Bezwarunkowa aborcja? Duża rozbieżność poparcia wśród wyborców PiS i Lewicy

Poparcie dla aborcji w sytuacjach, które są obecnie dopuszczalne przez prawo, to znaczy gdy zagrożone jest życie lub zdrowie matki, ciąża jest efektem czynu zabronionego – jest zbliżone wśród wszystkich elektoratów.

Wyraźne różnice w opiniach między zwolennikami poszczególnych ugrupowań dotyczą pozostałych badanych sytuacji, a największe rozbieżności występują w przypadku, gdy kobieta znajduje się w trudnym położeniu materialnym.

Przekonanie, że przerywanie ciąży powinno być legalne, gdy zagrożone jest życie matki, podziela 83% zwolenników PiS oraz 99% sympatyków KO. W pozostałych elektoratach poparcie dla dopuszczalności przez prawo aborcji w tej sytuacji przekracza 90%. W przypadku, gdy zagrożone jest zdrowie matki, aborcja powinna być legalna zdaniem 77% sympatyków PiS, 87% zwolenników Konfederacji i ponad 90% wyborców pozostałych partii.

Dopuszczalność aborcji w sytuacji, gdy ciąża jest wynikiem gwałtu, kazirodztwa, popiera 74% wyborców PiS i 100% zwolenników Lewicy. Wśród sympatyków reszty ugrupowań przekonanie, że przerywanie ciąży powinno być dopuszczone przez prawo w takiej sytuacji, oscyluje w okolicach 90%.

Poparcie dla bezwarunkowej aborcji – w sytuacji, gdy kobieta po prostu nie chce mieć dziecka – waha się od 10% wśród osób zamierzających głosować na Prawo i Sprawiedliwość do 71% wśród potencjalnych wyborców Lewicy. W elektoracie Koalicji Obywatelskiej wynosi ono 48%, a wśród popierających Trzecią Drogę – 30%.

Kontrowersyjny przypadek – będący przedmiotem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2020 roku – dotyczący trwałego i nieodwracalnego uszkodzenia płodu, wywołuje różne opinie.

Najwięcej zwolenników (91%) dopuszczalności aborcji w takiej sytuacji znajdujemy wśród wyborców KO. Pogląd ten podziela 86% zwolenników Lewicy, 72% sympatyków Trzeciej Drogi i 66% głosujących na Konfederację. W elektoracie PiS mniej niż połowa (44%) jest zdania, że przerywanie ciąży w tym przypadku powinno być dopuszczone przez prawo.

Najbardziej podzielone opinie dotyczą dopuszczalności aborcji w sytuacji, gdy kobieta jest w trudnej sytuacji materialnej. Tylko 9% zwolenników Prawa i Sprawiedliwości i 15% sympatyków Konfederacji popiera przerwanie ciąży z tego powodu. Wśród wyborców Trzeciej Drogi poparcie w tej kwestii sięga niespełna jednej trzeciej (31%), w elektoracie KO wynosi 50%, a tylko wśród zwolenników Lewicy stanowi większość (78%).

Dopuszczalność przerywania ciąży przez prawo w przypadku trudnej sytuacji osobistej matki popiera 77% sympatyków Lewicy, połowa zamierzających głosować na KO (50%) oraz mniejszość pozostałych elektoratów (od 10% wśród wyborców PiS do 31% wśród zwolenników Trzeciej Drogi).

CBOS zauważa, że zwolennicy PiS wyraźnie mniej zdecydowanie niż wyborcy innych ugrupowań popierają dopuszczalność przerywania ciąży przez prawo w sytuacji, gdy zagrożone jest życie matki.

W przypadku, gdy zagrożone jest zdrowie matki, wyborcy Trzeciej Drogi i Konfederacji częściej wskazują odpowiedź „Raczej tak” niż w sytuacji zagrożenia życia matki, a w elektoracie Prawa i Sprawiedliwości odsetek zdecydowanie popierających aborcję jest niższy (35%) od umiarkowanie ją popierających (42%).
W sytuacji, kiedy ciąża jest wynikiem gwałtu lub kazirodztwa, co jedenasty wyborca PiS i Konfederacji nie ma zdania, czy aborcja powinna być dopuszczalna przez prawo, a odsetek zdecydowanie popierających przerywanie ciąży w tym przypadku jest dwukrotnie wyższy wśród wyborców KO (82%) niż w elektoracie Prawa i Sprawiedliwości (40%).

W sytuacji, gdy badania prenatalne wskazują na ciężkie uszkodzenie płodu, niemal jedna trzecia sympatyków Trzeciej Drogi (32%) popiera legalność aborcji w stopniu umiarkowanym („Raczej tak”), niewiele więcej (40%) – w sposób zdecydowany; aż 15% osób w tej grupie nie ma zdania. Podobnie wyglądają odpowiedzi wśród wyborców Konfederacji. Wyłącznie wśród zwolenników KO i Lewicy znacznie więcej osób zdecydowanie (niż raczej) popiera dopuszczalność przez prawo przerywania ciąży w takiej sytuacji. W elektoracie Prawa i Sprawiedliwości odsetek osób zdecydowanie przeciwnych (13%) jest niewiele niższy od odsetka zdecydowanie popierających (16%) aborcję w przypadku ciężkiej choroby płodu.

Najbardziej liberalni w kwestii prawnej regulacji przerywania ciąży są sympatycy Lewicy. Ku liberalnym rozwiązaniom skłania się także duża część zdeklarowanych wyborców Koalicji Obywatelskiej. Wyborcy Konfederacji i Trzeciej Drogi w większości sprzeciwiają się aborcji w przypadkach tzw. socjoekonomicznych, w tym także aborcji na życzenie – kiedy kobieta po prostu nie chce mieć dziecka.

Najbardziej restrykcyjni w opiniach są sympatycy Prawa i Sprawiedliwości, choć również wśród nich dużą grupę stanowią osoby popierające możliwość aborcji w przypadku upośledzenia płodu.

***
Badanie przeprowadzono w ramach procedury mixed-mode na reprezentatywnej imiennej próbie pełnoletnich mieszkańców Polski, wylosowanej z rejestru PESEL.