Wydalony z Nikaragui biskup bierze udział w Synodzie na zaproszenie papieża. Kim jest bp Rolando Álvarez?

Álvarez urodził się 27 listopada 1966 roku w prostym domu w Managui. Według nikaraguańskiej agencji prasowej Despacho505, jego ojciec, Miguel, był robotnikiem, zaangażowanym w ruch odnowy charyzmatycznej. Jego matka, Angela, należała do Drogi Neokatechumenalnej, pracowała zaś sprzedając tradycyjny napój na bazie kukurydzy i wody.

13 września 1983 r. pierwszy rząd Sandinistowskiego Frontu Wyzwolenia Narodowego uchwalił ustawę o Patriotycznej Służbie Wojskowej, aby zrekrutować tysiące młodych mężczyzn i wykorzystać ich do konfrontacji z kontrrewolucjonistami, znanymi również jako Contras. Álvarez, mający wówczas prawie 17 lat, należał do katolickiej grupy młodzieżowej i wyraził swój sprzeciw wobec tego zarządzenia reżimu.

W wywiadzie dla La Prensa z 2018 r., cytowanym przez agencję medialną Article66, Alvarez wspominał, że jego ojciec zaproponował, że wywiezie go z kraju na dwa dni przed wejściem w życie ustawy. Jednak młody mężczyzna zdecydował się zostać w Nikaragui.

Álvarez odmówił służby wojskowej i był kilkakrotnie aresztowany. Jego dom został przeszukany, a prześladowania, których doświadczyła jego rodzina, zmusiły go do schronienia się w Gwatemali, gdzie później spotkał się ze swoimi krewnymi.

W Gwatemali Álvarez ukończył szkołę średnią i rozpoczął studia filozoficzne w Narodowym Wyższym Seminarium Duchownym Matki Bożej Wniebowziętej w mieście Gwatemala. Uzyskał tytuł licencjata teologii na Papieskim Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie oraz tytuł magistra filozofii na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim.

Tymczasem pierwsze rządy Daniela Ortegi zakończyły się w lutym 1990 r.

7 grudnia 1994 r. w katedrze metropolitalnej Niepokalanego Poczęcia Maryi w archidiecezji Managua Álvarez przyjął święcenia kapłańskie. Miał wtedy 28 lat.

Pracował również jako profesor i prefekt w seminarium w Managui w latach 1994–2006 i kierował Katolickim Radiem Nikaragui od 2001 r.

W marcu 2011 r. papież Benedykt XVI mianował go biskupem Matagalpa, a w lipcu 2021 r. papież Franciszek powierzył mu administrację apostolską diecezji Estelí.

W 2007 roku Ortega powrócił do władzy i chociaż początkowo wydawało się, że stosunki z Kościołem się poprawiły, dwa lata później napięcia znów się nasiliły, zwłaszcza z powodu krytyki biskupów wobec ciągłego manipulowania przez przywódcę sandinistów jego reelekcją w celu utrzymania kontroli nad krajem.

Sytuacja pogorszyła się od kwietnia 2018 roku wraz z demonstracjami przeciwko reformie emerytalnej i opieki zdrowotnej. Podczas represji, które trwały kilka miesięcy, agenci rządowi oblegali kościół, w którym schroniła się grupa młodych ludzi.

Aby rozwiązać kryzys, Kościół katolicki próbował pośredniczyć w rozmowach między rządem a opozycją, a bp Álvarez był jednym z przedstawicieli wybranych przez biskupów. Jednak rozmowy zakończyły się niepowodzeniem, a kryzys trwał kilka miesięcy.

Bp Álvarez potępił atak na Centrum Pastoralne Cartuja w Matagalpa. Ponadto we wrześniu grupa zwolenników reżimu obraziła go, nazywając „terrorystą” i „mordercą”, gdy jego samochód został zatrzymany przez grupę policjantów na autostradzie.

W lipcu 2019 r. biskup powiedział, że podczas wizyty duszpasterskiej we wspólnocie w La Joya został ostrzeżony przez miejscowych, że jest obserwowany przez uzbrojonych mężczyzn.

