Ku chrześcijańskiej doskonałości

W dniach od 13 do 15 lutego w Rocca di Papa pod Rzymem odbył się Krajowy Kongres Włoskiej Federacji Ćwiczeń Duchownych, poświęcony refleksji na temat: «Czas działania Ducha Świętego i głębokiego doświadczenia miłosierdzia Ojca». Do uczestników kongresu Jan Paweł II skierował przesłanie, w którym podkreśla wielkie znaczenie ćwiczeń duchownych w życiu chrześcijan, pragnących konsekwentnie realizować powszechne powołanie do świętości.

Do Czcigodnego Brata bpa Fiorino Tagliaferri,
emerytowanego ordynariusza Viterbo,
przewodniczącego Włoskiej Federacji
Ćwiczeń Duchownych

1. Z prawdziwą radością przyjąłem wiadomość, że Włoska Federacja Ćwiczeń Duchownych zgromadzi się w dniach 13-15 lutego na kongresie krajowym, aby podjąć refleksję na temat: «Czas działania Ducha Świętego i głębokiego doświadczenia miłosierdzia Ojca».

Pozdrawiam cię serdecznie, Czcigodny Bracie, którego Konferencja Episkopatu Włoch mianowała przewodniczącym tego stowarzyszenia kościelnego, a zarazem pragnę przekazać życzliwe słowa biskupom, prelegentom oraz uczestnikom kongresu, którzy jako przedstawiciele instytutów życia konsekrowanego, stowarzyszeń życia apostolskiego oraz różnych zrzeszeń i ruchów biorą udział w tym zgromadzeniu. Każdemu z nich chcę okazać szczere uznanie dla pracy, jaką prowadzą w swoich regionach i diecezjach na polu duszpasterstwa życia duchowego, popierając, organizując i prowadząc różne formy ćwiczeń duchownych, rekolekcji, formacji przez modlitwę i kierownictwa powołaniowego.

2. W pierwszym artykule statutu waszego stowarzyszenia czytamy, że jego głównym celem jest «propagowanie i krzewienie ćwiczeń duchownych, pojmowanych jako głębokie doświadczenie Boga, wynikające ze słuchania Jego słowa, rozumianego i przyjmowanego w kontekście życia osobistego, z pomocą Ducha Świętego, który działając w klimacie milczenia i modlitwy oraz przez posługę kierownika duchowego daje człowiekowi zdolność rozeznania, wiodąc go do oczyszczenia serca, do przemiany życia i do naśladowania Chrystusa, aby mógł pełnić swoją misję w Kościele i w świecie».

Chociaż wasz kongres ma charakter studyjny, jego treści i metody nadają mu kształt spotkania, które ma być «czasem działania Ducha»: pragniecie przeżyć doświadczenie miłości Ojca, które sprawi, że «będziecie uzbrojeni mocą z wysoka» (Łk 24, 49). To doświadczenie zażyłości z Bogiem, możliwe dzięki głęboko przeżywanej duchowości, owocnemu dialogowi i serdecznej przyjaźni z braćmi, z pewnością umocni w każdym z was wolę wiarygodnego świadczenia o prawdach wiary. Coraz powszechniejsze jest bowiem pragnienie duchowości, która znajduje wyraz w życiu. Medytacja i modlitwa są mało przydatne, jeśli nie prowadzą do głębokiej przemiany życia i nie kształtują postępowania zgodnego z nakazami prawdy i miłości.

Oświecony i przynaglany przez miłosierdzie Boże, człowiek wierzący uświadamia sobie, że jest powołany, aby być «solą ziemi» i «światłością świata» (por. Mt 5, 13-16). Stąd płynie wezwanie do nawrócenia, nieustannie rozbrzmiewające w Kościele: «Czas się wypełnił i bliskie jest królestwo Boże. Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię!» (Mk 1, 15).

3. Istotne elementy trzech lat przygotowania do Wielkiego Jubileuszu znajdują wierne odzwierciedlenie w dynamice ćwiczeń duchownych, podkreślając ich trwałą wartość dla życia chrześcijańskiego w każdej epoce. Fundamentem i programem trzyletniego okresu przygotowań do jubileuszowej pamiątki tajemnicy wcielenia jest bowiem wezwanie do nawrócenia, przeżywane jako «pielgrzymka» całej chrześcijańskiej egzystencji i zmierzające do «rozszerzenia horyzontów wierzącego zgodnie z perspektywą samego Chrystusa: z prawdą o ’Ojcu, który jest w niebie’» (por. Tertio millennio adveniente, 49).

