Program duszpasterski 98/99 - wstęp

Zaproszenie skierowane do całego Kościoła w Liście apostolskim Jana Pawła II Tertio millennio adveniente, aby "otworzyć serca na tchnienie Ducha Świętego", aby przysposobić się do świętowania "z odnowioną wiarą i szczerym zaangażowaniem" Wielkiego Jubileuszu Roku 2000 zostało przyjęte przez Kościół w Polsce jako nowa inspiracja do pracy duszpasterskiej mającej na celu "głębsze uświadomienie Ludowi Bożemu wartości i znaczenia tego wydarzenia w dziejach człowieka" i jako wezwanie do odnowienia swojej wiary i więzi z Kościołem. "Jubileusz powinien utwierdzić w dzisiejszych chrześcijanach wiarę w Boga, który objawił się w Chrystusie, umocnić nadzieję , wyrażającą się w oczekiwaniu na życie wieczne, ożywić miłość , czynnie służącą braciom" (TMA, 31).

Zasadniczo program na rok 1999 wyznaczają treści proponowane przez Ojca Świętego w Tertio millennio adveniente (TMA, 49-54). W przygotowaniu założeń programowych Komisja Duszpasterska Episkopatu Polski uwzględniła również orędzie przekazane biskupom polskim w czasie ostatniej wizyty ad limina apostolorum oraz nauczanie z pielgrzymek papieskich do Ojczyzny.

Rok 1999 ma przybliżyć tajemnicę Boga, Ojca wszystkich ludów i narodów: "A to jest życie wieczne: aby znali Ciebie, jedynego prawdziwego Boga, oraz Tego, którego posłałeś, Jezusa Chrystusa" (J 17,3).

Życie chrześcijańskie pragniemy ukazać jako ustawiczne pielgrzymowanie do "domu Ojca", którego bezwarunkową koniecznością jest miłość względem każdego człowieka, zwłaszcza "syna marnotrawnego" (por. TMA, 49).

Jest to droga ustawicznego nawracania się ku pełni miłości, zwłaszcza wobec wszystkich ubogich i odepchniętych przez ludzi na margines życia społecznego.

Opcja preferencyjna na rzecz biednych oraz działanie na rzecz budowania sprawiedliwości społecznej będzie szczególnym zadaniem całej wspólnoty Kościoła na tym ostatnim etapie przygotowań do Wielkiego Jubileuszu.

Warunkiem owocności działań pastoralnych i inicjatyw duszpasterskich jest szczery rachunek sumienia i duch pokuty. Widocznym owocem ma być pojednanie. Jan Paweł II stwierdza: "radość każdego Jubileuszu jest w sposób szczególny radością z odpuszczenia win, radością nawrócenia. Wydaje się, że na pierwszy plan powinno wysunąć się to, co stanowiło temat Synodu Biskupów w 1983 roku, to znaczy pokutę i pojednanie. Synod ten był wydarzeniem ogromnie znamiennym w dziejach Kościoła posoborowego. Podjął on zawsze aktualną sprawę nawrócenia (metanoia), które jest wstępnym warunkiem pojednania z Bogiem zarówno pojedynczych osób, jak i wspólnot" (por. TMA, 32).

Uznanie win i grzechów synów i córek Kościoła, uznanie słabości to akt odwagi, który pomaga umocnić wiarę, pobudza czujność i gotowość stawiania czoła pokusom i trudnościom dnia dzisiejszego.

"Jubileusz zaś Roku 2000 ma być - według słów Ojca Świętego wielką modlitwą uwielbienia i dziękczynienia zwłaszcza za dar Wcielenia Syna Bożego oraz za dar Odkupienia dokonanego przez Niego" (TMA, 32).

Poprzez ponowne odkrycie i doświadczenie w Kościele obecności i zbawczego działania Chrystusa, mocy i światła Ducha Świętego oraz miłości Boga Ojca, program ten ma przybliżyć nową wiosnę Kościoła na progu XXI wieku. Wyrazem tej wiosny ma być ożywienie wiary i miłości uczniów Chrystusa, którzy staną się dla innych znakiem nadziei odnowionego, zbawionego człowieka. Pierwszorzędnym celem Wielkiego Jubileuszu nie jest więc samo świętowanie i uroczysta celebra, ani tylko dziękczynienie za łaskę zbawienia, ale ożywienie wiary i świadectwa życia chrześcijan. "Aby to świadectwo było skuteczne, trzeba rozbudzić w każdym wierzącym prawdziwą tęsknotę za świętością, mocne pragnienie nawrócenia i osobistej odnowy w klimacie coraz żarliwszej modlitwy i solidarności z bliźnimi, zwłaszcza tymi najbardziej potrzebującymi" (TMA, 42).

