Życie według Ducha

Podczas Mszy św. w uroczystość Zesłania Ducha Świętego — której przewodniczył w niedzielę rano,
24 maja, w Bazylice Watykańskiej — Papież Franciszek wezwał wierzących do bezkompromisowej walki z grzechem i z szerzącym się w świecie zepsuciem. Poniżej zamieszczamy jego homilię.

«Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam. (...) Weźmijcie Ducha Świętego!» (J 20, 21. 22) — te słowa mówi nam Jezus. Zesłanie Ducha, które nastąpiło w wieczór dnia zmartwychwstania, powtarza się w dniu Pięćdziesiątnicy, spotęgowane przez niezwykłe zjawiska zewnętrzne. W wieczór wielkanocny Jezus ukazał się apostołom i tchnął na nich swego Ducha (por. J 20, 22); w poranek Pięćdziesiątnicy zesłanie odbywa się w sposób głośny, niczym wicher, który gwałtownie uderza w dom i wdziera się w umysły i serca apostołów. W konsekwencji otrzymują oni taką energię, która pobudza ich do głoszenia w różnych językach wydarzenia zmartwychwstania Chrystusa: «I wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym, i zaczęli mówić obcymi językami» (Dz 2, 4). Była razem z nimi Maryja, Matka Jezusa, pierwsza uczennica, Matka rodzącego się Kościoła. Swoim pokojem, swoim uśmiechem, swoją matczyną troską towarzyszyła radości młodej oblubienicy, Jezusowemu Kościołowi.

Słowo Boże, zwłaszcza dzisiaj, mówi nam, że Duch Święty działa w napełnionych Nim ludziach i wspólnotach, sprawia, że potrafią recipere Deum, są «capax Dei», jak mówią ojcowie Kościoła. A co robi Duch Święty za sprawą tej nowej zdolności, którą nas darzy? Prowadzi do całej prawdy (por. J16, 13), odnawia ziemię (por. Ps 104 [103]) oraz obdarza swymi owocami (por. Ga 5, 22-23). Prowadzi, odnawia i przynosi owoce.

W Ewangelii Jezus obiecuje swoim uczniom, że gdy On wróci do Ojca, to przyjdzie Duch Święty, który doprowadzi ich «do całej prawdy» (J 16, 13). Nazywa Go właśnie «Duchem Prawdy» i wyjaśnia, że Duch będzie ich wprowadzał w coraz lepsze zrozumienie tego, co On, Mesjasz, powiedział i uczynił, a zwłaszcza Jego śmierci i zmartwychwstania. Apostołom, nie potrafiącym znieść zgorszenia męki swego Mistrza, Duch da nowy klucz do interpretacji, aby ich wprowadzić w prawdę i piękno wydarzenia zbawczego. Ci ludzie, początkowo przerażeni i zablokowani, zamknięci w Wieczerniku, aby uniknąć reperkusji Wielkiego Piątku, przestają się wstydzić, że są uczniami Chrystusa, już nie będą drżeli przed trybunałami ludzkimi. Dzięki Duchowi Świętemu, którym są napełnieni, rozumieją «całą prawdę», to znaczy, że śmierć Jezusa nie jest Jego porażką, ale najwyższym wyrazem miłości Boga, miłości, która w zmartwychwstaniu pokonuje śmierć i wywyższa Jezusa jako Żyjącego, Pana, Odkupiciela człowieka, Pana historii i świata. A ta rzeczywistość, której oni są świadkami, staje się Dobrą Nowiną, którą trzeba głosić wszystkim.

Poza tym Duch Święty odnawia — prowadzi i odnawia — odnawia ziemię. Psalm mówi: «Ślesz swego Ducha i odnawiasz oblicze ziemi» (Ps 104 [103], 30). Opowiadanie Dziejów Apostolskich o narodzinach Kościoła w znaczący sposób odpowiada temu Psalmowi, który jest wielkim wysławianiem Boga Stwórcy. Duch Święty, którego Chrystus posłał od Ojca, i Duch Stworzyciel, który dał życie wszystkiemu, to jeden i ten sam. Dlatego poszanowanie stworzenia jest wymogiem naszej wiary: «ogród», w którym żyjemy, jest nam powierzony nie po to, byśmy go eksploatowali, ale abyśmy go pielęgnowali i strzegli z szacunkiem (por. Rdz 2, 15). Ale jest to możliwe tylko wtedy, gdy Adam — człowiek utworzony z ziemi — pozwoli się z kolei odnowić przez Ducha Świętego, jeśli da się ukształtować Ojcu na nowo na wzór Chrystusa, nowego Adama. Wówczas, odnowieni przez Ducha Bożego, możemy żyć w wolności dzieci, w harmonii z całym stworzeniem, i w każdej istocie możemy rozpoznać odblask chwały Stwórcy, jak mówi inny Psalm: «O Panie, nasz Panie, jak przedziwne Twe imię po wszystkiej ziemi!» (8, 2. 10). Prowadzi, odnawia i obdarza — daje owoce.

W Liście do Galatów św. Paweł chce pokazać, jakie «owoce» przejawiają się w życiu tych, którzy postępują według Ducha (por. 5, 22). Z jednej strony jest «ciało» z szeregiem wymienionych przez Apostoła wad, będących dziełami człowieka samolubnego, zamkniętego na działanie łaski Bożej. Natomiast w człowieku, który dzięki wierze pozwala, by wtargnął w niego Boży Duch, rozkwitają Boże dary, ujęte w dziewięciu radosnych cnotach, które Paweł nazywa «owocami Ducha». Stąd wezwanie powtórzone na początku i na końcu, jako program życia: «postępujcie według ducha» (Ga 5, 16. por. 25).

Świat potrzebuje mężczyzn i kobiet nie zamkniętych, lecz napełnionych Duchem Świętym. Zamknięcie na Ducha Świętego jest nie tylko brakiem wolności, ale także grzechem. Jest wiele sposobów zamknięcia się na Ducha Świętego: egoizm własnej korzyści, surowy legalizm — jak postawa uczonych w Prawie, których Jezus nazywa obłudnikami — niepamiętanie o tym, czego nauczał Jezus, przeżywanie życia chrześcijańskiego nie jako służby, ale osobistego interesu, i tak dalej. Świat natomiast potrzebuje odwagi, nadziei, wiary i wytrwałości uczniów Chrystusa. Świat potrzebuje owoców, darów Ducha Świętego, jakie wymienia św. Paweł: «miłości, radości, pokoju, cierpliwości, uprzejmości, dobroci, wierności, łagodności, opanowania» (Ga 5, 22). Dar Ducha Świętego został udzielony obficie Kościołowi i każdemu z nas, abyśmy mogli żyć z prawdziwą wiarą, miłością wyrażającą się w uczynkach, abyśmy mogli rozsiewać ziarna pojednania i pokoju. Umocnieni Duchem — który prowadzi, który nas prowadzi do prawdy, który odnawia nas i całą ziemię i który obdarza nas owocami — umocnieni w Duchu i Jego wielorakimi darami, stajemy się zdolni do bezkompromisowej walki z grzechem, do bezkompromisowej walki z zepsuciem, które z dnia na dzień coraz bardziej szerzy się w świecie, i do tego, aby z cierpliwą wytrwałością poświęcać się dziełom sprawiedliwości i pokoju.

opr. mg/mg