Związek Polskich Kawalerów Maltańskich świętuje 25-lecie reaktywacji

Zakon Maltański od ponad 900 lat opiekuje się chorymi i ubogimi. Poprzez sieć placówek realizuje opiekę nad osobami w potrzebie zarówno w Polsce, jak i na Ukrainie czy Bliskim Wschodzie.

Jest najstarszą instytucją charytatywną na świecie i pierwowzorem wszystkich akcji humanitarnych. Przez okres wojen krzyżowych stworzył strukturę państwową, a utrzymując przez kilkaset lat najwyższą w świecie sprawność bojową, stał się prawdziwym przedmurzem chrześcijańskiej Europy dla świata muzułmańskiego. Wówczas to zyskał wielkie znacznie i prestiż, które pozwalają w dzisiejszym świecie działać charytatywnie w blisko 120 krajach.

Od XII wieku Zakon Maltański jest obecny na ziemiach polskich. W Rzeczpospolitej istniały dwie komandorie: od 1187 r. w Poznaniu i od 1610 r. w Stwołowiczach na Litwie. Podczas zaborów Polacy działali w strukturach przeoratów odpowiednich państw zaborczych. Odrodzenie nastąpiło w okresie międzywojennym. Po odzyskaniu niepodległości, inicjatorem zebrania polskich kawalerów maltańskich w jednej organizacji był ziemianin wielkopolski Alfred Chłapowski, który w 1920 r. zorganizował spotkanie polskich „maltańczyków” ze Związku Śląskiego, istniejącego od 1867 r.

Prezydentem nowo założonego związku narodowego wybrano wtedy Ferdynanda ks. Radziwiłła (Chłapowski został wiceprezydentem), ale do zatwierdzenia Związku w r. 1927 przez władze Zakonu doprowadził dopiero jego następny prezydent (Radziwiłł zmarł rok wcześniej), energiczny ziemianin wielkopolski Bogdan hr. Hutten-Czapski.

Do przedwojennego Związku przyjęto kilkadziesiąt osób, głównie ze sfer ziemiańskich i dyplomatycznych. Honorowymi członkami Zakonu zostali wtedy m.in. marszałek Józef Piłsudski, prezydent Ignacy Mościcki i kard. August Hlond.

Po II wojnie światowej działalność maltańczyków w Polsce nie była możliwa. Dopiero w 1990 r. ponownie zostały nawiązane stosunki dyplomatyczne między Suwerennym Zakonem Maltańskim a Rzecząpospolitą Polską. W 1992 r. Związek został reaktywowany i od tamtej pory konsekwentnie realizuje misję Zakonu.

Obecnie, dzięki darczyńcom i pracy m.in. członków Związku i wolontariuszy, w Polsce funkcjonuje: 18 oddziałów Maltańskiej Służby Medycznej (MSM), 5 ośrodków pomocy dla osób niepełnosprawnych, 2 domy pomocy społecznej, 2 centra pomocy specjalistycznej, specjalistyczne przedszkole w Krakowie, szpital w Barczewie koło Olsztyna, Klub Seniora i Maltański Ośrodek Pomocy Psychologicznej.

W 2016 r. stałą opieką szpitalną objętych było ponad 300 osób przez wszystkie dni w roku. Udzielono też ponad 60 tys. jednorazowych świadczeń pomocy. Tylko w przychodni onkologicznej w Poznaniu, przez kilkanaście lat udzielono 85 tys. bezpłatnych porad lekarskich.

W 2016 r. MSM zabezpieczała Światowe Dni Młodzieży w Krakowie, wystawiając kilkadziesiąt wielonarodowych oddziałów ratunkowych i 30 karetek pogotowia, a lekarze MSM współtworzyli bezpośrednie zaplecze medyczne dla papieża Franciszka. W sierpniu ub. roku zorganizowano też XXXIII Międzynarodowy Letni Obóz Zakonu Maltańskiego dla Młodzieży Niepełnosprawnej, przyjmując w Piekarach pod Krakowem 250 niepełnosprawnych oraz ich opiekunów.

Jako gwarant i powiernik, Zakon Maltański od stuleci podejmuje się również misji międzynarodowych pod kątem niesienia pomocy. Ratownicy MSM uczestniczyli w ewakuacji rannych z Ukrainy do Polski na leczenie, dając przy okazji ważne świadectwo solidarności międzynarodowej. Obecnie prowadzony jest program rozwoju ratownictwa medycznego na Ukrainie oraz zbiórka pieniędzy na odbudowę szpitala św. Ludwika w Aleppo w ramach akcji „Dar dla Aleppo”.

Wolontariusze Zakonu pracują także wśród ubogiej społeczności Metysów w Peru, starając się zapobiegać biedzie, brakom w edukacji i wykluczeniu społecznemu zwłaszcza najmłodszych.

Od 2002 r. organizowany jest w grudniu Opłatek Maltański, czyli akcja charytatywna mająca na celu przygotowanie posiłku świątecznego oraz wsparcie materialne i duchowe osób w potrzebie: ubogich, samotnych, niepełnosprawnych, rodzin wielodzietnych. Inicjatywa realizowana jest we współpracy z lokalnymi ośrodkami pomocy społecznej. Odbywa się w 29 miastach w całej Polsce. Wsparcie materialne polega na ofiarowaniu zaproszonej osobie paczki żywnościowej, zawierającej także słodycze i kosmetyki oraz zabawki dla dzieci (koszt jednej paczki to minimum 100 zł). Wsparcie duchowe to zaproszenie do wspólnoty stołu wigilijnego, podzielenia się opłatkiem, wspólnej modlitwy i rozmowy oraz posiłku.

Obecnie prezydentem Związku Polskich Kawalerów Maltańskich jest Jerzy Baehr, w skład Zarządu wchodzą: Jacek Tarnowski - pierwszy Wiceprezydent, Maxymilian Bylicki - drugi Wiceprezydent, Xawery Konarski – Kanclerz, Jan Rościszewski – Szpitalnik, Piotr Rozwadowski – Skarbnik oraz członkowie - Stanisław Rybicki, Kazimierz Jeleński i Marcin Świerad.

Naczelnym Kapelanem Związku Polskich Kawalerów Maltańskich jest biskup łowicki Andrzej F. Dziuba.

Więcej informacji o działalności Zakonu Maltańskiego w Polsce na stronie www.zakonmaltanski.pl.

lk / Warszawa