Papieska Biblioteka dla studentów

W Watykanie w Kolegium Niemieckim 18 listopada br. rozpoczęła działalność Biblioteka Josepha Ratzingera/Benedykta XVI, w której będą gromadzone zarówno jego dzieła, jak i publikacje o nim. Na kilka tygodni przed otwarciem biblioteki spotkałem się z rektorem Kolegium Niemieckiego — ks. Hansem-Peterem Fischerem oraz ks. prof. Stefanem Heidem, dyrektorem Biblioteki Instytutu Towarzystwa im. Görresa, którego rzymska siedziba znajduje się w Kolegium Niemieckim, aby porozmawiać o tej nowej instytucji oraz o szczególnym miejscu, w którym będzie działała

WŁODZIMIERZ RĘDZIOCH: — Jest Ksiądz rektorem Kolegium Niemieckiego, które znajduje się w pobliżu Bazyliki św. Piotra. To historyczne miejsce: w czasach rzymskich był tutaj cyrk Nerona, gdzie ginęli pierwsi chrześcijanie, w tym św. Piotr, a od czasów Karola Wielkiego działała tu Schola Francorum, hospicjum dla pielgrzymów spoza Alp, przybywających do grobu Apostoła. Dziś kolegium jest także siedzibą działającego od wieków bractwa i instytutu naukowego...

KS. HANS-PETER FISCHER: — To prawda, że bractwo, którego oficjalna nazwa brzmi: Bractwo Matki Bożej na Cmentarzu Niemieckim u św. Piotra, działa tu — jak mówi tradycja — od czasów Karola Wielkiego (IX wiek), ale jego statuty powstały dopiero w połowie XV wieku (1454 r.). Na początku zajmowało się ono hospicjum dla pielgrzymów języka niemieckiego z królestwa Karola Wielkiego, a także ich pochówkiem. Do dziś bractwo jest właścicielem cmentarza. 
Kolegium Niemieckie zostało natomiast założone w 1876 r. przez ówczesnego rektora ks. Antona de Waala. Był on samoukiem zafascynowanym archeologią i historią Kościoła. Przyjaźnił się ze słynnym archeologiem Giovannim Battistą de Rossim. Ks. prał. de Waal postanowił zorganizować kolegium dla księży, którzy przybywali do Rzymu studiować właśnie archeologię.

— W kolegium działa również Instytut Görresa, jest Ksiądz Profesor jego dyrektorem...

KS. PROF. STEFAN HEID: — Od 1888 r. w kolegium znajduje się również rzymska siedziba Instytutu Görresa, który ma główną siedzibę w Bonn i liczy 3 tys. członków — są to profesorowie uniwersyteccy, głównie katolicy. Instytut ma dwa biura za granicą: w Jerozolimie i to nasze — w Watykanie. Instytut w Rzymie, ze swoimi asystentami naukowymi, zajmuje się historią Kościoła i archeologią chrześcijańską. Jesteśmy prawdopodobnie jedynym kolegium księżowskim, które ma swoje czasopismo naukowe („Römische Quartalschrift für Christliche Altertumskunde und Kirchengeschichte”), założone rok wcześniej niż kolegium; obecnie jest ono prowadzone wspólnie przez instytut i kolegium.

— Jest Ksiądz Profesor odpowiedzialny za bibliotekę, jedną z najważniejszych, jeżeli chodzi o zbiory dotyczące archeologii chrześcijańskiej...

Biblioteka jest niewielka — mamy 45 tys. woluminów, ale wyspecjalizowaliśmy się w archeologii chrześcijańskiej oraz historii kościelnej, zwłaszcza w historii diecezji języka niemieckiego, historii papiestwa, soborów i liturgii.

— Obok tej biblioteki powstała nowa, poświęcona Benedyktowi XVI. Jakie były związki kard. Josepha Ratzingera z Kolegium Niemieckim?

KS. HANS-PETER FISCHER: — Kard. Ratzinger miał głębokie związki zarówno z bractwem, jak i z Instytutem Görresa i Kolegium Niemieckim. Jan Paweł II mianował go prefektem Kongregacji Nauki Wiary pod koniec 1981 r., ale kardynał przyjechał do Rzymu na początku następnego roku — niestety, jego mieszkanie nie było gotowe i zatrzymał się na kilka miesięcy w kolegium, gdzie zajął zwykły pokój studencki.

— Skąd wziął się pomysł, aby założyć bibliotekę poświęconą kard. Josephowi Ratzingerowi/Benedyktowi XVI?

KS. PROF. STEFAN HEID: — Idea biblioteki zrodziła się w kolegium. Następnie okazało się, że była nią zainteresowana także Fundacja Watykańska Joseph Ratzinger — Benedykt XVI, a nawet sam Papież senior, który w dalszym ciągu utrzymuje z nami kontakty. Zaskakujący jest nie sam pomysł, ale szybkość jego realizacji. A stało się to możliwe dzięki wielkiej liczbie prezentów, które otrzymaliśmy od samego Benedykta XVI, Fundacji Ratzinger, Watykańskiej Księgarni Wydawniczej. Mamy już więc ogromną liczbę książek we wszystkich językach, które można konsultować. Będzie również dostępny katalog on-line. Naszą ideą jest, aby nabyć każdą książkę Benedykta XVI albo o nim, którą publikuje się na świecie, jednym słowem — to wszystko, co dotyczy jego osoby. Jesteśmy w ścisłym kontakcie z Instytutem Patrystycznym Augustinianum, który od 2016 r. będzie organizować roczne kursy teologii Josepha Ratzingera.

— W jakich godzinach biblioteka jest otwarta?

Od poniedziałku do czwartku w godz. 15.30-19.30.

opr. mg/mg