Jubileusz Niższego

Mija 50 lat od powołania do istnienia Niższego Seminarium Duchownego w Częstochowie, jednej z dwóch tego typu szkół w Polsce.

Na wieść o obchodach jubileuszowych NSD Jan Paweł II napisał list, który odczytano podczas uroczystej Mszy św. z udziałem abpa Józefa Kowalczyka, nuncjusza apostolskiego w Polsce, poprzedzającej spotkanie absolwentów, pedagogów i uczniów tej szkoły. W liście Papież pisze m.in.: „Prawdziwie opatrznościowa była decyzja biskupa Zdzisława Golińskiego o powołaniu do istnienia tej instytucji wychowawczej, która wydała wiele powołań i przygotowała wielu młodych ludzi do chrześcijańskiego życia w świecie”.

I tak rzeczywiście było, bowiem przez lata seminarium działało zgodnie ze statutem, w którym zaznaczono, że celem funkcjonowania seminarium jest przygotowanie kandydatów na studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Częstochowskiej w Krakowie.

W ciągu 50 lat niższe seminarium w Częstochowie opuściło ponad 800 absolwentów, z czego ponad 300 zostało księżmi, podejmując służbę w różnych diecezjach Polski. Niektórzy z nich są kanclerzami kurii diecezjalnych, wikariuszami generalnymi, biskupami, wykładowcami uczelni, misjonarzami w Zambii i Brazylii. Wielu odkryło w sobie powołanie do życia zakonnego. Wśród absolwentów są też tacy, którzy założyli rodziny, a w społeczeństwie pełnią ważne funkcje państwowe, są prawnikami czy profesorami wyższych uczelni.

— Byłem jednym z pierwszych uczniów, którzy przyszli do NSD w okresie największego reżimu komunistycznego, kiedy wszelkie przejawy religijności były piętnowane, a nauczycielom za takie postępowanie groziły największe sankcje — wspomina ks. prof. dr hab. Jan Związek. — Pamiętam, jak kierownik mojej szkoły podstawowej całą karierę postawił na to, żeby nam zorganizować punkt katechetyczny w sieczkarni wiejskiej, żeby jak najłatwiej zatrzeć ślady po tym, że odbywają się tam lekcje religii.

NSD w Częstochowie zostało zorganizowane na bazie bursy dla uczniów szkół średnich, istniejącej w domu zakonnym Braci Szkolnych. Bardzo szybko jednak budynek okazał się za mały i należało szukać innego. Udało się go wprawdzie znaleźć, ale i on okazał się niewystarczający. Tak też problemy lokalowe ciągnęły się przez wiele lat. Dopiero w 1957 r. NSD przeniosło się do budynku przy ul. Piotrkowskiej w Częstochowie, w którym ma swoją siedzibę do chwili obecnej.

— Przychodziliśmy do seminarium z biednych wiejskich szkół — opowiada ks. prof. Związek. — Chłonęliśmy wszystko, co mówili wtedy przełożeni, uważaliśmy ich za największy autorytet. Dzisiaj młodzi przychodzą ze szkół podstawowych doskonale wyposażonych, ale tak jak zawsze, są to uczniowie otwarci na prawdę i służbę drugiemu człowiekowi.

Początkowo seminarium nie miało praw państwowych, a jego absolwenci nie mogli studiować w innych wyższych uczelniach. Pierwszy eksternistyczny egzamin dojrzałości przed Państwową Komisją zdawali absolwenci z lat 1956, 1957. W latach 60. i 70. nastąpił znowu powrót do matury wewnętrznej, ponieważ ze względu na wiek absolwenci nie mogli zdawać matury eksternistycznie, która była przeznaczona dla osób dorosłych.

Dzisiaj NSD jest szkołą średnią z uprawnieniami szkoły publicznej. Aktualnie kształci się w niej 90 uczniów, z którymi pracuje 21 nauczycieli. Realizują oni program liceum ogólnokształcącego o profilu humanistycznym z językiem angielskim, francuskim i łaciną.

opr. mg/mg