O Akcji Katolickiej i obchodach 75-lecia jej istnienia w Polsce
Zbliża się 75. rocznica powołania Akcji Katolickiej w Polsce.
24 listopada 1930 roku kardynał August Hlond erygował Naczelny Instytut Akcji Katolickiej z siedzibą w Poznaniu. 6 grudnia mianowane zostały władze Instytutu. Prezesem został Adolf Bniński, dyrektorem - ksiądz Stanisław Bross, a biskup Walenty Dymek — asystentem kościelnym.
„Organizację Akcji Katolickiej w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym przyśpieszył list sekretarza stanu kard. Piotra Gasparriego do kard. Augusta Hlonda z 10 kwietnia 1929 r., w którym czytamy: Z żywym zadowoleniem powziął papież wiadomość, że sprawa krzewienia i utrwalenia Akcji Katolickiej w Polsce zajmuje naczelne miejsce w szeregu zagadnień, które będą omawiane na najbliższej konferencji Episkopatu.”
9 września 1929 roku, obradująca w Poznaniu Komisja Prawna Episkopatu Polski postanowiła utworzyć Akcję Katolicką. Dyrektorem Centrali Krajowej z siedzibą w Poznaniu wybrano ks. Stanisława Adamskiego. Jemu też powierzono opracowanie programu działania nowego stowarzyszenia, jak również projektu Statutu Centrali Krajowej, obejmującego diecezjalny i parafialny stopień organizacji.
Konferencja Episkopatu, obradująca 24 kwietnia 1930 roku w Poznaniu, chcąc przyśpieszyć podjęte już działania, a zwłaszcza prace nad statutem, wyłoniła specjalną komisję do jego zatwierdzenia, w skład której weszli: prymas August Hlond, metropolici: Adam Sapieha, Andrzej Szeptycki, Józef Teodorowicz oraz biskup Wincenty Tymieniecki. Nowy statut zredagował sam Prymas Hlond. Pius XI zatwierdził ten ustrojowy dokument pismem Sekretariatu Stanu z 27 listopada 1930 roku. Tym samym polski Statut Akcji Katolickiej uzyskał, obok statutu włoskiego, najwyższą sankcję prawną.
*-*-*
Statut ustanowił patrona dla stowarzyszenia w osobie św. Wojciecha oraz przyjął święto Chrystusa Króla jako główną uroczystość Akcji Katolickiej w Polsce. W całym kraju, odrodzone w latach 90. ubiegłego stulecia stowarzyszenie, przygotowuje się do obchodów tych uroczystości. Akcja Katolicka w archidiecezji poznańskiej rozpoczęła przygotowania już 15 listopada trzydniowymi rekolekcjami w kościele pw. Św. Wojciecha w Poznaniu. 20 listopada członkowie stowarzyszenia zgromadzą się na wspólnej Eucharystii w Katedrze Poznańskiej razem z Katolickim Stowarzyszeniem Młodzieży. Uroczystej Mszy św. przewodniczyć będzie biskup Zdzisław Fortuniak.
Z kolei Akcja Katolicka w archidiecezji gdańskiej obchodzić będzie święto patronalne oraz 75. rocznicę powołania stowarzyszenia uroczystym zakończeniem I Ogólnopolskiego Konkursu „PRYMAS POLSKI KARD. AUGUST HLOND BOGU I OJCZYŹNIE”. Finał konkursu wraz z towarzyszącą mu wystawą odbędzie się 19 listopada, w Gdańsku, w Sali Obrad Nowego Ratusza przy ul. Wały Jagiellońskie 1.