Pomimo nękania, biskup kontynuował swoją pracę duszpasterską i w lutym 2020 r. opublikował dekalog etyczny dla polityków w związku z zaplanowanymi na 7 listopada następnego roku.

W czerwcu 2021 r. wezwał do tolerancji, ponieważ „Nikaragua przeżywa poważne i złożone konflikty”. Do tego czasu nikaraguańska policja zamknęła w domach trzech kandydatów na prezydenta, a główna kandydatka opozycji, Cristina Chamorro, przebywała w areszcie domowym.

W połowie maja 2022 r. bp Álvarez rozpoczął strajk głodowy, ponieważ nękanie przez policję dotykało również jego rodzinę. Powiedział, że będzie kontynuował strajk, dopóki prywatność jego rodziny nie zostanie uszanowana.

4 sierpnia biskup wyszedł ze swojego domu, trzymając Najświętszy Sakrament w monstrancji, w odpowiedzi na to, że policja nie pozwoliła jego księżom i współpracownikom wejść do kaplicy kancelarii, aby odprawić mszę.

Po prawie godzinie wzywania do dialogu i szacunku dla Kościoła biskup wrócił do środka i odprawił Eucharystię ze swoimi współpracownikami. Policja antyterrorystyczna stanęła przed drzwiami i trzymała ich w domu do 19 sierpnia.

Rano 19 sierpnia policja włamała się do kancelarii i zabrała bp Álvareza wraz z księżmi, seminarzystami i świeckim, którzy mu towarzyszyli. Biskupa przewieziono do Managui i umieszczono w areszcie domowym.

Pomimo głosów biskupów nikaraguańskich i papieża Franciszka, w kolejnych miesiącach biskup nadal był pod presją reżimu, który 10 lutego 2023 r. skazał go na 26 lat i cztery miesiące więzienia, oskarżając go o „zdradę” i pozbawiając obywatelstwa nikaraguańskiego.

Wyrok zapadł dzień po deportacji 222 więźniów politycznych, w tym kilku księży, do Stanów Zjednoczonych. Biskup odmówił przyłączenia się do grupy i wejścia na pokład samolotu.

Wyrok na prałata został potępiony przez biskupów i organizacje międzynarodowe. Papież Franciszek ze swojej strony wyraził 12 lutego swoje zaniepokojenie o bp. Álvareza, „którego tak bardzo kocha”.

Podczas gdy biskup Matagalpy był uwięziony, 17 marca na prośbę rządu Ortegi zamknięta została ambasada Watykanu w Nikaragui po tym, jak papież w wywiadzie porównał reżim sandinistowski do „komunistycznej dyktatury z 1917 r. lub dyktatury Hitlera z 1935 r.”

W kolejnych miesiącach dyktatura Ortegi nadal wywierała presję na Kościół katolicki, zamykając instytucje i aresztując więcej księży, a nawet zakazując próśb o modlitwę za bp. Álvareza, jak powiedziała ACI Prensa badaczka Martha Patricia Molina.

14 stycznia 2024 r. lokalne media poinformowały, że bp Álvarez został deportowany do Watykanu wraz z 15 księżmi i dwoma seminarzystami, a także biskupem Siuny, Isidoro Morą.

Bp Mora był przetrzymywany od 20 grudnia 2023 r. Dzień wcześniej, podczas mszy, prosił o modlitwę za uwięzionego biskupa Matagalpy.

Według reżimu sandinistowskiego, uwolnienie nastąpiło po „bardzo pełnej szacunku i dyskretnej koordynacji” ze Stolicą Apostolską.

Podczas wygnania bp Álvarez otrzymał nagrody Libertas 2024 Księstwa Asturii za zaangażowanie w obronę i wolność mieszkańców Nikaragui.

16 września Watykan ogłosił, że bp Álvarez weźmie udział w drugiej sesji Synodu o synodalności, która rozpoczęła się 2 października. Nazwisko nikaraguańskiego biskupa znajduje się na liście osób mianowanych bezpośrednio przez papieża Franciszka.

Źródło: Catholic News Agency