Jan Paweł II wzywa wszystkich w obliczu Dwutysięcznego Jubileuszu Zbawienia: Pojednajcie się z Bogiem i pomiędzy sobą (2 Kor 5,20). Chrystus jest Zbawicielem całego świata, wszystkich ludzi, stąd pojednanie ma wymiar uniwersalny, dotyczy rodziny, członków Kościoła katolickiego, współwyznawców innych Kościołów i wspólnot chrześcijańskich, wiernych innych religii, ludzi wątpiących, niewierzących, a zwłaszcza ludzi dotkniętych różnymi formami krzywdy i niesprawiedliwości.

Z najgłębszej swej istoty Wielki Jubileusz ma charakter ekumeniczny. Jest to szczególny czas łaski, którą należy jak najpełniej wykorzystać, aby zmniejszyć zgorszenie podzielonego, a przez to niewiarygodnego chrześcijaństwa.

Wobec rozlicznych zagrożeń zniewolenia, jakie niesie z sobą współczesna cywilizacja, niezmiernie aktualne stało się biblijne przesłanie Jubileuszu, jako czasu duchowego wyzwolenia. Współczesny człowiek oderwany od źródeł Prawdy i Miłości zadziwiająco łatwo popada w różne groźne formy zniewolenia: egoizmu, zaślepienia i krótkowzroczności, konsumizmu, niewoli zmysłów, alkoholizmu i narkomanii. Są to formy tym groźniejsze, że często nieuświadomione. Wszystkie one budują kulturę śmierci, która przynosi zagrożenie życia, tak własnego, jak i innych, nietolerancję, przemoc i gwałt.

Z doświadczenia wiemy jednak, że najpiękniejsze programy niewiele znaczą, jeżeli nie doczekają się urzeczywistnienia. Wymaga ono czynnej współpracy wszystkich biskupów, kapłanów, osób konsekrowanych, rodziców, wspólnot i każdego z osobna. Tylko przy pełnym i czynnym zaangażowaniu wszystkich, łaska ta może zaowocować duchowym odrodzeniem Kościoła i narodu. Wielki Jubileusz zbawienia, w którym Pan pozwala nam uczestniczyć, stanowi niepowtarzalną szansę.

Nowa ewangelizacja, którą Kościół prowadzi, czerpie swoją skuteczność i moc z modlitwy. Modlitwa uczy Bożych metod działania, oczyszcza ze wszystkiego, co oddziela od Boga i ludzi , co zagraża jedności. Modlitwa chroni przed pokusą małoduszności, ciasnotą serca i umysłu; ona wznosi spojrzenie człowieka do oglądu spraw z Bożej perspektywy i toruje drogę łasce Bożej do serca człowieka. Warto przypomnieć słowa Ojca Świętego skierowane do biskupów w czasie wizyty ad limina: "Pamiętajcie, że żadna aktywność zewnętrzna na rzecz ewangelizacji nie zastąpi modlitewnego zjednoczenia z Bogiem".

Ta atmosfera rozmodlenia winna towarzyszyć duchowemu przygotowaniu do kolejnej pielgrzymki Jana Pawła II do naszej Ojczyzny w czerwcu 1999 roku.

Ufam, że materiały duszpasterskie umożliwią głębsze wniknięcie w treści związane z tajemnicą Boga Ojca i przygotują nas do radosnego świętowania Wielkiego Jubileuszu.

W ostatnim roku bezpośredniego przygotowania Kościoła w Polsce do Wielkiego Jubileuszu Roku 2000 pragniemy wpatrywać się w Maryję - doskonały przykład miłości Boga i bliźniego, wielbiącą Go swoim fiat i Magnificat, i chętnym sercem przyjąć Jej matczyne przesłanie: "Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie" (J 2,5).

