Przemyśl: potrójny jubileusz abp. Jana Martyniaka

Emerytowany metropolita przemyski był pierwszym po II wojnie światowej biskupem greckokatolickim w Polsce i włożył ogromny wkład w odnowienie struktur tego Kościoła w naszym kraju. Cerkiew greckokatolicka uznaje prymat Ojca Świętego i pozostaje w jedności ze Stolicą Apostolską.

Boskiej Liturgii przewodniczył sam jubilat w koncelebrze kilku biskupów, m.in. abp. Jana Babiaka z Preszowa na Słowacji i bp. Włodzimierza Juszczaka, ordynariusza diecezji wrocławsko-gdańskiej. Obecni byli także biskupi łacińscy: abp Józef Michalik i bp Stanisław Jamrozek z Przemyśla oraz bp Antoni Dydycz z Drohiczyna.

Przed rozpoczęciem liturgii proboszcz katedry i wikariusz generalny ks. Bogdan Stepan przedstawił życzenia, które dla abp. Martyniaka przesłali: papież Franciszek, nuncjusz apostolski w Polsce abp Celestino Migliore, zwierzchnik Kościoła greckokatolickiego abp Światosław Szewczuk i Wielka Narodowa Kapituła Orderu Świętego Stanisława w Polsce.

Homilię wygłosił bp Włodzimierz Juszczak z Wrocławia. Przytoczył on życiorys i sylwetkę jubilata, wskazując na jego historyczną rolę w dziejach Cerkwi greckokatolickiej w Polsce. – Władyko, dobremu Bogu dziękujemy za dar twojego życia, za dar waszej pracy dla naszej Cerkwi w Polsce, za twoją wierną służbę, za twoje modlitwy, za twoją pracę, za twoje nauki – mówił. Kaznodzieja życzył abp. Martyniakowi, aby jak najdłużej wspierał Cerkiew i głosił Słowo Boże.

Ze względu na wizytę Synodu Stałego Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego w Watykanie, nieobecny był greckokatolicki metropolita przemysko-warszawski abp Eugeniusz Popowicz, który jest członkiem tego gremium.

Abp Jan Martyniak urodził się 20 czerwca 1939 r. w Spasie koło Starego Sambora w rodzinie rolniczej Wasyla i Marii z Zygmuntów. Chrzest i sakrament bierzmowania otrzymał 24 czerwca 1939 r. w greckokatolickiej cerkwi w Terszowie.

Do 1946 r. mieszkał w rodzinnym Spasie, potem wraz z matką i braćmi zamieszkał we wsi Nowy Waliszów w powiecie bystrzyckim na Dolnym Śląsku. Tam ukończył w 1954 r. szkołę podstawową, a następnie Liceum Ogólnokształcące w Bystrzycy, uzyskując w 1958 r. świadectwo dojrzałości. Jego ojciec został wcielony do armii rosyjskiej, a w 1942 r. trafił do obozu jenieckiego koło Drezna. Zmarł w obozie koło Berlina.

W 1964 r. ukończył studia teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym we Wrocławiu i 29 czerwca otrzymał święcenia kapłańskie z rąk abp. Bolesława Kominka. Po roku został skierowany na studia do Włoch, lecz władze państwowe odmówiły mu wydania paszportu. W tej sytuacji rozpoczął studia z zakresu apologetyki w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Następnie pogłębiał swą wiedzę w Prymasowskim Instytucie Życia Wewnętrznego.

W 1974 r. ks. Jan Martyniak objął placówkę duszpasterską obrządku greckokatolickiego w Legnicy. Wkrótce został dziekanem. 22 grudnia 1981 r. prymas Polski kardynał Józef Glemp powierzył mu funkcję Wikariusza Generalnego Wiernych Obrządku Greckokatolickiego dla Wikariatu Południowego.

Papież Jan Paweł II 20 lipca 1989 r. mianował go biskupem pomocniczym prymasa Polski, wówczas ordynariusza dla wiernych obrządków wschodnich w Polsce. Sakrę biskupią otrzymał 16 września 1989 r. na Jasnej Górze z rąk kard. Mirosława Lubaczewskiego zwierzchnika Kościoła greckokatolickiego na Ukrainie. Tym samym został pierwszym po II wojnie światowej biskupem greckokatolickim w Polsce.

16 stycznia 1991 r. bp Jan Martyniak został mianowany przez Stolicę Apostolską ordynariuszem reaktywowanej po 45 latach diecezji przemyskiej obrządku greckokatolickiego. 31 maja 1996 r. Ojciec Święty mianował go arcybiskupem i metropolitą nowo utworzonej greckokatolickiej metropolii przemysko-warszawskiej.

W 2005 r. został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Kościół greckokatolicki jest jednym z 23 Kościołów katolickich obrządku wschodniego. Uznaje on prymat Ojca Świętego i pozostaje w jedności ze Stolicą Apostolską.

pab / Przemyśl