Polski złoty i niezależność NBP jako fundamenty rozwoju gospodarczego

Książka prof. Adama Glapińskiego „Polski złoty i  niezależność NBP jako fundamenty rozwoju gospodarczego” zawiera analizę ryzyk związanych z przyjęciem euro, przedstawia rolę złotego i polityki pieniężnej oraz wyjaśnia znaczenie niezależności banku centralnego dla trwałej stabilności cen. Prezes NBP przybliża w niej rolę, jaką polska waluta i Narodowy Bank Polski pełnią we wspieraniu szybkiego i stabilnego wzrostu gospodarczego, a przez to budują siłę państwa.

Rola złotego

Pierwsza część publikacji (Polski złoty jako fundament stabilności i rozwoju gospodarczego) dotyczy ryzyk związanych z przyjęciem euro i roli, jaką niezależna polityka pieniężna i płynny kurs złotego odgrywają w utrzymywaniu stabilności makroekonomicznej.

Płynny kurs złotego pozwala amortyzować zaburzenia zewnętrzne oddziałujące negatywnie na aktywność gospodarczą, zwłaszcza wtedy, gdy zaburzenia te były bardzo duże (np. w czasie globalnego kryzysu finansowego czy też globalnych wstrząsów w czasie pandemii i w kryzysie energetycznym po agresji Rosji na Ukrainę). Dzięki temu zmienność wzrostu gospodarczego w Polsce należała w ostatnich dekadach do najniższych w całej Unii Europejskiej.

Sukces polskiej gospodarki

Prof. Adam Glapiński pisze o polskim sukcesie gospodarczym, który okazał się nie tylko szybki na tle pozostałych krajów UE, ale również wyjątkowo stabilny. Polska ma szansę pod względem PKB per capita prześcignąć bogate kraje Europy. Żeby jednak tak się stało, musi utrzymać swoje atuty, w tym własną walutę.

Pozostając poza strefą euro, polska gospodarka odniosła w ostatnich dekadach spektakularny sukces. Polski PKB per capita, skorygowany o różnice cen, stanowił w 2024 r. już 79% średniej dla UE, podczas gdy jeszcze w 2000 r. wynosił 48% tej średniej. W kolejnych latach polska gospodarka ma szanse prześcignąć – pod względem PKB per capita – Hiszpanię, a na początku kolejnej dekady Włochy i inne zamożne gospodarki europejskie.

Posiadanie własnej waluty jest istotne dla Polski, gdyż wzrost gospodarczy w naszym kraju postępuje w długim okresie szybciej niż w strefie euro, a to oznacza, że zapewnienie niskiej inflacji wymaga wyższych stóp procentowych. Inną ważną korzyścią wynikającą z posiadania płynnego kursu złotego jest możliwość reagowania na wstrząsy gospodarcze przez zmiany kursu walutowego, a nie przez stymulowanie bezrobocia i dynamiki PKB, co zwykle wiąże się z poważnymi napięciami społecznymi.

Niezależność banku centralnego

Druga część publikacji (Niezależność banków centralnych jako fundament stabilności cen) jest poświęcona znaczeniu niezależności banku centralnego w utrzymaniu długookresowej stabilności cen. Wysokie zaufanie społeczeństwa do banku centralnego skutkuje niższymi oczekiwaniami inflacyjnymi, a to oznacza niższą inflację i – w konsekwencji – trwale niższe stopy procentowe.

Niestety, dzisiaj niezależność Narodowego Banku Polskiego bywa z przyczyn politycznych kwestionowana. Tymczasem nawet w sytuacji, gdy ataki na niezależność banku centralnego to jedynie element retoryki politycznej, są one niezwykle szkodliwe. Mogą bowiem prowadzić do obniżenia zaufania społeczeństwa do niezależnego banku centralnego, a w rezultacie do wyższych oczekiwań inflacyjnych, wyższej inflacji i w konsekwencji trwale wyższych stóp procentowych. Odbywa się to ze szkodą dla wiarygodności państwa polskiego i kosztów obsługi długu publicznego.

Recenzja dr. hab. Piotra Łasaka, prof. UJ

„Publikacja stanowi bardzo cenne opracowanie na polskim rynku wydawniczym. Utrzymana jest na wysokim poziomie eksperckim, a jednocześnie cechuje się dużą kompleksowością ujęcia tematu. To wszechstronne studium, które wnikliwie analizuje konsekwencje przystąpienia Polski do strefy euro oraz dostarcza bogatego zestawu argumentów umożliwiających ocenę takiej decyzji gospodarczej”.

Najnowsza książka prof. Adama Glapińskiego, Prezesa NBP, napisana na podstawie materiałów NBP, zatytułowana „Polski złoty i niezależność NBP jako fundamenty rozwoju gospodarczego” jest do pobrania i zamówienia (bezpłatnie) w języku polskim i angielskim na stronie nbp.pl

Źródło: NBP