+ Damian Zimoń, abp Metropolita Katowicki Przewodniczący Komisji Duszpasterskiej Episkopatu Polski Katowice, 24 czerwca 1998 roku w uroczystość Narodzenia św. Jana Chrzciciela

---

 

WSKAZANIA PASTORALNE

 

Rok duszpasterski 1998/99, ostatni rok bezpośredniego przygotowania do Wielkiego Jubileuszu Roku 2000, obchodzimy jako rok Boga Ojca (TMA, 49-54). Rok ten ma przypomnieć, że "całe życie chrześcijańskie jest jakby wielkim pielgrzymowaniem do domu Ojca, którego bezwarunkową miłość do każdego człowieka, a zwłaszcza do «syna marnotrawnego» (por. Łk 15,11-32), odkrywamy na nowo każdego dnia. To pielgrzymowanie angażuje wnętrze osoby, rozszerza się na wspólnotę wierzących, aby ostatecznie ogarnąć całą ludzkość" (TMA, 49).

Ten szczególny akcent położony w trzecim roku bezpośrednich przygotowań do Wielkiego Jubileuszu na Pierwszej Osobie Trójcy Przenajświętszej - Bogu Ojcu oznacza, że nasze zwyczajne działania duszpasterskie mamy wzbogacić o problematykę, na którą wskazuje nam Ojciec Święty.

W programie roku 1999 Jan Paweł II wzywa wszystkich do nawrócenia. Wskazuje na troskę Kościoła wobec ubogich i odepchniętych; na działalność na rzecz sprawiedliwości i pokoju w świecie; na kryzys cywilizacji i sekularyzm; na poszanowanie praw kobiety i działanie na rzecz rodziny i małżeństwa oraz na dialog międzyreligijny.

Proponowane wskazania są i mogą stać się podstawą do opracowania diecezjalnych pastoralnych programów duszpasterskich. Materiały zebrane w Programie duszpasterskim pomyślane są jako pomoc w realizowaniu programu Ojca Świętego, przez który przygotowujemy się w Kościołach lokalnych do Wielkiego Jubileuszu Roku 2000.

W opracowaniu wskazań duszpasterskich Komisja zwraca uwagę na trzy podmioty duszpasterskiego oddziaływania. Na pierwszym miejscu jest parafia, gdyż tam dokonuje się podstawowa praca duszpasterska Kościoła. Ojciec Święty Jan Paweł II w Adhortacji Christifideles laki mówi o parafii: "Wszyscy powinniśmy odkryć poprzez wiarę prawdziwe oblicze parafii, czyli samą tajemnicę Kościoła, który właśnie w niej istnieje i działa... Parafia jest niejako ostatecznym umiejscowieniem Kościoła, a poniekąd samym Kościołem, zamieszkującym pośród swych synów i córek" (nr 26).

Komisja zwraca się następnie do ruchów, stowarzyszeń i grup duszpasterskich, które mają wielki i ważny wkład w życie Kościoła. Wielki wpływ na świadomość i postawę wierzących mają środki społecznego przekazu. Niech i one pomogą w przygotowaniu do Wielkiego Jubileuszu Roku 2000.

 

I. PARAFIA

"Parafia... musi odnaleźć na nowo swoje powołanie, które każe jej być domem rodzinnym, braterskim i gościnnym, w którym ochrzczeni i bierzmowani uświadamiają sobie, że są Ludem Bożym. Tam w jednej czynności liturgicznej łamie się dla nich obficie chleb zdrowej nauki i chleb eucharystyczny; stamtąd są codziennie posyłani, by pełnili swe apostolskie zadania «wszędzie, gdzie kipi życie świata»" (CT, 67).

1. Rok liturgiczny

 

Realizację programu rozkładamy na cały rok liturgiczny, w którym "Kościół odsłania całe Misterium Chrystusa, począwszy od Wcielenia i Narodzenia, aż do Wniebowstąpienia, do Dnia Zesłania Ducha Świętego oraz oczekiwania błogosławionej nadziei i przyjścia Pańskiego" (KL lO2).

W tym roku staramy się w szczególny sposób ukazać prawdę o "Ojcu, który jest w niebie (por. Mt 5,45), przez którego On [Chrystus] został posłany i do którego powrócił" (TMA, 49).

 

Misterium Wcielenia

 

To pierwsza tajemnica, jaką przeżywamy w roku liturgicznym. Poprzedza ją okres przygotowawczy zwany Adwentem, świętujemy w uroczystościach Narodzenia Pańskiego z oktawą, a jej uwieńczeniem jest uroczystość Objawienia Pańskiego i święto Chrztu Chrystusa.

