nadmiaru mocy Boga (2 Kor 4, 7), albo wtedy, gdy apostoł mówi o miłości Chrystusa, przewyższającej wszelką wiedzę (Ef 3, 19).

Apoloniusz z Pergii nazwał tak jedną z krzywych, które powstają po przecięciu stożka kołowego płaszczyzną. Hiperbola może mieć na przykład taki kształt (jak na zdjęciu).

Ale hiperbola to także figura retoryczna, która w przesadny, wyolbrzymiony sposób opisuje jakieś zjawisko. Często stosujemy ją w języku potocznym. Mówimy na przykład: „wylałem morze łez", „umieram ze zmęczenia", „nie widziałem go całe wieki", „zjadłbym słonia".

Hiperbole - figury retoryczne — były charakterystyczne dla języka ludzi starożytnego Wschodu. Nie dziwi więc fakt, że posługiwał się nimi także Pan Jezus. Stwierdzenie o ziarnku gorczycy i przesadzaniu morwy nosi wyraźnie znamiona hiperboli i może się nam kojarzyć z porównaniem: „Łatwiej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogatemu wejść do królestwa Bożego". Obydwie wypowiedzi opierają się na zestawieniu dwóch rzeczywistości niepasujących do siebie, niemożliwych do wykonania. Przesadny obraz ma zwrócić uwagę na istotę problemu.

W wypowiedzi o gorczycy i morwie istota problemu leży w sile wiary. Wiadomo, że ziarnko gorczycy jest małe, malutkie, najmniejsze ze znanych ziaren na terenach Palestyny. Z kolei morwa to drzewo wyrastające na wysokość nawet 15 metrów, żyjące aż do sześciuset lat. Długowieczność przyczynia się do bardzo rozwiniętego systemu korzennego morwy, tak by jak najlepiej mogła ona korzystać z pokarmu, który daje ziemia. Przesadzenie takiej rośliny jest właściwie niemożliwe, skazałoby ją na wymarcie.

opr. mg/mg