Pozostaje przymus sumienia

Unijny program przymusowej relokacji imigrantów został zakończony. Szef MSZ Jacek Czaputowicz w rozmowie z PAP uznał to za sukces, gdyż przyjęto zapisy, mówiące o dobrowolności relokacji. Z jednej strony pozwala to uczestniczyć w niej tym państwom, które mają do tego przekonanie, z drugiej strony inne, tak jak Polska, „mogą działać na rzecz rozwiązania tego problemu, ale w inny sposób, np. pomagając na miejscu czy biorąc udział w ochronie granic”.

Trudno tej opinii nie podzielać. Dobrze się stało, że ten przymus już nie obowiązuje. Zresztą w niewielkim stopniu się on sprawdził. Relokacji zostało poddanych zaledwie 29 tys. osób. A przybywających tylko do Włoch liczy się rocznie w setkach tysięcy. Zastosowanie przymusu okazało się więc środkiem całkowicie niewłaściwym. Tym bardziej w sytuacji, w której znaczna część opinii społecznej, głównie państw Europy Środkowej, tak stanowczo sprzeciwiała się temu rozwiązaniu.

Czym innym jest jednak przymus wynikający z nacisku politycznego czy ekonomicznego ze strony instytucji międzynarodowych, a czym innym przymus sumienia. Ono ma bowiem to do siebie, że niezależnie od okoliczności zewnętrznych, w których żyjemy, niezależnie od władzy, której podlegamy, wewnętrznie podpowiada nam co jest dobre, a co złe.

Pozostaje więc ta najważniejsza odpowiedzialność, od której nie możemy się zdystansować. Jest ona pytaniem o to, co nam dzisiaj naprawdę sumienie podpowiada. Czy pozwala nam ono spokojnie stwierdzić, że z zasady i w każdym przypadku wystarczy pomagać uchodźcom tam, na miejscu, a nigdy tutaj? Czy pozwala odrzucić propozycję polskiego Episkopatu, aby uruchomić „korytarze humanitarne” do Polski?

I nie będziemy w stanie dobrze na żadne z tych pytań odpowiedzieć bez rzetelnej i obiektywnej wiedzy na temat migracji i integracji. A tej moim zdaniem wciąż zdecydowanie brakuje. Zachęcam więc do lektury świadectwa bp. Edwina de la Peña z Filipin (PK 27/2018), który w niewielkim chociaż stopniu, ale nam tej wiedzy dostarcza.

Ks. Mirosław Tykfer, redaktor naczelny tygodnika „Przewodnik Katolicki”

opr. mg/mg