Ogłoszono nazwiska 30 odnalezionych ofiar terroru nazistowskiego i komunistycznego oraz czystek etnicznych

1. Tadeusz Bejt

Urodził się 20 maja 1923 r. w Mękolinie w pow. płockim. W okresie okupacji należał do AK, pełniąc funkcję kuriera. Walczył w powstaniu warszawskim w zgrupowaniu „Radosław” w batalionie „Czata 49”. Po jego upadku został osadzony w Pruszkowie, a następnie w obozach na terenie Niemiec. W maju 1945 r. powrócił do Polski. We wrześniu 1946 r. nawiązał kontakt z oficerem wywiadu II Korpusu i po przedostaniu się na teren alianckich stref okupacyjnych rozpoczął w październiku 1946 działania mające na celu stworzenie komórki wywiadowczej z siedzibą w Berlinie. Organizował drogi kurierskie i punkty przerzutowe na granicy polsko – niemieckiej dla osób ściganych przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa oraz członków rodzin żołnierzy II Korpusu. Współpracował z prowadzącym działania wywiadowcze na rzecz II Korpusu na terenie Polski rtm. Witoldem Pileckim. Został zatrzymany w swoim mieszkaniu w Berlinie pod koniec września 1947 r. Skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie 18 listopada 1948 r. na karę śmierci. Wyrok wykonano 11 lutego 1949 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Szczątki Tadeusza Bejta odnaleziono podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN wiosną 2013 r. na terenie kwatery „Ł” Cmentarza Wojskowego na Powązkach. 

2. Józef Boś ps. „Lot”

Urodził się 19 września 1924 r. w Boninie w pow. bialskopodlaskim (obecnie pow. łosicki). W 1947 r. wyjechał na Pomorze Zachodnie, gdzie ukrywając się na terenie powiatu kamieńskiego oraz gryfickiego zorganizował grupę konspiracyjną, która przygotowywała zamachy na funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa, dokonywała aktów sabotażu wobec spółdzielni produkcyjnych oraz występowała przeciwko kolektywizacji wsi. 11 września 1952 r. został zastrzelony w swoim bunkrze w okolicy miejscowości Świeszewo w pow. gryfickim w wyniku operacji zorganizowanej przez szczecińską bezpiekę. Szczątki Józefa Bosia odnaleziono w grudniu 2021 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na terenie Cmentarza Centralnego w Szczecinie. 

3. Stanisław Chmielewski

Urodził się 22 listopada 1896 r. w Pogorzeli w pow. mińskim. W 1918 r. służył w 32 pp w Ciechanowie i Warszawie. Od 1946 r. był członkiem PSL. 21 sierpnia 1950 r. w trakcie próby komisyjnej parcelacji jego pola, stając w obronie żony, uderzył przewodniczącego PGR w Siennicy. Został aresztowany przez funkcjonariuszy PUBP w Mińsku Mazowieckim i 27 października 1950 r. skazany wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie na 8 lat więzienia za napaść na urzędnika państwowego. Osadzono go w Centralnym Więzieniu Warszawa II (tzw. „Gęsiówka”), a od lutego 1951 r. w więzieniu w Raciborzu, gdzie zmarł 7 października 1951 r. Szczątki Stanisława Chmielewskiego zostały odnalezione w listopadzie 2020 r. w trakcie prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na cmentarzu Jeruzalem w Raciborzu.

4. Eugeniusz Chudowolski ps. „Pawełek”, „Zemsta”

Urodził się 20 marca 1925 r. w Lublinie. W czasie okupacji niemieckiej został wywieziony na roboty przymusowe do Prus Wschodnich, skąd trafił do obozu w Stutthofie. Po powrocie w rodzinne strony w maju 1945 r. ukrywał się. Od lipca do września 1946 r. był członkiem oddziału Stanisława Łukasika ps. „Ryś”, wchodzącego w skład zgrupowania mjr Hieronima Dekutowskiego ps. „Zapora”. Aresztowany przez bezpiekę w październiku 1946 r. został skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Lublinie na 5 lat więzienia, jednakże zwolniono go na mocy amnestii. W sierpniu 1950 r. wstąpił do organizacji konspiracyjnej „Polska Armia Powstańcza”. Był jednym z inicjatorów niezrealizowanego pomysłu zamachu na Bolesława Bieruta oraz Konstantego Rokossowskiego w czasie ogólnopolskich dożynek we wrześniu 1950 r. w Lublinie. Został aresztowany na kilka dni przed planowanymi uroczystościami i skazany na karę śmierci 14 maja 1951 r. przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie. Wyrok wykonano 24 października 1951 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Szczątki Eugeniusza Chudowolskiego odnaleziono w maju 2017 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na terenie kwatery „Ł” Cmentarza Wojskowego na Powązkach.

