Umacniajcie powołania do służby Bożej

W poniedziałek 4 lutego Jan Paweł II przyjął na audiencji w Sali Klementyńskiej ponad 30 uczestników sesji plenarnej Kongregacji ds. Wychowania Katolickiego (Seminariów i Instytucji Naukowych), przybyłych z Europy, Azji, Afryki, Ameryki i Oceanii (z Polski byli kard. Franciszek Macharski i abp Józef Życiński). Podczas kilkudniowych obrad omawiali oni zagadnienie powołań kapłańskich we współczesnym świecie i formacji w seminariach duchownych (których jest ok. 2 tys.), problemy katolickich uniwersytetów i szkół (kształci się w nich ok. 50 mln młodych). W imieniu zgromadzonych Ojca Świętego powitał prefekt Kongregacji kard. Zenon Grocholewski, który przedstawił mu najważniejsze zagadnienia omawiane na sesji. W wygłoszonym przemówieniu Papież nawiązał do tematyki obrad, zwracając uwagę m.in. na rolę poradnictwa psychologicznego w formacji kapłańskiej.

Czcigodni Księża Kardynałowie, drodzy Współbracia w biskupstwie i kapłaństwie, drodzy Bracia i Siostry!

1. Z radością spotykam się z wami na początku sesji plenarnej waszej dykasterii. Zwracając się z serdecznym pozdrowieniem do każdego z was, pragnę w sposób szczególny podziękować kard. Zenonowi Grocholewskiemu, waszemu prefektowi, za szlachetne i ciepłe słowa, w których wyraził wasze uczucia.

Wysłuchałem słów kardynała prefekta, który omówił program obrad, i zapoznałem się z materiałem roboczym, przygotowanym na te dni intensywnej refleksji. Kościół czerpie siłę z nieustannego dialogu braterskiego pomiędzy Kurią Rzymską a Konferencjami Episkopatów. Na co dzień dialog ten przebiega w formie korespondencji, ale potrzebne są też spotkania, pozwalające podzielić się doświadczeniami i wymienić opinie. Sesja plenarna jest jednym z takich momentów, dzięki którym rozwija się owocna współpraca i umacnia się jedność dążeń osób w nieustannej służbie na rzecz wspólnoty kościelnej.

Rola psychologii w formacji kapłańskiej

2. Analizujecie Wytyczne dotyczące zastosowania psychologii w rozmowach wstępnych z kandydatami do kapłaństwa oraz w ich formacji. Dokument ten ma być pożytecznym narzędziem dla formatorów, którzy muszą rozeznać zdatność i powołanie kandydatów, mając na względzie ich własne dobro i dobro Kościoła. Oczywiście korzystanie z pomocy nauk psychologicznych musi być włączone umiejętnie w proces rozwijania powołania w ramach pełnej formacji kandydata, bez umniejszania wartości opieki duchowej ani kosztem czasu na nią przeznaczonego. Wielkoduszna odpowiedź na powołanie otrzymane od Boga dojrzewa tylko w klimacie wiary; pozwala on właściwie zrozumieć znaczenie i pożytek zastosowania psychologii, która nie eliminuje wszystkich trudności i napięć, lecz umożliwia głębsze uświadomienie sobie, czym jest wolność, i właściwe korzystanie z niej w życiowych zmaganiach, w sposób otwarty i szczery, z niezbędną pomocą łaski.

Trzeba zatem zadbać o przygotowanie wyspecjalizowanych psychologów, którzy z wysokimi kwalifikacjami naukowymi będą łączyć głębokie zrozumienie chrześcijańskiej wizji życia i powołania do kapłaństwa i potrafią we właściwy sposób pomagać w koniecznej integracji wymiaru ludzkiego z wymiarem nadprzyrodzonym.

Wizytacje apostolskie w seminariach duchownych

3. Z zadowoleniem doceniam także wielki wysiłek, jaki wkładacie w organizację wizytacji apostolskich w seminariach, oraz wszystko, co czynicie, aby zapewnić ich pomyślny przebieg.

Ze względu na ogólną sytuację, w jakiej znalazł się Kościół, troska o seminaria ma dziś znaczenie szczególnie wyjątkowe. Trzeba uczynić wszystko, aby prowadzona w nich formacja była na najwyższym poziomie, zarówno z punktu widzenia intelektualnego, jak i duchowego. Kandydatów należy wdrażać do modlitwy, medytacji, osobistej ascezy, opartej na cnotach teologalnych, doskonalonych w życiu codziennym.

W sposób szczególny należy rozbudzać w sercach alumnów radość z własnego powołania. Sam celibat przeżywany dla Królestwa Niebieskiego musi być przedstawiany jako wybór, który wyraźnie pomaga radośnie głosić Chrystusa zmartwychwstałego. W tej perspektywie jest rzeczą ważną, aby pomóc seminarzystom w pogłębianiu miłości eklezjalnej i apostolskiej. Życie w komunii z Chrystusem, z przełożonymi, ze współbraćmi to najlepsze przygotowanie do przyszłych zadań duszpasterskich.

