Od analizy umowy do prawomocnego wyroku. Co zyskuje frankowicz, gdy sąd unieważnia kredyt CHF?

To nie abstrakcyjny sukces to wymierna ochrona konsumenta w działaniu. Wszystko jednak zaczyna się od pierwszego, kluczowego kroku: zrozumienia zapisów własnej umowy kredytowej.

Jaką funkcję pełni analiza umowy w sprawach frankowych i dlaczego jest to etap kluczowy?

Choć dla wielu osób naturalnym pierwszym krokiem wydaje się złożenie pozwu, rzeczywisty początek działań zaczyna się wcześniej - od dokładnej i rzetelnej analizy treści umowy kredytowej. To właśnie analiza prawna pozwala stwierdzić czy bank zastosował w umowie frankowej zapisy, które mogły naruszyć prawa konsumenta, np. wprowadzić nieuczciwe przeliczniki walutowe czy klauzule pozwalające na dowolne kształtowanie wysokości rat. Podczas bezpłatnej analizy umowy frankowej eksperci w sprawach frankowych porównują treść umowy z orzecznictwem TSUE i polskich sądów określając czy możliwe jest dochodzenie roszczeń o unieważnienie umowy. Kredytobiorca otrzymuje też informację o możliwych konsekwencjach każdego rozwiązania, w tym o szacunkowym czasie trwania postępowania i szacunkowych korzyściach finansowych. To prosty, bezpieczny sposób, by dowiedzieć się, jakie prawa przysługują kredytobiorcy i jak krok po kroku może je egzekwować.

Jak przebiega postępowanie sądowe i jak wygląda złożenie pozwu w sprawie CHF?

Po analizie umowy pierwszym formalnym działaniem jest wezwanie do zapłaty (reklamacja), w którym kredytobiorca przedstawia swoje żądania. Dokument ten rzadko prowadzi do porozumienia, ale ma istotne znaczenie dla dalszego postępowania. Gdy bank odrzuci prezentowane roszczenia lub nie odpowie w terminie, sprawa może trafić do sądu i przebiega według poniższych etapów:

1. Pozew w sprawie frankowej rozpoczyna postępowanie sądowe. Kredytobiorca przedstawia w nim swoje żądania (najczęściej unieważnienie umowy) oraz dołącza dokumenty potwierdzające obecność klauzul abuzywnych.
2. Odpowiedź na pozew to stanowisko banku. Zazwyczaj instytucja wskazuje, że klient znał ryzyko walutowe i że konstrukcja umowy była zgodna z prawem. Jest to standardowa argumentacja w sprawach frankowych.
3. Postępowanie sądowe w sprawie frankowej może wymagać obecności kredytobiorcy na rozprawie. Sąd w postępowaniu koncentruje się na ustaleniu czy kredytobiorca został właściwie poinformowany o ryzyku walutowym oraz czy w momencie podpisywania umowy frankowej realnie rozumiał jej mechanizm i konsekwencje finansowe. To jeden z kluczowych elementów spraw frankowych, bo sądy wielokrotnie podkreślają, że konsument nie musi posiadać specjalistycznej wiedzy ekonomicznej.
4. Postępowanie dowodowe w postępowaniu sądowym polega m. in. na analizie przez sąd dokumentów złożonych przez strony. Sąd może też dopuścić inne dowody np. przesłuchać kredytobiorcę frankowego lub świadków.
5. Po zakończeniu postępowania dowodowego sąd wydaje wyrok. W zdecydowanej większości takich spraw sądy stwierdzają nieważność umowy kredytu CHF.
6. Od wyroku wydanego przez sąd I instancji obu stronom sporu przysługuje apelacja. Jeśli któraś ze stron nie zgadza się z wyrokiem, to ma uprawnienie do wniesienia apelacji. Statystyki spraw frankowych wskazują jednak, że banki składają apelacje coraz rzadziej.
7. Wyrok II instancji jest prawomocny i wiążący obie strony. Na jego podstawie strony dokonują rozliczeń, a kredytobiorca może rozpocząć procedurę wykreślenia hipoteki.

Jak długo trwają sprawy frankowe i od czego zależy czas postępowania?