5. Kazimierz Człowiekowski ps. „Niemsta”

Urodził się 13 stycznia 1909 r. w podkrośnieńskich Białobrzegach (obecnie dzielnica Krosna). W latach 30 – tych związał się z ruchem ludowym. W 1941 r. wstąpił do grupy dywersyjnej NOW Józefa Czuchry ps. „Orski”, której członkowie przeszli wkrótce do Tajnej Organizacji Wojskowej. Po akcji scaleniowej znalazł się w oddziale partyzanckim „OP-11” Inspektoratu AK Jasło pod dowództwem „Orskiego”. Brał udział w wielu akcjach zbrojnych wymierzonych wobec okupanta. Po wkroczeniu Sowietów do Krosna został aresztowany w listopadzie 1944 r., pod zarzutem przynależności do AK i zesłany do łagru nr 270 w Borowiczach, a następnie przeniesiony do łagru nr 531 w Swierdłowsku, skąd zwolniono go w listopadzie 1947 r. Po powrocie do kraju zamieszkał w rodzinnych stronach. W lipcu 1949 r. popadł w konflikt z miejscowymi władzami i po aresztowaniu został osadzony w siedzibie krośnieńskiego UB, skąd udało mu się zbiec. W kolejnych latach ukrywał się na terenie Krosna oraz powiatu krośnieńskiego i brzozowskiego. Redagował i rozsyłał anonimowe listy do działaczy partyjnych i urzędników. Raniony w Niedzielę Wielkanocną 18 kwietnia 1954 r. w czasie zasadzki zorganizowanej przez funkcjonariuszy UB w Krośnie oraz żołnierzy WOP. Zmarł następnego dnia w szpitalu WUBP w Rzeszowie. Szczątki Kazimierza Człowiekowskiego zostały odnalezione podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN we wrześniu 2021 r. na terenie Cmentarza Pobitno w Rzeszowie. 

6. Jan Drożdż ps. „Znicz”

Urodził się 29 lipca 1921 r. w Ciścu w pow. żywieckim. Po zakończeniu wojny wstąpił do oddziału Antoniego Bieguna ps. „Sztubak” wchodzącego w skład zgrupowania Oddziałów Leśnych VII. Okręgu NSZ pod dowództwem kpt. Henryka Flamego „Bartka”. Został zamordowany we wrześniu 1946 r. w Starym Grodkowie w wyniku operacji komunistycznego aparatu bezpieczeństwa o kryptonimie „Lawina”. Szczątki Jana Drożdża zostały odnalezione w marcu 2016 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN w Starym Grodkowie. 

7. Józef Dudaczyk

Urodził się 11 września 1909 r. w Wieluniu. Ukończył Centralną Szkołę Podoficerską KOP w Osowcu. Wiosną 1939 r. powołano go do batalionu Obrony Narodowej „Wieluń II”. Poległ 2 września 1939 r. na polach Nowego Ochędzyna wraz z dwoma innymi żołnierzami, podczas zabezpieczenia odwrotu oddziału Obrony Narodowej po stoczonej bitwie z Niemcami pod Krajanką. Szczątki Józefa Dudaczyka zostały odnalezione w listopadzie 2020 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na cmentarzu parafialnym w Starym Ochędzynie. 

8. Edward Dziewa ps. „Ostoja”, „Jeremi”, ppor WP

Urodził się 17 września 1925 r. w Ponikwach w pow. krasnostawskim (obecnie lubelskim). W maju 1942 r. wstąpił do AK, a jesienią 1943 r. został członkiem komórki BCh w rodzinnej miejscowości. Po wkroczeniu Sowietów na Lubelszczyznę zaciągnął się do Wojska Polskiego. W kwietniu 1950 r. wstąpił do organizacji konspiracyjnej „Polska Armia Powstańcza”, gdzie został dowódcą grupy bojowej, która wykonała kilka akcji rekwizycyjnych. Został aresztowany na początku września 1950 r., na kilka dnia przed planowanym zamachem na Bolesława Bieruta oraz Konstantego Rokossowskiego, w czasie ogólnopolskich dożynek w Lublinie. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie z 14 maja 1951 r. został skazany na karę śmierci, którą wykonano 24 października 1951 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Szczątki Edwarda Dziewy odnaleziono w maju 2017 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na terenie kwatery „Ł” Cmentarza Wojskowego na Powązkach. 