Formacja studentów prawa kanonicznego

4. Zamierzacie również rozważyć kwestię formacji studentów prawa kanonicznego. Jest to zagadnienie ze wszech miar aktualne: prawo kanoniczne, oparte na dziedzictwie prawno-legislacyjnym o długiej tradycji, powinno być traktowane jako narzędzie, które przy poszanowaniu prymatu miłości i łaski zapewnia sprawiedliwy porządek w życiu zarówno całej wspólnoty kościelnej, jak i pojedynczych jej członków, należących do niej na mocy chrztu.

W obecnych warunkach Kościół potrzebuje specjalistów w tej dziedzinie, aby stawić czoło potrzebom prawno--duszpasterskim, które w porównaniu z przeszłością są dziś bardziej złożone. Propozycje w tym zakresie, które wypracujecie razem z Ojcami uczestniczącymi w sesji plenarnej, przybyłymi z różnych stron świata, pomogą wam sformułować wytyczne dla przyszłych działań dykasterii.

Współpraca zakonników i świeckich w dziele edukacji

5. Przedmiotem waszej uwagi w tych dniach będzie także rola osób konsekrowanych (zakonników i zakonnic) w dziedzinie wychowania. Kościół ma dług wdzięczności wobec osób konsekrowanych. Zapisały one, zwłaszcza na przestrzeni ostatnich dwóch stuleci, karty świętości i oddania sprawie edukacji i ewangelizacji. W posynodalnej adhortacji Vita consecrata podkreśliłem ich niezastąpioną rolę w dziedzinie wychowania. Świadomy problemów, z jakimi zmaga się wiele rodzin zakonnych, ponawiam dziś zaproszenie, «aby na polu wychowawczym dawać radykalne świadectwo o dobrach Królestwa» (n. 96).

Wyjątkowy charakter wspólnoty wychowawczej w szkole katolickiej wynika z tego, że spotykają się tam osoby konsekrowane i świeckie. Zarówno jedni, jak i drudzy mogą i muszą wzbogacać dzieło wychowania swoimi doświadczeniami. Będzie to możliwe, gdy ich formacja duchowa, eklezjalna i zawodowa pomoże im realizować wspólną misję.

Duszpasterstwo powołań

6. W dziedzinie powołań cenna jest praca Papieskich Dzieł na rzecz Powołań w Kościele, które już od 1941 r. wspierają i rozwijają duszpasterstwo powołaniowe. W nim zaś rolę princeps — pierwszorzędną, odgrywa modlitwa, w duchu posłuszeństwa poleceniu Chrystusa: «Proście Pana żniwa, żeby wyprawił robotników na swoje żniwo» (Mt 9, 38; Łk 10, 2). Dlatego wielką wartość ma Światowy Dzień Modlitw o Powołania, obchodzony już od trzydziestu dziewięciu lat, w którym wszystkie wspólnoty chrześcijańskie włączają się w żarliwą modlitwę, aby nie zabrakło licznych i świętych powołań kapłańskich i zakonnych.

Z zadowoleniem widzę, że z inicjatywy wspomnianych Papieskich Dzieł realizowany jest program kongresów kontynentalnych, poświęconych powołaniom do kapłaństwa sakramentalnego i życia konsekrowanego. W kwietniu tego roku, po zakończeniu owocnych przygotowań we wspólnotach diecezjalnych i regionalnych, w Montrealu odbędzie się III Kongres Północnoamerykański, zorganizowany po kongresach poświęconych Ameryce Łacińskiej i Europie. Wydarzeniu temu cały Kościół będzie towarzyszył modlitwą, o którą prosiłem w orędziu na przyszły Światowy Dzień Modlitw o Powołania. Ufam, że to ważne wydarzenie kościelne, którego data i miejsce w opatrznościowy sposób poprzedzają obchody Światowego Dnia Młodzieży w Toronto, przyczyni się do pomnożenia w Kościołach lokalnych nowych inicjatyw służących sprawie powołań oraz wzbudzi wielkoduszny entuzjazm wśród chrześcijan Nowego Świata.

Nie ustawajcie w waszej służbie, mającej na celu wspieranie duszpasterstwa powołań, podejmowanej w duchu radosnej wdzięczności Bogu za wciąż odnawiany dar powołań do kapłaństwa sakramentalnego i życia konsekrowanego. Z ufnością i w sposób konstruktywny analizujcie przyczyny niepokojącego braku powołań w niektórych częściach świata, a także podejmujcie poważny problem rozeznania powołania i formacji powołanych do służby Bożej.

7. Na zakończenie pragnę wam podziękować za codzienną służbę, którą jako Kongregacja pełnicie dla Kościoła, troszcząc się o seminaria, uniwersytety i szkoły, jednym słowem, w szerokim sektorze wychowania. Od instytucji wychowawczych oczekuje się, że będą wnosić istotny wkład w budowanie świata bardziej ludzkiego, opartego na wartościach sprawiedliwości i solidarności.

Zapewniając was o modlitwie w intencji prac sesji plenarnej, proszę dla wszystkich o pełnię światła Bożego i z serca udzielam wam mego błogosławieństwa.

opr. mg/mg