Rosyjski opozycjonista zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach w kolonii karnej. Nabożeństwo żałobnym z udziałem wyłącznie rodziny odbyło się w cerkwi Ikony Matki Bożej „Ukój Mój Smutek”. W przeszłości był walczącym ateistą. Pod koniec życia deklarował się jako osoba wierząca.
Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości
Następnie opozycjonista przywołał słowa z Ewangelii św. Mateusza, które – jak sam przyznał – są dla niego drogowskazem i wsparciem: „Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości, albowiem oni będą nasyceni” (Mt 5,6): „Zawsze traktowałem to przykazanie jako instrukcję. Nie rozkoszuję się miejscem, w którym teraz się znajduję, ale nie żałuję, że wróciłem, ani tego, co robię. Odczuwam zadowolenie. W trudnym momencie postąpiłem jak należy, zgodnie z instrukcją i nie zdradziłem przykazań” – wyznał.
Nawalny zauważył, że dla współczesnego człowieka te słowa Ewangelii brzmią może zbyt „pompatycznie”.
Mówi się, że mogą w nie wierzyć tylko głupcy, aby dodać sobie odwagi, gdyż czują się samotni i nikomu niepotrzebni. A wszystkie nasze władze, podkreślił opozycjonista, usiłują powiedzieć tym ludziom: „Jesteś sam, jesteś sama”. „Ważne jest, aby zastraszyć, a następnie pokazać, że jesteś sam. (…) Kwestia samotności jest ważna jako cel władzy” – oświadczył Nawalny i stwierdził: „Nie czuję się samotny”.
Siła w prawdzie
W swoim wywodzie przed moskiewskim sądem polityk opozycji przytoczył frazę, która we współczesnej Rosji zrobiła dużą karierę: „Siła w prawdzie”. Pochodzi ona z kultowego rosyjskiego filmu „Brat-2”, wyświetlanego w 2000 r.. Główny jego bohater Daniła Bagrow zastanawia się i pyta: „W czym jest siła, bracie?” W końcu filmu stawia to samo pytanie Amerykaninowi: „W czym jest siła? Czy w pieniądzach? Mój brat twierdzi, że w pieniądzach. Masz dużo pieniędzy i co? Myślę, że siła tkwi w prawdzie: kto ma prawdę, ten jest silniejszy”.
Zdaniem Nawalnego „wydaje się to dziwne i egzotyczne, ale w rzeczywistości jest to główna idea polityczna istniejąca w Rosji”. Nawalny przypomina:
„Jakie jest najpopularniejsze sformułowanie, jakie jest najpopularniejsze hasło? «W czym jest siła? – W prawdzie». To zdanie się powtarza. To właśnie jest to przykazanie, skrojone do rozmiaru Twittera. I cały kraj na wszystkie sposoby powtarza, że siła tkwi w prawdzie. Kto ma prawdę, ten zwycięży. Jest to bardzo ważne. I mimo że nasz kraj zbudowany jest na niesprawiedliwości i stale się z nią stykamy, widzimy, że jednocześnie miliony ludzi chcą prawdy, dążą do prawdy i prędzej czy później ją osiągną. Będą nasyceni”.
Warto w tym miejscu wspomnieć, że swoje filmy na kanale Youtube, ujawniające korupcję wyższych urzędników w Rosji, Nawalny kończył każdorazowo słowami: „Tutaj mówią prawdę”.