Hildegarda z Bingen - geniusz w habicie

Na kartach historii zapisało się wiele osób, którzy swoją ponadprzeciętnością, zasłużeniem lub głoszonymi tezami, budzili podziw i mówiono o nich ze szczególnym szacunkiem. Humaniści, filozofowie, głowy państw, bohaterowie narodowi i wielu innych zdobywało sobie sławę czynami lub mądrościami, które trafiały do ludzkich serc. Szczególnie wielką postacią była Święta Hildegarda, której fenomen jest do dziś otaczany czcią i atencją. Kim była i w czym przejawiał się jej geniusz?

Czasy Hildegardy - pierwsze kroki w nowoczesność

Hildegarda z Bingen żyła na przełomie XI i XII wieku, który - można by postawić tezę był okresem przełomowym dla ludzkości i wiązał się z wieloma przeobrażeniami na płaszczyznach społecznych, historycznych i kulturowych. Umacniała się cywilizacja, ludzie zaczęli być świadomi otaczającego ich świata i chcieli zacząć z tego korzystać. Nastąpił rozwój handlu, transportu, oraz innowacji w wielu dziedzinach gospodarki. Co za tym idzie - rozpoczęła się era wymiany handlowej, wzrosła wartość pieniądza i innych kruszców, oraz dokumentów, które od tej pory mogły być podstawą transakcji i własności. Mimo, iż wyższe wykształcenie wciąż było zarezerwowane dla przedstawicieli duchowieństwa, to społeczeństwa coraz bardziej dążyły do pozyskiwania wiedzy, dlatego zakładano pierwsze wyższe szkoły i uczelnie.

Ciężka praca nad talentem

Urodzona w 1098 roku Hildegarda przyszła na świat w wielopokoleniowej rodzinie, jako dziesiąta z kolei, a w wieku 8 lat rodzice oddali ją do klasztoru. Mogłoby się wydawać to karą i niesprawiedliwością, ale nie w tamtych czasach. Przynależność do zboru klasztornego była szansą na pogłębianie swej wiedzy i nauki w wielu dziedzinach życia. Ówcześni wykształceni ludzie najczęściej należeli właśnie do duchowieństwa. Szybko okazało się, że w nastoletniej Hildegardzie drzemie ogromny potencjał, talent i predyspozycje do osiągania sukcesów. Umiejętności młodej Hildy zauważyła jej pierwsza przełożona - przeorysza konwentu benedyktynek Jutta. Szybko przyswajana wiedza, logiczne myślenie i wychodzenie poza schematy były dla młodej mniszki przepustką do ogólnego rozgłosu i uznania. Kiedy zatem w 1136 roku nastąpiła śmierć Jutty, Hildegarda była jej gotową następczynią, czym zyskała sobie nominację i awans na to wyróżniające stanowisko. Jak się później okazało, bardzo umiejętnie potrafiła je wykorzystać.

Humanista w spódnicy

Hildegarda była ikoną humanizmu - idealnie wpisywała się w słowa znanego filozofa Kartezjusza "Cogito ergo sum". Jej wszechstronność objawiała się w rolach teolożki, nauczycielki, medyczki, prawniczki, pisarki, kompozytorki i wizjonerki. Płynnie, z zaangażowaniem i ogromnym szacunkiem potrafiła poruszać się po wielu, życiowych tematach i różnych dziedzinach. Swoje myśli, doświadczenia i testy przelewała na papier tworząc zarówno świeckie, jak i duchowe dzieła, a także podręczniki i lektury o tematyce naukowej.

Odwaga głosu

Swoim geniuszem potrafiła także przemawiać do ludzi, a Ci słuchali jej z największym zaangażowaniem i byli to nawet biskupi i wysoko postawieni urzędnicy. Nie bała się poruszać krępujących dotąd tematów - otwarcie mówiła w swoich kazaniach o transcendentalnych powiązaniach ludzi z Kosmosem. Jej świadectwem był Bóg, który niejednokrotnie objawiał się jej w formie światła i potężnego ognia. Do jej wielkich osiągnięć należy także rozdzielenie zakonu męskiego i żeńskiego - zbudowała dla swojego, kobiecego zakonu klasztor w Eibingen zyskując tym samym dużą niezależność.

Hildegarda zmarła 17 września 1179 roku wpisując się w karty historii, jako reformatorka, humanistka, choć sama uważała siebie za nieuczoną. Proces kanonizacyjny mniszki zakończył się dopiero w 2012 roku, kiedy to papież Benedykt XVI ogłosił ją świętą i doktorem Kościoła.

Artykuł przygotowany przez Polskie Towarzystwo Przyjaciół św. Hildegardy.
Strona Towarzystwa: hildegarda.edu.pl

opr. ac/ac