Nowe spojrzenie na Pismo Święte. Promocja IV tomu „Biblii Aramejskiej”

Wydawnictwo Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium” zaprasza na promocję IV tomu z serii „Biblia Aramejska”: Targum Neofiti 1. Księga Liczb. Bogate w komentarze, wyjaśnienia i odniesienia do życiowych sytuacji dzieło jest nowym kluczem do rozumienia Pisma Świętego.

Z momentem publikacji IV tomu Wydawnictwo udostępnia całość Pięcioksięgu (Tory) w krytycznym opracowaniu Targumu Neofiti 1. Serię wydawniczą rozpoczyna tom będący Wprowadzeniem do Biblii Aramejskiej autorstwa ks. prof. Mirosława S. Wróbla. Został opublikowany w 2018 roku. Jednak de facto projekt „Biblia Aramejska” został zainicjowany w 2014 roku przez biblistów Instytutu Nauk Biblijnych KUL. To w tym roku opublikowany został tom I, czyli Księga Rodzaju, w tłumaczeniu ks. prof. Mirosława S. Wróbla. Kolejne tomy ukazały się w latach: Księga Wyjścia, w tłumaczeniu ks. prof. Mirosława S. Wróbla w roku 2017; Księga Kapłańska, w tłumaczeniu ks. prof. Antoniego Troniny w roku 2019; Księga Powtórzonego Prawa, w tłumaczeniu ks. prof. Marka Parchema w roku 2021. Cała seria ukazuje się nakładem Wydawnictwa Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium”.

Projekt „Biblia Aramejska” ma istotne znaczenie dla badań targumicznych w Polsce. „Biblia Aramejska” wypełnia lukę w polskiej nauce i staje się motywem do szerszego zainteresowania polskiego społeczeństwa bezcennymi parafrazami targumicznymi, które stanowią interpretację Bożego objawienia w tradycji żydowskiej i chrześcijańskiej.

Cenne źródło dla badaczy

Pierwsze w Polsce tłumaczenie tekstów targumicznych stanowi bezcenne źródło dla dalszych badań naukowych. Krytyczna edycja tekstu źródłowego Targumu Neofiti 1 umożliwia głębsze zrozumienie tekstów kanonicznych (Stary i Nowy Testament) oraz tekstów literatury międzytestamentalnej (apokryfy, manuskrypty z Qumran, literatura rabiniczna). Seria „Biblia Aramejska” staje się w Polsce dużą pomocą dla interpretacji normatywnych tekstów judaizmu i chrześcijaństwa. Wiele wyodrębnionych źródeł stanowi podstawę do dalszych badań specjalistycznych. „Biblia Aramejska” jest cennym źródłem dla badaczy różnych dyscyplin nauki (filozofii, historii, paleografii, archeologii, egzegezy, socjologii, lingwistyki, psychologii). Pierwsze krytyczne wydanie Targumu Neofiti 1 na gruncie polskim wpisuje się w nurt nauczania Kościoła po Soborze Watykańskim II, który wzywa do głębszego dialogu pomiędzy judaizmem i chrześcijaństwem. Publikacja ta umożliwia głębszą realizację nauczania współczesnego Kościoła o wzajemnym otwarciu i dialogu pomiędzy Synagogą a Kościołem. Papież Jan Paweł II i jego następcy – papież Benedykt XVI i papież Franciszek – opierając się na deklaracji soborowej Nostra aetate, nauczają, że chrześcijaństwo i judaizm jako społeczności religijne są ze sobą spokrewnione. Wgłębiając się we własną tajemnicę, Kościół odkrywa więź łączącą go z judaizmem. Nie można w pełni zrozumieć nauki Jezusa Chrystusa oraz przestrzeni narodzin Kościoła bez odniesienia do świata żydowskiego i jego tradycji. Poznawanie tradycji targumicznych pozwala chrześcijanom na głębsze zrozumienie judaizmu okresu Drugiej Świątyni, w którego łonie rodzi się Kościół. Znajomość „Biblii Aramejskiej” pozwala na lepszą percepcję tekstów Nowego Testamentu, które nieraz dają się lepiej wyjaśnić dzięki tradycjom targumicznym niż dzięki tekstowi masoreckiemu. Pisma chrześcijańskie powstawały w środowisku żydowskim i są głęboko zakorzenione w tradycji Izraela. „Biblia Aramejska” stanowiła swoisty pomost pomiędzy Torą i Ewangelią. Jej treść wykorzystywana w liturgii synagogalnej stała się ważnym elementem rodzącego się chrześcijaństwa. W targumach można dostrzec istotny styk pomiędzy judaizmem oraz chrześcijaństwem. Żydzi i chrześcijanie I wieku rozumieli Biblię w świetle interpretacji egzegetycznych zawartych w targumach.

Program wydarzenia

Słowo wstępne:

ks. prof. Piotr Wiśniewski, Prorektor KUL ds. Misji,
ks. prof. Przemysław Kantyka, Dziekan Wydziału Teologii KUL.

Wprowadzenie:

ks. dr Marek Szymański, Dyrektor Wydawnictwa „Gaudium”,
ks. prof. Dariusz Kotecki, Przewodniczący Stowarzyszenia Biblistów Polskich,
ks. prof. Mirosław S. Wróbel, Dyrektor Instytutu Nauk Biblijnych KUL, Dyrektor Projektu i Redaktor Naukowy „Biblii Aramejskiej”.

Panel dyskusyjny:

Prowadzący: prof. Sławomir ŻUREK
oraz
dr hab. Anna KUŚMIREK, prof. UKSW • s. dr Dorota CHWIŁA • ks. prof. Antoni TRONINA rabin Stas WOJCIECHOWICZ • ks. prof. Marek PARCHEM • ks. dr Paweł RYTEL-ANDRIANIK

Występ muzyczny:

Natalia Kozub – skrzypce • Olga Gryszyna – fortepian