W Muzeum Powstania Warszawskiego odbyła się gala wręczenia nagród w konkursie „Śladami bohaterów Armii Krajowej", w ramach którego młodzież z całej Polski mogła przesyłać prace z historiami polskiego ruchu oporu ze swoich okolic. Konkurs został przeprowadzony przez Fundację na rzecz Wielkich Historii, a jego mecenasem jest Fundacja PGE.
Zadaniem 3-osobowych grup, tworzonych przez uczniów i uczennice wzorem trójek konspiracyjnych z czasów okupacji, było zbadanie historii swojej rodziny oraz miejscowości, a także poszukanie danych w lokalnych muzeach czy bibliotekach i nakręcenie filmów na Instagram. Uczniowie opracowali także punkty szlaku pamięci polskiego podziemia w aplikacji ToTuBy.
Inauguracja konkursu z udziałem Wiceprezesa Rady Ministrów, ministra kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotra Glińskiego odbyła się w Muzeum Narodowym 14 lutego 2022 roku - w 80. rocznicę powołania Armii Krajowej. Patronat nad projektem objęło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej. Prace można było zgłaszać do 30 czerwca 2022 roku.
Polskie Państwo Podziemne było fenomenem w okupowanej Europie. W warunkach konspiracyjnych udało się Polakom odtworzyć strukturę obejmującą wszystkie funkcje Państwa z siłami zbrojnymi na czele z Armią Krajową. Organizując ten konkurs chcieliśmy dotrzeć do mniej znanych, rodzinnych, lokalnych historii, które często są zapomniane. Tym bardziej gratuluję Wam wszystkim zaangażowania i wytrwałości w realizacji tego zadania - mówi Wojciech Dąbrowski, prezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej – Jestem bardzo pozytywnie zaskoczony, że w przygotowanie prac zaangażowało się ponad 160 osób z całej Polski, które opracowały prawie 70 opowieści o ruchu oporu w swoich regionach. To wielki sukces i jestem Wam bardzo wdzięczny, że zechcieliście zbadać i z własnej perspektywy opowiedzieć nam o postaciach, które zapisały się na kartach historii Waszych miejscowości – dodał Wojciech Dąbrowski.
W ramach wsparcia dla osób przygotowujących prace na konkurs Fundacja na rzecz Wielkich Historii zorganizowała cykl szkoleń m.in. we współpracy z Mauzoleum Martyrologii Wsi, Centrum Archiwistyki Społecznej czy Regionalnym Centrum Edukacji o Pamięci.
Konkurs to część wspólnego projektu Fundacji na rzecz Wielkich Historii i Fundacji PGE, w ramach którego opracowujemy Wirtualne Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego. Pod adresem tajnepanstwo.pl zaprezentujemy wyjątkowe eksponaty, w tym nigdy wcześniej niepublikowane dokumenty, zdjęcia czy wspomnienia, by oddać hołd wszystkim, którzy narażali siebie i swoich bliskich, wypełniając obywatelskie obowiązki wobec ojczyzny – mówi Maciej Piwowarczuk, prezes Zarządu Fundacji na rzecz Wielkich Historii.
W trakcie gali w Muzeum Powstania Warszawskiego ogłoszone zostały wyniki konkursu, a zwycięzcy otrzymali nagrody w postaci bonów na zakup książek i gier o łącznej wartości 43 tys. zł. Dodatkowo każda z drużyn dostała tablicę upamiętniającą odnalezioną historię, dzięki czemu w całej Polsce powstanie szlak pamięci polskiego podziemia.
Wyróżnionych zostało 25 grup, w tym nagrodę główną otrzymali:
Nasza praca była fantastyczną przygodą odkrywania historii Józefa Fijałkowskiego – bohatera Ziemi Myślenickiej z czasów II wojny światowej. Sięgnęliśmy po źródła historyczne, pojechaliśmy w miejsca związane z naszym bohaterem, spotkaliśmy się z ludźmi, którzy dysponowali materiałami pisanymi, ale i fotografiami, których pozostało do dziś bardzo niewiele – relacjonują swoje poszukiwania uczestnicy konkursu z drużyny Halniaków z Poręby w województwie małopolskim – Najciekawsze okazało się nie tylko odkrywanie pomnikowych osiągnięć Józefa Fijałkowskiego, ale tego, że był zwyczajnym człowiekiem. Prowadził w Zawadzie niewielki sklep, kochał nad życie swojego synka, był lojalnym przyjacielem i towarzyszem broni. Zapewne te właśnie cechy sprawiły, że cieszył się tak wielkim autorytetem i szacunkiem wśród swoich żołnierzy – dodają uczestnicy.
***
Fundacja PGE
Fundacja PGE prowadzi działania społeczne m.in. nastawione na edukację i pielęgnowanie pamięci historycznej. Jest głównym opiekunem projektów, których celem jest uczczenie pamięci o polskim ruchu oporu. W 2021 roku została mecenasem Wirtualnego Muzeum Polskiego Państwa Podziemnego oraz zaangażowała się w organizację konkursu fotograficznego „Baczyński bez filtra". W tym roku w związku z przypadającą w 2022 roku 80. rocznicą powstania Armii Krajowej Fundacja PGE została mecenasem konkursu „Śladami bohaterów Armii Krajowej" oraz razem z Fundacją na rzecz Wielkich Historii stworzyła cykl animacji „Głosy AK" do historycznych nagrań głosów dowódców Armii Krajowej. Fundacja PGE prowadzi także projekt „Tablice pamięci", którego celem jest przywrócenie pamięci o Tablicach Tchorka, upamiętniających miejsca egzekucji Polaków w czasie II wojny światowej.
Fundacja na rzecz Wielkich Historii
Organizacja pożytku publicznego zajmująca się edukacją historyczną oraz popularyzacją historii. Fundacja na rzecz Wielkich Historii wychodzi naprzeciw wyzwaniom współczesności, korzystając z doświadczeń przeszłych pokoleń. Aktywność fundacji opiera się przede wszystkim na narzędziach internetowych oraz spotkaniach w przestrzeni miejskiej. Prowadzi działania edukacyjne („Zaopiekuj się pamięcią"), organizuje konkursy ogólnopolskie („Baczyński bez filtra", „Śladami bohaterów Armii Krajowej"), wspiera archiwa społeczne („Digipunkt"), tworzy wystawy („Ostatni dzień lata. 1939") czy wirtualne muzea (Tadeusza Kościuszki czy Polskiego Państwa Podziemnego). Programy kieruje przede wszystkim do szkół i uczniów.