Ten okres liturgiczny jest stosowną okazją do przybliżenia prawdy o Bogu, Ojcu wszystkich ludzi, który "tak umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby każdy, kto w Niego wierzy, nie zginął, ale miał życie wieczne" (J 3,16) i ukazania życia ludzkiego w perspektywie "pielgrzymowania do domu Ojca" (por. TMA, 49). Stąd propozycja, aby w katechezie, homiliach i w rekolekcjach adwentowych podjąć tematy:

- Objawienie Boże, - Ojciec Niebieski i ojciec rodziny, - Rola ojca w rodzinie - odpowiedzialność za rodzinę, za tradycje w rodzinie, świętowanie w rodzinie, - Posłuszeństwo i zaufanie Bogu, - Słowo Boże do człowieka, - Człowiek odpowiada Bogu, - Miłość Boga i bliźniego na wzór Najświętszej Maryi Panny.

Pomocą mogą tu być artykuły zebrane przede wszystkim w rozdziałach: "Chrześcijańskie orędzie o Bogu Ojcu", "Bóg-ojcem wszystkich ludzi", a także "Maryja - doskonały przykład miłości Boga i bliźniego".

Czas, kiedy w liturgii Kościoła przeżywane jest Misterium Wcielenia, jest dla wspólnoty parafialnej czasem odwiedzin duszpasterskich, stosownym do podjęcia prób szukania dróg i sposobów dotarcia do dużej grupy ludzi samotnych, bezdomnych, pozbawionych pracy, uzależnionych, a także rodzin borykających się z trudnościami materialnymi i moralnymi, rodzin wielodzietnych, niepełnych itd. Stąd potrzeba:

• otwierania noclegowni, przytułków dla tych, którzy nie mają domu,
• upominania się u władz samorządowych o mieszkania dla bezdomnych,
• tworzenia form pomocy finansowej dla rodzin w trudnej sytuacji bytowej,
• zakładania Stowarzyszeń Rodzin Katolickich w parafiach,
• organizowania duszpasterstwa małżeństw niesakramentalnych. Powinno ono być w każdym mieście, bowiem "Kościół nie może pozostawić swojemu losowi tych, którzy - już połączeni sakramentalną więzią małżeńską - próbowali zawrzeć nowe małżeństwo. Będzie też niestrudzenie podejmował wysiłki, by oddać im do dyspozycji posiadane przez siebie środki zbawienia (FC 84). Płaszczyzna spotkań to między innymi: wizyta duszpasterska kolęda, kancelaria parafialna, Pierwsza Komunia Święta dzieci, rekolekcje dla małżeństw niesakramentalnych, specjalne dyżury, udział w grupach działających w parafii, w strukturach duszpasterskich np. w radzie duszpasterskiej, ekonomicznej itp.
• tworzenia Poradni Życia Rodzinnego,
• organizowania kursów dla młodzieży z rodzin ubogich i młodzieży bezrobotnej np. z informatyki, języków obcych itp., aby przygotować ją do zawodu,
• organizowania warsztatów autoprezentacji dla osób młodych, chcących nabyć umiejętność prezentacji siebie przy poszukiwaniu pracy, w rozmowach kwalifikacyjnych, podczas egzaminów na studia itp.
• organizowania kursów dla wolontariuszy charytatywnych,
• opracowania folderu poświęconego Bogu Ojcu i roli ojca w rodzinie.

 

Misterium Odkupienia

W Okresie Wielkiego Postu, Triduum Paschalnego oraz całego okresu Wielkanocnego należałoby włączyć treści związane z nawróceniem jako drogą do Ojca, ponownym odkryciem sakramentu pokuty i pojednania oraz uwypuklić teologalną cnotę miłości (por. TMA, 50). Stąd propozycje:

• rekolekcjonistom, których zaangażujemy na Wielki Post zaproponować, aby w naukach zwrócili szczególną uwagę na sakrament pokuty i pojednania. Pomocą w przygotowaniu nauk rekolekcyjnych, oprócz materiałów przedstawionych w rozdziale "Droga do Ojca" niniejszego Programu duszpasterskiego, mogą być również materiały zebrane w Programie duszpasterskim na rok 1995/96, który w całości poświęcony był sakramentom uzdrowienia. Szczególnie przydatne mogą być artykuły: Ks. bpa Kazimierza Romaniuka - Pokuta, Ks. bpa Romana Andrzejewskiego - Pokuta w nauczaniu Ojców Kościoła, Ks. Romualda Raka Sakrament pokuty i jego współczesne zagrożenia, Ks. Jacka Nowaka SAC - Uczestnictwo w sakramencie pokuty, a także wzory rachunków sumienia i propozycje katechetyczne, zamieszczone w II tomie Programu duszpasterskiego na rok 1995/96.
• należałoby większą uwagę zwrócić na kwartalne dni modlitw o ducha pokuty,
• częściej organizować nabożeństwa pokutne,
• organizować w większym niż dotychczas zakresie rekolekcje lub spotkania dla ludzi dystansujących się od Kościoła lub żyjących w związkach niesakramentalnych,
• w większych parafiach ustanowić stałe dyżury w konfesjonale.

  Okres zwykły

Na pierwszą część okresu zwykłego przypada Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan i Międzynarodowy Dzień Chorych (obchodzony od 1992 roku w dniu 11 lutego), stąd propozycja, aby:

• w Tygodniu Modlitw o Jedność Chrześcijan w katechezie, homiliach i spotkaniach podjąć także temat dialogu chrześcijaństwa z innymi religiami (TMA 52), a także organizować ekumeniczne Dni Biblijne oraz wprowadzić do liturgii parafialnej comiesięczne modlitwy ekumeniczne. Stosowne materiały pomocnicze przedstawiono w rozdziale "O ducha dialogu",
• troska parafii o ludzi chorych, starych i niepełnosprawnych nie może uzewnętrznić się tylko z okazji obchodów Dnia Chorych, czy Tygodnia Miłosierdzia. Niesienie pomocy w chorobie, kalectwie i starości, z uwzględnieniem nie tylko potrzeb fizycznych, ale i duchowych, należy do zwyczajnego duszpasterstwa parafialnego. Parafia ma duże możliwości oddziaływania na rzecz integracji ludzi chorych ze zdrowymi. Może to czynić przez organizowanie spotkań religijnych, dyskusyjnych lub towarzyskich oraz wspólnych pielgrzymek czy wycieczek. Wiele sugestii w tym zakresie przedstawiają artykuły Ks. Ryszarda Kamińskiego - Parafia miejscem budowania cywilizacji miłości i Ks. Wojciecha Łazewskiego - Opcja Kościoła na rzecz ubogich, biednych i odepchniętych.

 

Druga część okresu zwykłego to czas wakacyjny, czas wielu rekolekcji, spotkań duszpasterskich. Stąd propozycje:

• odnowienia i kultywowania zwyczaju pielgrzymowania do sanktuariów. Pielgrzymka religijna jest symbolem pielgrzymki życiowej do Domu Ojca. Należałoby zwrócić szczególną uwagę na dzieci i młodzież, aby zaszczepić w nie "pielgrzymkowego bakcyla". Służyć temu mogą pielgrzymki dla dzieci pierwszokomunijnych i dla młodzieży po przyjęciu sakramentu bierzmowania,
• w większym stopniu dostrzegać parafialnych "synów marnotrawnych", alkoholików, narkomanów, prostytutki, ludzi żyjących w związkach niesakramentalnych itp., aby ukazywać im miłość Boga do każdego człowieka realizowaną w Kościele, m.in. poprzez:
• organizowanie i popieranie klubów Anonimowych Alkoholików (AA) i Klubów Trzeźwości: udostępnienie pomieszczeń parafialnych na działalność klubową,
• spotkania z rodzinami alkoholików,
• organizowanie hosteli dla narkomanów wracających z leczenia i objęcie ich opieką duszpasterską,
• zaktywizowanie zespołów charytatywnych poprzez formacje do posługi miłosierdzia tak, aby Kościół stał się czytelnym znakiem obecności miłosiernego Boga,
• zakładanie kuchni dla ubogich, bezrobotnych, rodzin wielodzietnych,
• przystąpienie z większym zapałem do realizowania obietnic podjętych z okazji 46 Międzynarodowego Kongresu Eucharystycznego - chodzi o dar krwi dla chorych. "Nie żałować własnej krwi. Niech powstaną w Polsce nowe liczne banki krwi, niech pomnożą się szeregi dobrowolnych dawców krwi, która ratować będzie życie ciężko chorym ludziom" (List pasterski Episkopatu Polski z dnia 5.08.1997 r.),
• organizowanie domów samotnej matki,
• walka z pornografią i demoralizacją.

