Odpowiedzialność społeczna biznesu

Odpowiedzialność społeczna biznesu

Małgorzata Greszta

„Odpowiedzialność społeczną biznesu trzeba promować opierając się na faktach a nie na filozofii czy fantazjach” stwierdziła Anna Diamontopoulou, Europejski Komisarz ds. Zatrudnienia i Polityki Społecznej, otwierając konferencję Odpowiedzialność Społeczna Biznesu w europejskiej polityce społecznej. „A fakty są takie — dodała pani Komisarz - że odpowiedzialność społeczna firm się rozszerza — obecnie szacuje się, że już ok.10 miliardów euro zostało zainwestowanych w fundusze etyczne w Europie, klienci zadają coraz trudniejsze pytania a internet powoduje, że firmy nie mogą już ukrywać informacji o swoich działaniach”.

Konferencja została zorganizowana przez Belgię jako kraj przewodniczący obecnie Unii Europejskiej i była, po ogłoszeniu Green Paper w lipcu, kolejnym krokiem w formułowaniu europejskiego podejścia do odpowiedzialności społecznej firm.

Zgromadziła blisko 1000 uczestników ze środowiska biznesu, rządu, instytucji europejskich, świata nauki, organizacji pozarządowych, partnerów społecznych i mediów.

Rola władz publicznych

Dyskusja podczas konferencji skupiła się na zasadniczej kwestii dla instytucji europejskich w zakresie koncepcji odpowiedzialnego biznesu, mianowicie jakie strategie władz publicznych powinny powstać, by wspierać społeczne zaangażowanie biznesu.

Pojawiło się także pytanie o rolę władz publicznych w zakresie dialogu jaki w ramach programów odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstwa prowadzą ze swoimi interesariuszami. „Rolą władz publicznych powinno być aktywne wspieranie tego dialogu — stwierdziła Elisabeth Alterkoster (Dyrektor biura łącznikowego Volkswagena przy UE) — ale przede wszystkim nie ograniczanie tego procesu poprzez definiowanie zbyt restrykcyjnych wskaźników”. Podkreślono, iż udział władz poprzez ustanawianie prawnych regulacji dotyczących odpowiedzialności społecznej może spowodować spowolnienie rozwoju koncepcji.

Cztery kluczowe grupy interesariuszy

Dyskusje podczas sesji roboczych prowadzone były w podziale na cztery grupy interesariuszy kluczowych w działalności każdego przedsiębiorstwa: menedżerów, pracowników, klientów i inwestorów.

Zarządzanie społeczną odpowiedzialnością firm

W odpowiedzi na wzrastające oczekiwania otoczenia firmy włączają do swej strategii coraz więcej aspektów odpowiedzialności społecznej. Ważną kwestią pozostaje jednak przełożenie tych strategii na codzienną działalność firmy a to wymaga od menedżerów i pracowników nowych umiejętności i kompetencji. Zauważono jednak, iż „trudno jednoznacznie określić jakie one maja być, gdyż sama koncepcja nie jest jeszcze dostatecznie znana”.

Coraz więcej firm przyjmuje kodeksy postępowania, które promują międzynarodowe standardy pracy, ich efektywność zależy jednak w dużym stopniu od odpowiedniej implementacji i weryfikacji. Uwagę zwróciła wypowiedź Richarda Howitta, członka Parlamentu Europejskiego, który stwierdził, iż „ nie potrzebujemy kolejnego 2501 standardu etycznego — skupmy się na wdrożeniu tych, które już mamy”. Jako jeden z kluczowych aspektów pojawiła się kwestia rozwoju koncepcji odpowiedzialności społecznej w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw.

Odpowiedzialność społeczna w miejscu pracy

Koncepcja odpowiedzialności społecznej stawia pracowników w centrum zainteresowania firmy. Na poziomie przedsiębiorstwa dotyczy to głównie kwestii związanych z rozwojem i inwestycją w rozwój kapitału ludzkiego oraz zdrowia i bezpieczeństwa pracowników. Zwraca się uwagę na działania innowacyjne w zakresie ciągłego rozwoju, elastyczności zatrudnienia i perspektyw kariery w firmie.

Ważna kwestia, którą postawiono podczas sesji dotyczyła dialogu społecznego, który jak stwierdzono „nie może być zastąpiony przez koncepcję odpowiedzialności społecznej”.

Odpowiedzialność społeczna i konsumenci

Klienci nie oczekują tylko dobrych i bezpiecznych produktów, chcą także wiedzieć czy zostały one wyprodukowane w sposób etyczny i odpowiedzialny. To oczekiwania buduje nowe możliwości dla rynku; pojawiają się konsumenci, którzy są skłonni płacić więcej za produkty społecznie i środowiskowo odpowiedzialne.

Odpowiedzialność społeczna i inwestor

W ostatnich latach inwestycje odpowiedzialne społecznie zyskują na popularności. Inwestorzy coraz częściej obok wyników ekonomicznych firmy zwracają uwagę także na czynniki społeczne i środowiskowe.

Jak poprawić efektywność?

Podczas debaty w każdej ze ścieżek szukano odpowiedzi na trzy zasadnicze pytania:

Jak poprawić jakość już istniejących instrumentów w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu?

Jak rozpocząć proces ich zespolenia?

Jak stymulować rozwój innowacyjnych technik poprzez budowanie partnerstwa pomiędzy interesariuszami?

Przejrzystość i weryfikacja

Wiele firm publikuje dziś raporty na temat działań związanych z odpowiedzialnością społeczną. Powstaje coraz więcej nowych wskaźników do mierzenia efektywności tych działań. Ale czy są one wiarygodne dla otoczenia?

Jak stwierdzono podczas dyskusji „oczywiście odpowiedzialność społeczna firm bez zewnętrznej weryfikacji może stać się niczym innym jak kampanią PR”. I może częściowo wydawać się to prawdą patrząc na kampanie promocyjne których rozmach jest nieproporcjonalnie duży w stosunku do działań w zakresie odpowiedzialności społecznej danej firmy. Jednocześnie dodano jednak iż, „im częściej firma mówi o odpowiedzialności społecznej i swoim zaangażowaniu, tym większe są oczekiwania otoczenia i firma musi się strzec niedotrzymywania obietnic, na dłuższą metę same słowa nie wystarczą”.

Konferencja zgromadziła większość organizacji zaangażowanych w działania w obszarze odpowiedzialności społecznej. Podczas konferencji przewijało się jeszcze wiele tematów i myśli, wątpliwości i nadziei.

Widać było dużą różnicę pomiędzy tym co dzieje się w krajach Unii Europejskiej i krajach kandydackich. Musimy pilnie wsłuchiwać się w te debaty bo już niedługo będą nas dotyczyły tak samo jak Francję czy Belgię i choć wydaje się to odległe, nadchodzi wielkimi krokami.

opr. MK/PO