Miejsce, które nie powinno powstać. Minęło 79 lat od utworzenia obozu koncentracyjnego dla dzieci w Łodzi

Film „Nauczono nas płakać bez łez…” miał premierę 1 grudnia podczas spotkania z osobami, które ocalały z obozu. Film powstał na kanwie ich wspomnień i przenosi widzów do chwili aresztowania dzieci i transportu zwierzęcymi wagonami do obozu przy Przemysłowej. Obraz jest uzupełniony wspomnieniami ocalałych. Reżyserem filmu jest Michał Floriańczyk.

„Był tam barak śmierci. To się tak nazywało wśród starszych dzieci. I tam wynoszono dzieci, które już nie miały siły chodzić. Które chorowały. Jeśli na placu nie dobili, to tam kończyły życie” – wspominał jeden z ocalałych z obozu dla dzieci.

„Dziecięcy obóz koncentracyjny, obóz śmierci dla najmłodszych to miejsce, które zrodziło się w chorym umyśle. Miejsce, które nigdy nie powinno powstać. Miejsce, które jest tak abstrakcyjnie złe, że trudno to wyrazić” – mówił podczas uroczystości Mikołaj Pawlak, rzecznik praw dziecka.

Obóz utworzono 1 grudnia 1942 roku. Teren wyodrębniono z Litzmannstadt Ghetto. Był przeznaczony dla dzieci od 6 do 16 lat, ale okupanci więzili tam także młodsze, nawet kilkumiesięczne dzieci. Trafiały tam głównie z rodzin, które nie podpisały volkslisty i których rodzice byli w więzieniach lub obozach. Zsyłano tam także młodzież walczącą z okupantem. Dzieci żyły tam w prymitywnych i szkodliwych dla nich warunkach, podobnie jak dorośli w obozach koncentracyjnych. Pracowały niewolniczo ponad własne siły, przeprowadzano na nich eksperymentalne badania. Ze względu na warunki i trudy dzieci często chorowały. Wiele z nich nie przeżyło tego piekła.

Z powodu zacierania przez Niemców śladów zbrodni dokładna liczba dzieci, które były w obozie i które zginęły, nie jest znana. Prawdopodobnie w obozie zginęło kilkaset dzieci, a w sumie przetrzymywano w nim od 2 do ponad 3 tysięcy małych więźniów.

Obóz funkcjonował do 18 stycznia 1945 r., kiedy to załoga opuściła jego teren, zostawiając otwarte bramy i uciekając.

Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu. Niemiecki nazistowski obóz dla polskich dzieci w Łodzi (1942-1945) zostało utworzone w dniu 1 czerwca 2021 r. przez prof. Piotra Glińskiego, ministra kultury i dziedzictwa narodowego wspólnie z Rzecznikiem Praw Dziecka Mikołajem Pawlakiem oraz władzami Instytutu Pamięci Narodowej. Tymczasowa siedziba Muzeum mieści się przy ul. Piotrkowskiej 90 w Łodzi.

Źródło: muzeumdziecipolskich.pl, www.radiomaryja.pl, PAP