 

2. Sakramenty święte

 

• Istnieje potrzeba wychowania wiernych do właściwego korzystania z sakramentu pokuty. Penitentom potrzebna jest rzetelna i pełna wiedza o grzechu, nawróceniu, pojednaniu i pokucie. Każde z tych pojęć ma bardzo bogatą treść. Obok tematów podstawowych, wyjaśniających Bożą prawdę o grzechu, jego skutkach i możliwości pokonania go mocą Chrystusa, pilną potrzebą będzie szczegółowe omówienie całokształtu problematyki bezpośrednio związanej z sakramentem pokuty. Przede wszystkim trzeba będzie ukazać jego potrzebę, sens, strukturę, warunki owocności, a także zwrócić uwagę na sprawowanie sakramentu pokuty i pojednania wg przepisów Obrzędów pokuty dostosowanych do zwyczajów diecezji polskich z 1981 roku. Należy ukazać wiernym sens dokonanej reformy sakramentu pokuty.
• W świadomości wielu wiernych bardzo mocno zakorzenione jest jurydyczne podejście do grzechu i sakramentu pokuty. W ogromnym i odpowiedzialnym zadaniu kształtowania prawego sumienia wiernych pomocne może być przemyślenie na nowo adhortacji apostolskiej Jana Pawła II Reconciliatio et paenitentia i adhortacji Pawła VI Paenitemini (zamieszczone w II tomie Programu duszpasterskiego na rok 1995/96).
• Wierni oczekują od spowiedników nie tylko rozgrzeszenia, ale stałej pomocy poprzez kierownictwo duchowe.
• Wprowadzenie do nowego Ordo Paenitentiae zwraca uwagę na potrzeby wychowania wiernych do nieustannej pokuty "na liczne i różne sposoby" (OP, 4). Potrzebna jest zatem bardziej rzetelna mobilizacja duszpasterstwa parafialnego. Konstytucja o Liturgii świętej nakazuje wręcz popieranie i zalecanie odpowiednich "praktyk pokutnych" (KL, 110).
• W Kościele powszechnym dniami i okresami pokutnymi są:

1. poszczególne piątki całego roku,
2. czas Wielkiego Postu.

 

W tych dniach wierni powinni:

1. modlić się w sposób szczególny,
2. wykonywać uczynki pobożności i miłości,
3. podejmować akty umartwienia siebie przez wierniejsze wypełnianie własnych obowiązków,
4. zwłaszcza zaś zachowywać post i wstrzemięźliwość (por. KPK, kan. 1249-50).

Zachowanie postu i wstrzemięźliwości:

Wstrzemięźliwość

według prawa powszechnego oznacza zakaz spożywania mięsa. Zakaz spożywania mięsa nie wyklucza stosowania rozmaitych przypraw, nawet z tłuszczu zwierzęcego. Wstrzemięźliwość należy zachować we wszystkie piątki całego roku, chyba że w danym dniu przypada jakaś uroczystość (trzeba mieć na uwadze wszystkie uroczystości, chociaż nie stanowią święta nakazanego). Prawem wstrzemięźliwości są związane osoby, które ukończyły czternasty rok życia (aż do śmierci).

Prawo postu przewiduje tylko jeden posiłek do syta w ciągu dnia, lecz nie zabrania przyjmowania jakiegoś posiłku (nie do syta) rano i wieczorem, z zachowaniem jednak - co do jakości oraz ilości pokarmów - zatwierdzonego miejscowego zwyczaju. Prawem postu są związane osoby pełnoletnie (a więc od ukończenia osiemnastego roku życia), aż do rozpoczęcia sześćdziesiątego roku życia. Wstrzemięźliwość i post obowiązują w Środę Popielcową oraz w Piątek Męki i Śmierć Pana naszego Jezusa Chrystusa. Na terenie Polski obowiązuje ponadto wstrzemięźliwość w wigilię Bożego Narodzenia. Duszpasterze oraz rodzice winni zatroszczyć się o to, ażeby również ci, którzy z racji młodszego wieku nie związani jeszcze prawem postu i wstrzemięźliwości, byli wprowadzani w autentycznego ducha pokuty (por. KPK, kan. 1251-52).

