Naukowcy z Białegostoku prowadzą monitoring akustyczny ptaków nad Siemianówką

Jak podaje Uniwersytet w Białymstoku (UwB), nad leżącym na skraju Puszczy Białowieskiej zalewem Siemianówka spotkać można ponad 280 gatunków ptaków, z których duża część chętnie odwiedza okolice zbiornika w celu odpoczynku i regeneracji sił w trakcie wiosennych i jesiennych migracji.

Przez dwa sezony naukowcy z tej uczelni dokonali tam ponad 4 tys. godzin nagrań, używając trzech rejestratorów. Chodziło o wykorzystanie monitoringu akustycznego do sprawdzenia, czy istnieje zależność między liczbą zarejestrowanych ptasich głosów, a odłowami w sieci ornitologiczne prowadzonymi w ramach obozu obrączkowania ptaków Akcja Siemianówka.

Akcja organizowana jest od 2002 roku przez obrączkarzy oraz koło naukowe biologów Uniwersytetu w Białymstoku. Ten jedyny w północno-wschodniej części kraju i jeden z największych takich obozów w Polsce rozstawia się zawsze w okolicach Zalewu Siemianówka. W 2021 roku obóz trwał od sierpnia do końca października. Zaobrączkowano ok. 5 tys. ptaków.

Odławiane za pomocą sieci ornitologicznych ptaki otrzymują metalową obrączkę z unikalnym numerem, pozwalającym zidentyfikować danego osobnika w dalszej części jego życia. Podczas obrączkowania wykonuje się również pomiary biometryczne pozwalające określić kondycję ptaków czy np. zmiany w ich budowie, spowodowane zmianami klimatycznymi.

Od sezonu 2020 roku nad Siemianówką pracują również automatyczne rejestratory dźwięku.

„Dzięki monitoringowi akustycznemu, który staje się coraz popularniejszą metodą badań, możemy dowiedzieć się więcej o fenomenie, jakim jest migracja ptaków. W naszych badaniach chcemy sprawdzić, czy istnieje związek między liczbą zarejestrowanych głosów wydawanych w trakcie lotu, a osobnikami odłowionymi w tym samym okresie w sieci ornitologiczne” – powiedział dr Krzysztof Deoniziak z Wydziału Biologii UwB, cytowany w komunikacie rzecznika prasowego uczelni.

Z nagrań dokonanych nad Siemianówką udało się oznaczyć ponad 13,6 tys. głosów ptaków należących do piętnastu gatunków z rzędu wróblowych. Najwięcej oznaczeń miały: śpiewak, rudzik, kos, droździk i pokrzywnica. Dane te zostały zestawione z informacjami z akcji obrączkowania, by np. ustalić, które gatunki chętniej zatrzymują się i bytują nad zalewem, a które jedynie tamtędy migrują.

Białostoccy naukowcy oceniają też na podstawie swoich pierwszych analiz, że monitoring akustyczny - jako metoda badań nad nocną migracją ptaków - może być skuteczny tylko w przypadku wybranych ich gatunków. Trwa analiza tegorocznych zapisów.