Nie bój myszy!

− Wiesz co, jak z tobą rozmawiam, to dopiero widzę, jak jestem w tyle. Ja to wcale nie zbliżam się do komputera − przyznała się ostatnio 77-letniej pani Eleonorze jej niewiele młodsza koleżanka.

Mąż pani Eleonory Wojciechowskiej mieszkającej w Katowicach jest emerytowanym adwokatem i pracuje przy komputerze od kilku lat. − Też chciałam się wdrożyć, ale wiedziałam, że mąż nie będzie umiał mi wytłumaczyć, jak obsługiwać komputer. Jemu samemu zresztą też nie było łatwo. Pamiętam, że na początku obstawił się książkami, ale to nie jest proste siedzieć przy komputerze z podręcznikiem — opowiada pani Eleonora. Przełomowy był moment, kiedy jakieś dwa lata temu w banku namówiono ją na założenie konta internetowego. − Wyjaśniono mi, jak je obsługiwać, i wtedy „dosiadłam się” do komputera. Od tego czasu prowadzę administrację budynku i wiele związanych z tym rzeczy oraz rozliczenia prywatne przez internet — mówi pani Eleonora, przyznając, że ma jeszcze problemy z obsługą komputera. − Zaczęłam szukać ich rozwiązania w poradnikach, ale zabrakło mi cierpliwości. Jakiś czas temu mąż zauważył na ulicy ogłoszenie zapraszające do uczestnictwa w kursie komputerowym dla seniorów. To było to! — przyznaje.

Wiedza bez stresu

Kursy komputerowe przeznaczone dla seniorów organizowane są w całym kraju przez różnorodne podmioty. Zazwyczaj zajęcia prowadzone są w niedużych, liczących kilka osób grupach i odbywają się raz lub dwa razy w tygodniu, a poświęca się na nie ok. 20 godzin. Eleonora Wojciechowska trafiła na kurs prowadzony przez firmę Szkolenia.Net, która organizuje je od sześciu lat w różnych miastach Śląska i Małopolski. − Byłam już trzy razy na spotkaniu i wiele moich wątpliwości się rozwiało. Żywe słowo naprawdę zdecydowanie lepiej dociera, a do tego wykładowca jest bardzo cierpliwy — stwierdza pani Eleonora, dodając, że na kursie nie odczuwa żadnego skrępowania.

W kursach Szkolenia.Net uczestniczą osoby „50+”. − Na naukę nigdy nie jest za późno. Nie pytamy oczywiście kursantów o wiek, ale nasza rekordzistka sama przyznała się, że ma 87 lat − mówi Aleksander Kępka, właściciel Szkolenia.Net. Jak wyjaśnia, osoby przychodzące na kurs mają różne motywacje. − Większość uczestników chce się nauczyć obsługi komputera i korzystania z internetu dla samych siebie, żeby nie czuć się wyobcowanym − zauważa. − Są też tacy, którym zależy na podtrzymaniu kontaktu przez internet z dziećmi i wnukami przebywającymi gdzieś dalej, np. za granicą. Inni znowu usłyszeli, że przez internet można regulować rachunki i dzięki temu zaoszczędzić − wyjaśnia Kępka, dodając, że zdarzają się też osoby, którym najbliżsi postanowili zrobić prezent i po prostu wykupili kurs. − Moim mottem są słowa: „Wiedza bez stresu”. Prowadzę więc kursy w tempie dostosowanym do słuchaczy, w sposób spokojny i zrozumiały. Dbam o to, aby zacząć od podstaw, takich jak obsługa myszki i klawiatury. Starsze osoby mają bowiem czasem problemy manualne. Staram się też unikać typowo specjalistycznego słownictwa − tłumaczy Aleksander Kępka. Pomaga również uczestnikom swoich kursów dobrać odpowiedni dla ich potrzeb sprzęt komputerowy i dostawcę internetu. A dla tych, którzy mają ochotę dalej zgłębiać wiedzę w tym kierunku, organizuje także kursy bardziej zaawansowane.

Dopuść babcię do komputera!