Tego samego dnia w Warszawie archidiecezjalna Akcja Katolicka obchodzić będzie 10. rocznicę swojego ustanowienia. Centralnym wydarzeniem będzie I Kongres, odbywający się w Muzeum Kolekcji Jana Pawła II, pod hasłem „Jesteśmy odpowiedzialni za Kościół”. Poprzedzi go Msza św. pod przewodnictwem Prymasa Polski kard. Józefa Glempa, w bazylice katedralnej św. Jana Chrzciciela. Honorowymi gośćmi kongresu będą dotychczasowi krajowi asystenci kościelni stowarzyszenia — bp Piotr Jarecki i bp Mariusz Leszczyński oraz prezes Zarządu KIAK Halina Szydełko.
W Olsztynie, 20 listopada, po Mszy św. w Bazylice Mniejszej św. Jakuba członkowie stowarzyszenia spotkają się w sali konferencyjnej Kurii Metropolitalnej, gdzie wysłuchają wykładu metropolity warmińskiego Edmunda Piszcza na temat „Eucharystia — Synod Biskupów 2005 —świeccy”.
W Rzeszowie święto patronalne Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży i Akcji Katolickiej rozpocznie Msza św. w miejscowej katedrze pod przewodnictwem biskupa Kazimierza Górnego, podczas której młodzież zrzeszona w KSM złoży uroczyste przyrzeczenie, a nowi prezesi Akcji Katolickiej otrzymają nominacje.
W liście pasterskim na tegoroczną uroczystość Chrystusa Króla Prymas Polski kard. Józef Glemp napisał: Pragnę raz jeszcze podkreślić, iż rozwój tego Stowarzyszenia ma niezwykle istotne znaczenie dla życia duszpasterskiego Kościoła. Wielość ruchów, stowarzyszeń i grup religijnych, jakie działają w naszych parafiach, świadczy o dynamizmie wiary. Charyzmat Akcji Katolickiej obejmuje zaś wyjątkowy aspekt życia Kościoła. Stowarzyszenie to daje świeckim i duchownym możliwość uczenia się i realizowania zorganizowanego współdziałania. Ten aspekt charyzmatu Akcji Katolickiej jest bardzo potrzebny współczesnemu Kościołowi.
*-*-*
W Polsce działa 1706 Parafialnych Oddziałów Akcji Katolickiej. Struktury stowarzyszenia działają w większości diecezji. Najwięcej członków AK jest w diecezji tarnowskiej — 3724 osób, przemyskiej — 2814 i rzeszowskiej — 1571. Celem Akcji Katolickiej jest pogłębianie formacji chrześcijańskiej oraz organizowanie bezpośredniej współpracy katolików świeckich z hierarchią kościelną w prowadzeniu misji apostolskiej Kościoła. Stowarzyszenie prowadzi wielokierunkową działalność społeczną — charytatywną, kulturalną i edukacyjną. Prowadzi szkoły, ośrodki pomocy społecznej, świetlice terapeutyczne, wydaje książki i pisma, redaguje audycje radiowe, zajmuje się również działalnością pielgrzymkowo-turystyczną nakierowaną na popularyzację ważniejszych sanktuariów w kraju i na świecie. Organizuje liczne konkursy dla dzieci i młodzieży, których celem jest popularyzacja rodzimej historii i tradycji religijnej. Od początku aktywnie uczestniczy w organizowaniu Dnia Papieskiego. W czerwcu tego roku, w Lublinie, odbyła się ogólnopolska konferencja z okazji 100-lecia Encykliki „Il Fermo Proposito”. W przyszłym roku, w Częstochowie, odbędą się obchody 10-lecia reaktywowania Akcji Katolickiej przez Konferencję Episkopatu Polski. Udział w jubileuszu stowarzyszenia potwierdził Przewodniczący KEP arcybiskup Józef Michalik. Gośćmi obchodów będą również delegacje Akcji Katolickiej z zagranicy.
Bożena Ulewicz,
członek Zarządu KIAK d.s kontaktu z mediami
W informacji wykorzystano fragmenty książki ks. bpa Mariusza Leszczyńskiego
„Akcja Katolicka dawniej i dziś”
Materiały dla asystentów kościelnych,
kierownictw i członków Akcji Katolickiej
opr. mg/mg