 

3. Przepowiadanie i katecheza

 

W większym niż dotychczas stopniu należy uświadamiać wiernym, a zwłaszcza rodzicom, wychowawcom i młodzieży, jak bardzo skomplikowana jest sytuacja religijna od kiedy żyjemy w społeczeństwie pluralistycznym. Poglądy religijne zostały rzucone na "rynek światopoglądowy", gdzie poddawane są warunkom konkurencji, chociażby ze strony licznych i aktywnych sekt religijnych.

Jednym z głównych celów przepowiadania i katechizacji powinno być wychowanie do podejmowania właściwych wyborów życiowych. Służyć temu mogą m.in. nauki stanowe dla rodziców i wychowawców, organizowane nie tylko z okazji rekolekcji czy też misji parafialnych.

W przepowiadaniu, katechezie, w naukach stanowych przedślubnych i przed chrztem dzieci podjąć temat chrześcijańskiego świętowania niedzieli; należałoby zapoznać wiernych z przesłaniem Listu Apostolskiego Jana Pawła II Dies Domini.

 

II. RUCHY, STOWARZYSZENIA, WSPÓLNOTY

 

Wszystkie te wspólnoty powinny bardziej włączyć się w posługę charytatywną Kościoła. Wszak "wiara bez uczynków martwa jest" (Jk 2,17). Posługa ta powinna być realizowana przy zachowaniu własnego charyzmatu. Uczyni ona obecność wspólnot bardziej czytelną i przekonywającą. Tym samym stanowić może swoistą promocję ich działalności w Kościele i całym społeczeństwie.

Inspirację do rozszerzenia swej działalności członkowie wspólnot mogą znaleźć m.in. w artykułach zebranych w rozdziale "Bóg jest Miłością".

W 1999 roku odbędzie się II Ogólnopolski Kongres Ruchów i Stowarzyszeń Katolickich (maj/czerwiec), co będzie okazją do dania świadectwa jedności Kościoła.

 

III. ŚRODKI SPOŁECZNEGO PRZEKAZU

 

Środki społecznego przekazu mogą odegrać dużą rolę w przybliżaniu i upowszechnianiu treści, którymi żyje Kościół w Polsce, przygotowujący się do Wielkiego Jubileuszu Roku 2000. Powinna to być rzetelna informacja dotycząca przede wszystkim wielorakich inicjatyw ewangelizacyjnych i promowanie praktycznych działań na rzecz budowania cywilizacji miłości.

Ważnym zadaniem środków społecznego przekazu jest również upowszechnianie, w większym niż dotychczas zakresie, zasad społecznej nauki Kościoła wraz z praktycznymi implikacjami z niej wynikającymi, a także kształtowania opinii publicznej na temat postaw etyczno-moralnych i zasad dialogu we współczesnym pluralistycznym społeczeństwie.

Od środków społecznego przekazu Kościół w Polsce oczekuje włączenia się w kształtowanie świątecznego modelu (obrazu) niedzieli w świadomości społecznej.

Dla umożliwienia wiernym będącym w podróży uczestniczenie w niedzielnej Mszy św. celowym by było umieszczanie tablic informujących o porządku Mszy św. w miejscowościach "na trasie" (dworzec PKP, PKS, przy drogach i autostradach, parkingach).

 

***

 

W opracowywaniu lokalnych programów działań parafii, ruchów, stowarzyszeń, duszpasterstw itp. cenną pomocą, oprócz sugestii przedstawionych w niniejszym tomie Programu duszpasterskiego [Wierzę w Boga Ojca. Program Duszpasterski na rok 1998, Katowice 1988], mogą być wydawnictwa Papieskiego Komitetu Obchodów Wielkiego Jubileuszu Roku 2000 (seria Biblioteka Trzeciego Tysiąclecia Księgarni św. Jacka), kwartalnik "Trzecie Tysiąclecie" wydawany przez Narodowy Komitet Obchodów Wielkiego Jubileuszu 2000, a także publikacje dokumentów i nauczania papieskiego zamieszczane w polskim wydaniu L'Osservatore Romano.

 

Opracowanie: Ks. Eugeniusz Szczotok,

Sekretarz Komisji Duszpasterskiej Episkopatu Polski

Źródło: Wierzę w Boga Ojca. Program Duszpasterski na rok 1998, Katowice 1988