Własne metody szkoleniowe wypracowała również Akademia Pełni Życia z Krakowa. Podstawą funkcjonowania tej niezależnej organizacji pozarządowej działającej na rzecz poprawy jakości życia osób starszych stanowią zajęcia edukacyjne dla seniorów, a wśród nich kursy komputerowe. Akademia realizuje także innowacyjne projekty edukacyjne na płaszczyźnie międzynarodowej. W ubiegłym roku była to „Letnia Szkoła dla Seniorów” prowadzona przy wsparciu finansowym województwa małopolskiego. Jako cel przyświecało jej stworzenie atrakcyjnej oferty edukacyjnej łączącej naukę z letnim wypoczynkiem, a złożyły się na nią m.in. szkolenia i konsultacje komputerowe o tematyce dostosowanej do potrzeb uczestników. Jeszcze wcześniej akademia realizowała projekt finansowany ze środków Unii Europejskiej zatytułowany „Skazani na nowoczesne technologie − Aktywni seniorzy w społeczeństwie informacyjnym”. W jego ramach odbyły się m.in. szkolenia na instruktorów kursów komputerowych dla seniorów oraz marsz połączony z happeningiem pod hasłem: „Komputer dla seniora? Zdecydowanie tak!”. Miał on pobudzić do publicznej debaty na temat sytuacji starszych osób w dobie powszechnego zastosowania nowoczesnych technologii. Uczestnicy nieśli wymyślone przez siebie hasła, a wśród nich: „Nie bój myszy!” czy „Babcia też człowiek − dopuść ją do komputera!”.

Seniorzy na uniwersytecie

W ostatnich latach najpopularniejszą formą edukacji ludzi starszych są Uniwersytety Trzeciego Wieku (UTW). W Polsce pierwszy UTW powstał w 1975 r. w Warszawie, a obecnie w całym kraju działa ich około 110. Funkcjonują one pod patronatem wyższych uczelni, przy domach kultury, bibliotekach czy powoływane są przez stowarzyszenia. Większość UTW organizuje dla swoich członków kursy komputerowe i to o różnym stopniu zaawansowania. Tak też jest od sześciu lat w Działdowie na tamtejszym UTW działającym pod patronatem Wyższej Szkoły Informatyki i Ekonomii TWP w Olsztynie. − Uczestnicy naszych kursów chcą poszerzać swoje horyzonty − stwierdza Jerzy Giezek, opiekun i organizator kursów komputerowych na UTW w Działdowie. − Proponujemy więc, oprócz podstawowego, także kursy II i III stopnia, a także kursy specjalistyczne np. uczące cyfrowej obróbki zdjęć — wyjaśnia.

Kursy komputerowe dla seniorów organizuje również Caritas. W Poznaniu obecna ich edycja zatytułowana „Z komputerem w jesień życia” dofinansowana została z budżetu miasta. − Nie ukrywam, że do końca tego roku wszystkie miejsca mamy już zajęte — mówi Szymon Nowak, koordynujący kursy komputerowe w Caritas Archidiecezji Poznańskiej. − Zapewniam jednak, że w kolejnym roku także będą się one odbywać, a chętnych zapisujemy również na listę rezerwową — dodaje.

Ciekawą, wartą podpatrzenia inicjatywę podjęły także dzieci ze Szkolnego Koła Caritas działającego przy Zespole Szkół w Debrznie, miasteczku leżącym w województwie pomorskim. W ramach projektu „Dzielmy się miłością” przeprowadziły one m.in. kurs komputerowy dla swoich babć i dziadków.

Grunt to być dobrze poinformowanym

We Wrocławiu żaden senior nie powinien się nudzić. Dba o to Wrocławskie Centrum Seniora, które powstało trzy lata temu jako pierwsza tego typu placówka w Polsce. Jedną z podstawowych jego funkcji jest pozyskiwanie i redystrybucja informacji na temat tego, co dzieje się w mieście na rzecz seniorów. Wystarczy więc zadzwonić lub odwiedzić stronę internetową www.seniorzy.wroclaw.pl. Centrum prowadzi także kursy komputerowe, które cieszą się olbrzymią popularnością i są wręcz oblegane. Może dlatego, że prowadzą je wolontariusze − studenci socjologii?

− Nasze kursy komputerowe bez wątpienia mają mocny walor edukacyjny, ale nie ukrywam, że dostarczają one także seniorom dobrych wrażeń emocjonalnych. Zresztą zadowolone są obie strony. Studenci sprawdzają swoje umiejętności komunikacji, uczą się relacji z seniorami, a ci z kolei poznają nowe technologie — tłumaczy Robert Pawliszko, kierownik Wrocławskiego Centrum Seniora. Centrum podejmuje także wiele ciekawych inicjatyw, w których realizacji wspiera je ok. 70 partnerów: podmiotów społecznych, biznesowych i prywatnych. Sztandarową pozycją stały się „Senioralia”, podczas których osoby starsze na trzy dni biorą Wrocław we władanie i organizują różne imprezy.

