Nobel za bakterię

Australijczycy - prof. Barry J. Marshall i prof. J. Robin Warren - tegoroczni laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny, dwadzieścia trzy lata temu odkryli bakterie Helicobacter pylori wywołujące wrzody żołądka. Ich odkrycie było rewolucją w medycynie, przyczyniło się do powstania nowych skutecznych metod leczenia. Wcześniej choroba wrzodowa nawracała u połowy pacjentów już po roku od zastosowania terapii. Obecnie dzięki zastosowaniu antybiotyków można zostać wyleczonym na trwałe już w ciągu tygodnia, dwóch.

Na początku nikt im nie wierzył. Wszyscy twierdzili, że wrzody żołądka wywołuje po prostu stres. By przekonać niedowiarków, Barry J. Marshall wypił roztwór wyhodowanych przez siebie bakterii, po czym wykonano mu gastroskopię z pobraniem wycinka ściany żołądka. Badanie wykazało, że rozwija się w niej proces zapalny. Odkryta bakteria jest jednym z nielicznych organizmów zdolnych do przetrwania w wydzielającym kwas solny żołądku. Nie tylko powoduje wrzody, ale także sprzyja procesom nowotworowym. Jest ona obecna w przewodzie pokarmowym większości ludzi na świecie. Nie znaczy to jednak, że wszyscy oni zachorują. W rozwoju choroby wrzodowej ogromne znaczenie ma bowiem styl życia, stres i dieta.

Objawem choroby może być uczucie pieczenia i palenia w żołądku, zwykle między posiłkami lub w nocy. Wrzody mogą uszkodzić naczynia krwionośne i wywołać krwawienie lub krwotok. Najpoważniejszą komplikacją jest perforacja ściany żołądka, czyli jej przedziurawienie spowodowane trawiącym działaniem kwasu solnego. Objawia się to nagłym ostrym bólem i napięciem powłok brzusznych. Kwaśna zawartość żołądka wylewa się do jamy otrzewnej, powodując jej infekcję. Stan ten wymaga natychmiastowej interwencji chirurgicznej. Oprócz bakterii Helicobacter pylori wrzody mogą też powstawać wskutek długotrwałego przyjmowania np. niesteroidowych leków przeciwzapalnych i przeciwbólowych. Powstaniu wrzodów żołądka sprzyjają też: stres, palenie papierosów, nadmierne spożywanie alkoholu i ostrych przypraw.

Obecność bakterii w organizmie można wykryć przy pomocy prostego testu. Można go zakupić w aptece, kosztuje ok. 30 zł. Do jego wykonania wystarczy jedna kropla krwi z palca. Chorobę wrzodową żołądka można też wykryć, wykonując zwykłe badanie radiologiczne tego narządu. Najpewniejszym sposobem wykrycia wrzodów jest gastrofiberoskopia, która nie tylko umożliwia bezpośrednie obejrzenie zmian chorobowych, lecz również pobranie do badania próbki zmienionych tkanek.

opr. mg/mg