Bitwa pod Lepanto

Czym dla środkowej Europy była odsiecz wiedeńska, tym dla chrześcijańskich krajów basenu Morza Śródziemnego była bitwa pod Lepanto w 1571 r. Siły imperium osmańskiego zostały powstrzymane w jednym z najbardziej krwawych starć morskich w historii. Chrześcijanie przypisują to zwycięstwo wstawiennictwu Matki Bożej.

Islam jest religią wojującą. Okresy, gdy któremuś z władców muzułmańskich udawało się zjednoczyć skłóconych uczniów Mahometa, oznaczają dla chrześcijan wielką trwogę. Od końca XIV w. takiego zjednoczenia byli w stanie dokonać tureccy sułtani z dynastii Osmanów. Po zdobyciu Konstantynopola zaczęli się uważać za spadkobierców potęgi imperium rzymskiego. Naturalnym obszarem ekspansji Turcji był basen Morza Śródziemnego. Padały kolejne placówki chrześcijan: Rodos, Cypr, oblężona została także Malta. W 1571 r. doszło do kluczowego starcia morskiego połączonej floty chrześcijańskiej z okrętami tureckimi.

7 października – dzień chwały

Siły tureckie dysponowały ponad 200 okrętami, głównie galerami obsadzonymi przez zaprawionych w bojach żołnierzy piechoty morskiej. Ich ­naczelnym wodzem był Ali Pasza. Okrętów chrześcijańskich było również ok. 200, wystawiali je Hiszpanie, Włosi, rycerze maltańscy i marynarze papiescy. Wielkim admirałem był don Juan de Austria. Turcy górowali liczbą ludzi obsadzających okręty, chrześcijanie mieli silniejszą artylerię oraz swoistą „tajną broń”, czyli 10 galeasów – potężnie uzbrojonych okrętów artyleryjskich.

Bitwa trwała kilka godzin, w kluczowym momencie doszło do sczepienia w walce abordażowej flagowego okrętu tureckiego „Sułtan” z okrętem don Juana – „La Real”. Przez moment wydawało się, że admirałowie rozstrzygną walkę, krzyżując miecze w pojedynku, ale rozdzieliły ich szeregi walczących żołnierzy. W końcu szala zwycięstwa przechyliła się na stronę chrześcijan, Ali Pasza padł martwy, zdobytych lub zatopionych zostało ponad 180 okrętów przeciwnika. Na dno poszły wraz ze swoimi okrętami tysiące doświadczonych tureckich marynarzy.

Ustanowienie święta

W świecie chrześcijańskim już nazajutrz po bitwie zapanowało powszechne przekonanie, że zwycięstwo nad flotą turecką było efektem wstawiennictwa Najświętszej Maryi Panny. W 1573 r. papież Grzegorz XIII ustanowił 7 października dniem, w którym wspominamy Matkę Bożą Różańcową. To święto obchodzimy do dzisiaj.

opr. ac/ac