Chrystus, którego spotykamy słuchając Jego słowa, sprawując gorliwie święte misteria i doświadczając braterstwa wspólnoty kościelnej, objawia tajemnicę Ojca i jego miłości oraz w pełni ukazuje człowieka samemu człowiekowi, pozwalając mu poznać jego najwyższe powołanie (por. Gaudium et spes, 22). Blask tajemnicy Wcielonego Słowa wzywa każdego, aby był szczery wobec samego siebie, jeśli pragnie wejść — w jedności z Nim, Odkupicielem człowieka — na drogę autentycznego nawrócenia, która jest zarazem drogą wyzwolenia z grzechu i świadomym wyborem dobra.

4. Początkiem tej drogi jest akt odwagi, jakiego dokonał syn marnotrawny, gdy zastanowiwszy się nad sobą powiedział: «Zabiorę się i pójdę do mego ojca» (Łk 15, 18). Ta droga wewnętrznej przemiany wymaga swoistej «higieny ducha», która polega na milczeniu zewnętrznym i wewnętrznym, a przez to stwarza przestrzeń dla działania Pocieszyciela, lekarza dusz. Odprawiający ćwiczenia duchowne może poświęcić wiele czasu modlitwie i refleksji oraz kształtować postawę umiarkowania, samodyscypliny i wyrzeczenia, przez co umacnia osobistą więź z Chrystusem.

«Pielgrzymowanie duchowe», które jest owocem łaski Chrystusa, polega na uległości natchnieniom Ducha. «To Duch Święty przynagla każdego, by ’wniknął w samego siebie’ i odczuł potrzebę powrotu do domu Ojca» (Incarnationis mysterium, 11). Człowiek, zanurzony w blaskach i cieniach tego przełomowego okresu dziejów, odczuwa potrzebę «porywu sumienia», który nie będzie tylko chwilową emocją, ale stopniowym dążeniem do pełnej samorealizacji. Zaś człowiek wierzący jest powołany, aby przez rozumne świadectwo ewangeliczne wnosić wkład w budowę społeczeństwa, które będzie naprawdę wrażliwe na najgłębsze pragnienia ludzkiego serca.

Spotkanie z miłosierdziem Ojca zyskuje szczególną wymowę w sakramencie, który w konkretny sposób wyraża nawrócenie, a dzięki łasce przebaczenia odradza penitenta do życia dziecka Bożego. Skoro postanowił on zamieszkać w «domu» Ojca, staje się na powrót bratem wszystkich, zasiada do wspólnego stołu eucharystycznego i odczuwa potrzebę realizacji przykazania miłości Boga i bliźniego.

5. Czcigodny bracie, obecne zgromadzenie Włoskiej Federacji Ćwiczeń Duchownych ma wielkie znaczenie dla całości duszpasterstwa we Włoszech. Życzę z całego serca, aby Federacja, wierna swojemu powołaniu, przyczyniła się do umocnienia w chrześcijańskim ludzie pragnienia realizacji powszechnego powołania do świętości. Niech prace kongresu podkreślą głębokie pokrewieństwo, jakie istnieje między ćwiczeniami duchownymi czy — bardziej ogólnie — między «czasem działania Ducha» a Jubileuszem. Ćwiczenia przygotowują do przeżycia Jubileuszu, a zarazem wzbudzają w sercach właściwą odpowiedź na obecny w nim dar łaski. Umieszczone w kontekście jubileuszowego pielgrzymowania, pomagają zrozumieć, że całe życie chrześcijańskie powinno być nieustanną «wędrówką», z której nie można zawrócić. «Ktokolwiek przykłada rękę do pługa, a wstecz się ogląda, nie nadaje się do królestwa Bożego» (Łk 9, 62).

Modląc się o obfitość darów Ducha Świętego dla ciebie i dla wszystkich uczestników kongresu, zawierzam każdego z was opiece Maryi Panny, Królowej Świętych, która w całym swoim życiu umiała być naczyniem gotowym przyjąć Bożą łaskę i majestat. Niech Ona będzie dla każdego Nauczycielką i Przewodniczką na drodze życia ewangelicznego i chrześcijańskiej doskonałości.

Z takimi myślami i uczuciami, zapewniając was o nieustannej pamięci w modlitwie, z całego serca udzielam wszystkim specjalnego Apostolskiego Błogosławieństwa.

Watykan, 11 lutego 1999 r.