Każdy z etapów postępowania wymaga czasu i zaangażowania. Sprawy frankowe w sądach I instancji trwają średnio od 12 do 36 miesięcy, w zależności od obciążenia sądu i stopnia skomplikowania sprawy. Jeżeli bank wniesie apelację, postępowanie w II instancji zajmuje kolejne 6–18 miesięcy, choć w ostatnich latach coraz więcej spraw kończy się już po pierwszym wyroku. Na długość procesu wpływa m.in. liczba rozpraw i aktywność stron, ale dzięki ujednoliceniu linii orzeczniczej TSUE oraz Sądu Najwyższego postępowania przebiegają dziś sprawniej niż jeszcze kilka lat temu. Wyrok w sprawie frankowej ma ogromne znaczenie dla kredytobiorcy. Oznacza stwierdzenie nieważności umowy kredytu, a więc brak obowiązku dalszej spłaty, możliwość odzyskania nadpłaconych środków i wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej. To moment, w którym konsekwencje wyroku zaczynają przekładać się na bardzo konkretne efekty dla kredytobiorcy i właśnie tutaj najlepiej widać, jak realnie działa ochrona konsumenta.

Co oznacza unieważnienie umowy w sprawie frankowej i jak przebiega rozliczenie z bankiem?

Dla tysięcy kredytobiorców moment ogłoszenia wyroku to nie tylko finał procesu, ale też początek zupełnie nowego etapu. Stwierdzenie nieważności umowy oznacza, że traktuje się ją tak, jakby nigdy nie obowiązywała - kredyt frankowy przestaje istnieć, a strony rozliczają się według prostego mechanizmu: bank zwraca wszystko to, co otrzymał, a kredytobiorca oddaje wyłącznie wypłacony kapitał. W praktyce oznacza to dwa typowe scenariusze. W pierwszym przypadku kredytobiorca zdążył już spłacić więcej, niż faktycznie pożyczył. Przykładowo, jeśli klient otrzymał 260 000 zł, a spłacił 300 000 zł, w rozliczeniu powstaje nadpłata w wysokości 40 000 zł. Bank musi ją zwrócić wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, a kredyt zostaje uznany za całkowicie rozliczony. W drugim scenariuszu kredyt frankowy jest niedopłacony. Otrzymano np. 300 000 zł, a spłacono 240 000 zł. W takim przypadku bank zwraca kredytobiorcy wszystkie wpłacone 240 000 zł, natomiast klient oddaje różnicę, czyli 60 000 zł. W obu przypadkach kończy się obowiązek spłaty, a obciążenie hipoteczne ujawnione w księdze wieczystej może zostać wykreślone. Warto podkreślić, że w większości spraw sąd zasądza na rzecz kredytobiorcy odsetki ustawowe za opóźnienie, liczone od dnia odpowiedzi banku na reklamację lub wezwanie do zapłaty. W praktyce odsetki znacząco zwiększają kwotę należną konsumentowi lub zmniejszają różnicę do dopłaty.

Dlaczego świadomość konsumenta ma kluczowe znaczenie w sprawach frankowych?

Doświadczenia tysięcy kredytobiorców pokazują, że prawdziwą zmianę przyniosła nie tylko rosnąca liczba pozwów, ale przede wszystkim coraz większa świadomość konsumentów. Osoby posiadające kredyty w CHF zaczęły rozumieć, jak działa ich umowa, dlaczego wiele zapisów zostało uznanych za niedozwolone i jakie skutki niesie ze sobą unieważnienie kredytu przez sąd. Dlatego pierwszym krokiem do świadomej decyzji w sprawie kredytu frankowego pozostaje rzetelna analiza umowy. Bezpłatna weryfikacja dokumentów pozwala ustalić, jakie prawa przysługują kredytobiorcy, jakie roszczenia może zgłosić i którą ścieżkę działania warto rozważyć. To bezpieczny sposób, by zamienić wiedzę w realną ochronę swoich interesów.

Materiał informacyjny przygotowany przez zespół radców prawnych i adwokatów specjalizujących się w sprawach frankowych.

Artykuł, który Państwo przeczytali, jest sponsorowany przez Bochenek, Ciesielski i Wspólnicy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. k. z siedzibą we Wrocławiu. Jednocześnie informujemy, że niniejszy materiał stanowi informowanie o wykonywaniu zawodu radcy prawnego w rozumieniu art. 31 ust. 2 Kodeksu Etyki Radcy Prawnego oraz informację handlową w rozumieniu § 23 ust. 2 Kodeksu Etyki Adwokackiej.