Sejm: projekt ustawy wspomagającej spłacających kredyty mieszkaniowe trafił do komisji

Chodzi o projekt ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom, która ma na celu m.in. wsparcie osób, które zaciągnęły złotowe kredyty hipoteczne.

„Projekt, który przedstawiamy Wysokiej Izbie składa się z dwóch dużych komponentów: wdrażających prawo unijne, ale także zawierających realizację zapowiedzi pana premiera odnośnie pomocy kredytobiorcom” – powiedział w Sejmie wiceminister finansów Piotr Patkowski przedstawiając rządowy projekt.

Według resortu finansów dzięki nowym przepisom rząd pomoże finansowo około dwóm milionom Polaków, którzy z powodu inflacji mają problemy ze spłatą kredytów.

„Po pierwsze ten projekt zawiera (...) kwestię wyznaczania zamiennika WIBOR-u i procedury jego wyznaczania. (...) Projekt ustawy reguluje tylko – i aż – procedurę wyznaczenia takiego zamiennika WIBOR, natomiast nie wskazuje, jaki to zamiennik będzie. On będzie ustalony dopiero w toku negocjacji z sektorem bankowym, z GPW Benchmark, z NBP z KNF i BFG i będzie wydany dopiero potem w drodze rozporządzenia Rady Ministrów” – stwierdził Patkowski.

Według Patkowskiego resort finansów chce, aby nowy wskaźnik był dla kredytobiorców jak najbardziej korzystny.

Wiceminister poinformował też, że kolejnym elementem wsparcia dla kredytobiorców ma być możliwość przesunięcia spłaty rat kredytów, czyli tak zwane wakacje kredytowe.

„Chcemy, żeby te wakacje kredytowe obejmowały umowy zawarte na własny cel mieszkaniowy i to jest jeden warunek, który wprowadzamy. Natomiast uważamy i tego pewnie będziemy się trzymać podczas dalszych prac parlamentarnych, że niezasadne jest wprowadzenie dalszych warunków, czy to wysokości dochodów rodziny, czy do wielkości mieszkania” – stwierdził wiceminister.

Wyjaśnił, że z wakacji kredytowych kredytobiorcy będą mogli skorzystać w dowolnych dwóch miesiącach trzeciego i czwartego kwartału bieżącego roku oraz po jednym miesiącu w każdym z kwartałów 2023 roku.

W projekcie znalazły się także rozwiązania, których celem jest zwiększenie wartości środków, wpłacanych przez banki do Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Wskutek tego budżet FWK zwiększy się do ponad 2 mld zł w 2022 r. i będzie mógł zaoferować wsparcie jeszcze większej liczbie kredytobiorców hipotecznych.

„Warto podkreślić, że w odróżnieniu do wakacji kredytowych, jest to także pomoc częściowo bezzwrotna. Jeśli kredytobiorca będzie regularnie spłacał raty 1/3 tych rat może być umorzona” – podkreślił Patkowski.

Aby móc skorzystać z FWK trzeba spełnić jeden z warunków; co najmniej jeden z kredytobiorców musi mieć status bezrobotnego albo miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego muszą przekraczać 50 proc. miesięcznych dochodów, ewentualnie miesięczny dochód po odjęciu kosztów kredytu nie może przekraczać w 2022 r. 1552 zł/os. w gospodarstwie jednoosobowym oraz 1200 zł/os. w gospodarstwach wieloosobowych.

W projekcie ustawy zostały zawarte także przepisy dostosowujące polskie prawo do rozwiązań UE dotyczących działalności platform crowdfundingowych, tj. takich, które służą finansowaniu społecznościowemu dla przedsięwzięć gospodarczych. Działalność platform crowdfundingowych zostanie uregulowana, a nadzór nad nimi obejmie Komisja Nadzoru Finansowego.

Dzięki nowym przepisom mają zyskać małe i średnie przedsiębiorstwa, w szczególności start-upy. Podniesione zostaną dla nich limity, które pozwolą pozyskiwać im większy kapitał, np. na inwestycje.

W trakcie dyskusji nad projektem posłanka PiS Gabriela Masłowska oceniła, że wartość wsparcia dla kredytobiorców tylko na wakacjach kredytowych to 4 mld zł, a zmiana WIBOR-u to ok. 1 mld zł rocznie. Jej zdaniem proponowane przez rząd rozwiązania są potrzebne i zasługują na dalsze prace w Sejmie.

Przedstawiciele klubów i kół opozycyjnych odnosili się w swoich wypowiedziach głównie do kwestii pomocy dla kredytobiorców, która - ich zdaniem - jest niewystarczająca. Postulowali, aby rząd zdecydował się na rozwiązania dalej idące, które proponują ich kluby.

Izabela Leszczyna (KO) oceniła, że zaproponowany projekt nie ma nic wspólnego z problemami polskich rodzin w spłacie kredytu, a pomoc – w obecnym kształcie – trafi do krezusów mających 5-10 mieszkań. Odnosząc się do zmiany WIBOR-u przypomniała, że wymusza to KE, a nie jest to dobra wola rządu.

Leszczyna przekonywała, że projekt KO ma pomóc tylko tym, którzy zaciągnęli kredyt na własne mieszkanie. Koalicja proponuje też zamrożenie rat kredytów (na grudzień 2021 r.), które miałoby obowiązywać przez dwa lata.

Daria Gosek-Popiołek (Lewica) wypomniała bankom, że tylko w pierwszym kwartale br. zarobiły ponad 6 mld zł, o ponad 140 proc. więcej niż rok temu. Zwracała również uwagę na problem kredytów ze zmienną stopą oprocentowania, gdzie ryzyko właściwie spada tylko na kredytobiorcę.

Przedstawicielka Lewicy zaproponowała, aby rząd zamroził WIBOR na poziomie z 2019 roku na 12 miesięcy.

Jacek Protasiewicz (Koalicja Polska) mówiąc o pomocy dla kredytobiorców postulował z kolei, aby przynajmniej banki państwowe odstąpiły od marży na rok do 2,5 roku. Apelował również do rządu, aby podniósł oprocentowanie obligacji do 10 proc., tak by jak najmniej tracić na inflacji.

Według Pauliny Hennig-Kloski (Polska 2050) zmian powinien doczekać się również Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, z którego obecnie niewiele osób może skorzystać.

Dobromir Sośnierz z Konfederacji ocenił z kolei, że rządowy mechanizm pomocy dla kredytobiorców idzie w sprzeczności z tym co robi NBP, który przez podnoszenie stóp chce zmniejszyć ilość pieniądza na rynku. Poseł przyznał jednocześnie, że nie ma łatwego rozwiązania, jeśli na rynek wpuściło się dużo „pustego pieniądza”, a konsekwencje tego spadają niestety na osoby temu niewinne.(PAP)

autor: Łukasz Pawłowski, Michał Boroń