Podobne miejsce od ponad roku działa też w Poznaniu. Jest to Centrum Inicjatyw Senioralnych (CIS) przy ul. Mickiewicza 9a, a na jego stronie www.centrumis.pl zainteresowani mogą odnaleźć różnorodne informacje, w tym także o odbywających się na terenie miasta kursach komputerowych. − Wychodzimy naprzeciw zarówno osobom w wieku „50+”, by korzystać z ich wiedzy i doświadczenia, jak i chcąc dopomóc tej grupie społecznej w podniesieniu jakości życia. Zależy nam na tym, by zaktywizować seniorów w taki sposób, aby twórczo i z satysfakcją uczestniczyli w życiu miasta — zauważa Monika Szelągiewicz, dyrektor CIS.

Można też inaczej

Jeśli jednak seniorzy, którzy pałają chęcią zgłębienia tajników obsługi komputera, nie mają w pobliżu swojego miejsca zamieszkania możliwości uczestniczenia w kursie, mogą... zaprosić kurs do siebie. Wystarczy tylko, aby skrzyknęła się grupa chętnych osób, a szkoleniowcy z firmy Edukator z Grudziądza zapewniają, że dojadą ze swoimi komputerami w każde miejsce w Polsce.

Szkolić się z obsługi komputerów można także przez internet. Przykładowo, na stronie www.ksenior.pl można znaleźć darmowe, multimedialne szkolenie komputerowe dla seniorów. Jest ono przeznaczone zarówno dla początkujących, jak i zaawansowanych użytkowników. Natomiast w Klubie Seniora działającym na portalu www.senior.pl można zasięgnąć porady dotyczącej obsługi komputera i korzystania z internetu. Uruchomiono tam również forum dyskusyjne, które jest miejscem dzielenia się doświadczeniami z tego zakresu.

Po co mi komputer?

Oczywiście obsługi komputera można, przy odrobinie dobrej woli, nauczyć się samodzielnie, tak jak uczyniła to Mariola Zawadzka-Kamola z Ożarowa Mazowieckiego. − Jestem samoukiem, uczyłam się metodą prób i błędów − przyznaje 70-letnia pani. − Jak coś się nie udaje, trzeba próbować dalej. Chociaż przyznam, że bardzo pomagały mi też wnuki i zięć — dodaje pani Mariola, która komputera używa od ośmiu lat, wykorzystując go zresztą dość nietypowo. − Mam duży zbiór książek. Zrobiłam więc sobie w komputerze katalog i wprowadziłam do niego wszystkie 2,5 tys. pozycji. Kliknę tylko na autora i już wiem, na której półce stoi dana książka − opowiada. Przyznaje też, że lubi zaglądać na stronę internetową swojej parafii, przeglądać portale z przepisami kulinarnymi czy poszukiwać porad dotyczących zdrowia i pielęgnacji ogrodu. − Mieszkam sama i komputer jest dla mnie czasami rozrywką. Wymieniam sobie np. e-maile z koleżankami i kolegami z liceum i studiów. Kiedy dostanę jakąś wiadomość, czuję się po prostu raźniej — wyznaje starsza pani.

Komputer odkryła też dla siebie 57-letnia Krystyna Konatowska z Nowego Tomyśla. − Początkowo traktowałam go jak maszynę do pisania. Stopniowo jednak poszerzały się moje możliwości — stwierdza. — Widzę zresztą, że coraz więcej starszych osób korzysta z komputerów. Ale są też oczywiście takie osoby, które uważają, że można doskonale sobie bez nich radzić. Zazwyczaj nie mają one po prostu komputera w domu. Bo gdy się go już ma pod ręką, to łatwiej spróbować i człowieka do niego „ciągnie”. Tak też było ze mną. Kiedyś twierdziłam: „Po co mi komputer?”. A teraz, gdy czegoś szukam, to po prostu „wklepuję” odpowiednie słowa w Google — podsumowuje pani Krystyna.

opr. mg/mg