Błogosławiony Mikołaj Barre

Mikołaj Barré urodził się 21 października 1621 r. w rodzinie kupieckiej we francuskim mieście Amiens, znanym ze wspaniałej gotyckiej katedry. 17 grudnia tego samego roku w kościele Saint Germain otrzymał chrzest św. Kiedy miał 10 lat, rodzice wysłali go do prowadzonego przez jezuitów kolegium, które ukończył najprawdopodobniej w 1639 r.

Idąc za głosem powołania, Mikołaj Barré wstąpił do zakonu minimitów założonego przez św. Franciszka z Paoli i 31 stycznia 1642 r. złożył uroczystą profesję. Zakon minimitów powstał w 1535 r. we Włoszech, a w czasach Ludwika XIV był bardzo popularny we Francji.

Mikołaj Barré przyjął święcenia kapłańskie w 1645 r. Wkrótce potem został kierownikiem duchowym i wykładowcą teologii w klasztorze przy Place Royale w Paryżu (obecnie Place des Vosges). Powierzono mu również opiekę nad znajdującym się tam bogatym księgozbiorem, z którego korzystali wielcy myśliciele tamtej epoki, m.in. Blaise Pascal i Jan Chrzciciel de la Salle.

W 1655 r. poważnie zachorował, po czym przeżył załamanie psychiczne i kryzys duchowy. Jego przełożeni wysłali go na odpoczynek najpierw do rodzinnego Amiens, a następnie do Rouen, gdzie prowadził misje ludowe.

Z bliskiego kontaktu z ludźmi biednymi, modlitwy i refleksji nad przyczynami licznych bolączek społecznych zrodziła się w jego umyśle idea wielkiego ruchu oświaty ludowej.

Kiedy w 1662 r. w Sotteville, małym miasteczku niedaleko Rouen, o. Mikołaj Barré prowadził misje ludowe, dwie młode kobiety, szczególnie poruszone jego nauką, zaczęły uczyć dzieci i dziewczęta z najuboższych rodzin. Początkowo celem nauczania było przygotowanie ludu do uczestnictwa w liturgii. Powstała w ten sposób pierwsza «szkoła powszechna», która zdobyła nieoczekiwany rozgłos. W przeciągu paru lat w okolicach Rouen i w samym mieście, dzięki pomocy zamożnych rodzin, otwarto kilka takich szkół.

W 1666 r. o. Barré zaproponował nauczycielkom założenie wspólnoty religijnej. Miała to być jednak wspólnota świecka, a nie zakonna. O. Barré uważał bowiem, iż tylko w ten sposób jej członkinie będą mogły rzeczywiście poświęcić się swojej pracy. Powołana przez niego wspólnota pozbawiona była jakiegokolwiek zabezpieczenia materialnego. Założyciel uważał, iż lepiej będzie, aby szkoły ludowe, wykorzystując entuzjazm nauczycieli i uczniów, działały kilka lat, niż by o ich losie zamiast Opatrzności miały decydować popularne w owych czasach fundacje.

W 1668 r. zostały otwarte również szkoły powszechne dla chłopców, a w 1670 r. Mikołaj Roland, na wzór o. Barré, zaczął zakładać w Reims podobne szkoły, powierzając ich prowadzenie «nauczycielkom charytatywnym», nad którymi opiekę przejął później Jan Chrzciciel de la Salle.

O. Mikołaj Barré w 1675 r. wrócił do Paryża, gdzie otworzył w ubogich parafiach kilka «szkół charytatywnych», a także «seminarium formacyjne» dla nauczycielek. Równocześnie był cenionym kierownikiem duchowym i kaznodzieją. Jego mądrość i rozwaga cieszyły się takim uznaniem, że o niepoprawnych grzesznikach mówiono w Paryżu: «Trzeba zaprowadzić go do o. Barré».

Całe życie o. Mikołaja Barré przeniknięte było duchowością św. Franciszka z Paoli i zgodne z charyzmatem, który przekazał on zakonowi minimitów, a więc pełne pokory, miłosierdzia i ewangelicznej pokuty. Wszystkie te cnoty błogosławiony doskonalił w dziele kształcenia i formacji ubogiej młodzieży i w służbie na rzecz ludzi poszukujących drogi do wiary.

O. Barré był także doradcą Jana Chrzciciela de la Salle i założycielem zgromadzenia Sióstr od Dzieciątka Jezus. W 1685 r. opublikował Statuty nauczycieli i nauczycielek szkół charytatywnych i ich Regułę.

Umarł w opinii świętości 31 maja 1686 r. w Paryżu w klasztorze braci minimitów przy Place Royale.

Przełożony generalny zakonu minimitów o. Giuseppe Fiorini Morosini tak o nim napisał: «W XVII w. Francja wydała trzech wielkich świętych nauczycieli, pionierów szkół chrześcijańskich, powszechnych i bezpłatnych: św. Jana Chrzciciela de la Salle, bł. Mikołaja Rolanda i Mikołaja Barré. Ten ostatni, chociaż był wzorem i doradcą dwóch poprzednich, chwały ołtarzy dostępuje na końcu. Bóg chciał widać, aby i to uznanie ze strony Kościoła stało się jego udziałem — jak przystało na prawdziwego syna najmniejszego ze sług Chrystusowych, św. Franciszka z Paoli — na ostatnim miejscu».