"Papież Hitlera"

We wrześniu bieżącego roku wydana została książka Johna Cornwella Hitler's Pope (Papież Hitlera), która ukazuje papieża Piusa XII w bardzo negatywnym świetle, starając się udowodnić jego związki z organizacjami nazistowskimi oraz jego antysemityzm. Książka ta spotkała się z krytycznym przyjęciem zarówno prasy, historyków jak i Stolicy Apostolskiej. Także w rankingu największej internetowej księgarni www.amazon.com książka zyskała jedynie 2,5 gwiazdki (na 5 możliwych). Dodać można, że Cornwell "specjalizuje się" w pisaniu książek skandalizujących rzeczywistość Kościoła Katolickiego - m.in. "Złodziej w nocy" (1990) oraz "Potęgi ciemności, Potęgi światła" (1991). Dzięki uprzejmości Notizias Eclesiales zamieszczamy krótką informację na temat reakcji, jaką wywołała "Hitler's Pope".

Reakcja prasy

Międzynarodowa prasa krytycznie ustosunkowała się do książki oskarżającej papieża Piusa XII o domniemaną kolaborację z partią nazistowską. Madrycka gazeta "ABC", podobnie jak wcześniej kilka tytułów włoskich, w numerze z 13 września zamieściła wywiad z ks. Pierre Bletem, który wykazuje nieuprawnioność argumentacji, którą angielski pisarz John Cornwell posługuje się w swej ostatniej książce "Hitler's Pope". Książka ta, jak mówi ks. Blet, jest po prostu komercyjnym produktem, stanowiącym część kampanii usiłującej zniesławić papieża Pacellego, w czasie, gdy posuwa się do przodu jego proces beatyfikacyjny.

Ks. Blet jest francuskim jezuitą, historykiem stanowiącym część zespołu, który brał udział w publikacji 12 tomów "Akt i dokumentów Stolicy Apostolskiej podczas II Wojny Światowej". Mówienie, że papież Pius XII był pro-nazistowski czy antysemicki jest po prostu "fikcją", jak uważa francuski kapłan. "Papież, który ocalił ponad 800 000 Żydów i otrzymał wylewne wyrazy wdzięczności jest obecnie ofiarą kampanii, która osądza go jako antysemitę, dokładnie teraz, gdy posuwa się naprzód jego proces beatyfikacyjny".

"Książka Cornwella jest bardzo nieuporządkowana: brak jej analizy historycznej. Brak jest dokumentów, które potwierdzałyby jego tezę. Ciężkie oskarżenia pod adresem Piusa XII podnoszone są bez jakiegokolwiek oparcia w faktach" - stwierdził ks. Blet w wywiadzie opublikowanym przez włoski dziennik katolicki "Avvenire".

W wywiadzie tym ks. Blet podkreślił, że książka Cornwella "nie tylko dąży do zdyskredytowania Piusa XII. Jest ona atakiem przeciwko katolickiemu rozumieniu papiestwa. (...) Autor sprzeciwia się papieskim nominacjom biskupów. Atakuje nieomylność ogłoszoną przez I Sobór Watykański, jak również ogłoszenie dogmatów maryjnych. Cornwell uważa, że wszyscy papieże to dyktatorzy".

Reakcja Stolicy Apostolskiej: Niespójność książki

13.10.1999 Stolica Apostolska opublikowała notę dotyczącą książki "Hitler's Pope", wskazując na serię błędnych argumentów, którymi posłużył się jej autor, John Cornwell, a także na brak szacunku dla prawdy historycznej, który wyziera z kart książki.

Oświadczenie zwraca po pierwsze uwagę na fakt, że Cornwell, który twierdzi, iż jego książka jest "pierwszą uczciwą i naukową oceną Piusa XII" nie ma "jakichkolwiek kwalifikacji akademickich ani w dziedzinie historii, ani prawa, ani też teologii". Jest to jeden z faktów, na których wybitni naukowcy opierają swe krytyczne podejście do jego książki.

Odnośnie pracy naukowej dokonanej w Watykańskich Archiwach Sekretariatu Stanu Cornwell twierdzi, że jest pierwszą i jedyną osobą, która miała dostęp do tego archiwum. "To stwierdzenie jest całkowicie fałszywe" oświadcza nota, mówiąc także, że badania autora książki ograniczyły się do dwóch serii dokumentów i nie miał on dostępu do dokumentów z roku 1922 i późniejszych.

Cornwell twierdzi także, że pracował nad archiwami "przez całe miesiące". Jego pozwolenie na korzystanie z archiwum obejmowało jednak tylko okres ok. 3 tygodni, podczas których nie codziennie zjawiał się w archiwach.

Brytyjski pisarz twierdzi, że pisząc swą książkę odnalazł tajne dokumenty, które nieznane były aż do czasu jego "badań", odnosząc się szczególnie do listu napisanego przez papieża Piusa XII w czasie, gdy był jeszcze nuncjuszem w Bawarii. Faktycznie jednak list ten został opublikowany w 1992 roku, czyli siedem lat przed wydaniem książki Cornwella.