9. Antoni Fojcik ps. „Tosiek”

Urodził się 25 kwietnia 1916 r. w Rybniku. W latach 1936-38 służył w 3 Pułku Ułanów w Tarnowskich Górach. We wrześniu 1939 r. brał udział w wojnie obronnej. W 1941 r. został wywieziony na roboty przymusowe do Magdeburga. Po ucieczce w 1943 r. ukrywał się 
w Niemczech, a od 1944 r. niedaleko Rybnika. Od września 1945 r. działał w grupie dywersyjnej Rocha Koziołka ps. „Odra”, podlegającej wówczas inspektoratowi rybnickiemu DSZ. Został aresztowany w lutym 1946 r. i przeszedł ciężkie śledztwo w Wojewódzkim Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego w Katowicach. 31 sierpnia 1946 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach na sesji wyjazdowej w Rybniku, skazał „Tośka” na karę śmierci. Wyrok wykonano 11 grudnia 1946 r. w więzieniu przy ul. Mikołowskiej w Katowicach. Szczątki Antoniego Fojcika odnaleziono w 2018 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na cmentarzu komunalnym przy ul. Panewnickiej w Katowicach.

10. Władysław Grad

Urodził się 20 maja 1920 r. w Rybniku. W okresie okupacji był członkiem, założonej w 1940 r. w Rybniku, organizacji konspiracyjnej Tajna Polska Organizacja Powstańcza, następnie włączonej do ZWZ-AK. Od maja 1942 ukrywał się pod Jędrzejowem. Od września 1945 r. działał w grupie dywersyjnej Rocha Koziołka ps. „Odra”, podlegającej wówczas inspektoratowi rybnickiemu DSZ. Aresztowany w lutym 1946 r. przeszedł ciężkie śledztwo w siedzibie katowickiego UB. 31 sierpnia 1946 r. został skazany na karę śmierci przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach na sesji wyjazdowej w Rybniku. Wyrok wykonano 11 grudnia 1946 r. w więzieniu przy ul. Mikołowskiej w Katowicach. Szczątki Władysława Grada odnaleziono we wrześniu 2019 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na cmentarzu komunalnym przy ul. Panewnickiej w Katowicach.

11. Jankowski Józef ps. „Płaza”

Urodził się 18 grudnia 1895 r. w Lesznie w pow. przasnyskim. Jako nastolatek wyruszył do Stanów Zjednoczonych w poszukiwaniu pracy. Zatrudnił się jako odlewnik w hucie żelaza w mieście Wilmington (w stanie Delaware). W 1917 r. został zarejestrowany jako poborowy do armii amerykańskiej. W maju 1918 r. wstąpił do Błękitnej Armii gen. Hallera w szeregach której walczył w latach 1919 – 1920 w walkach o granice państwa. W czasie okupacji niemieckiej od 1942 r. służył w AK. Po wojnie współpracował z oddziałem NZW sierż. Edwarda Dobrzyńskiego ps. „Orzyc”, „Żubr”, któremu udzielał kwatery. Po aresztowaniu został skazany 17 sierpnia 1948 r. przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie na 5 lat więzienia i osadzony w więzieniu Warszawa - Praga („Toledo”), a następnie w Rawiczu i Raciborzu, gdzie zmarł 2 grudnia 1952 r. Szczątki Józefa Jankowskiego zostały odnalezione w listopadzie 2020 r. w trakcie prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na cmentarzu Jeruzalem w Raciborzu. 

12. Antoni Kieloch

Urodził się 10 maja 1896 r. w Aleksandrowie w pow. starachowickim. Współpracował 
z oddziałem ROAK Stanisława Serafina ps. „Śmiały”, zapewniając mu pożywienie oraz udzielając noclegów w swoim domu w Długowoli w pow. starachowickim. Został aresztowany w listopadzie 1949 r. i 17 stycznia 1950 r. skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Kielcach na 5 lat więzienia. Zmarł w więzieniu w Raciborzu 18 września 1952 r. Szczątki Antoniego Kielocha zostały odnalezione w listopadzie 2020 r. w trakcie prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na cmentarzu Jeruzalem w Raciborzu.

13. por. Stanisław Kopik ps. „Zemsta”

Urodził się 21 lipca 1914 r. w Słomczynie w pow. warszawskim (obecnie piaseczyńskim). W 1936 r. rozpoczął służbę w 1. Pułku Strzelców Konnych w Garwolinie. W czasie kampanii wrześniowej, został ranny w bitwie pod Tomaszowem Lubelskim i dostał się do niewoli niemieckiej. Po ucieczce ze szpitala powrócił do Garwolina, gdzie rozpoczął działalność konspiracyjną. W lipcu 1944 r. wstąpił do WP i brał udział w walkach w rejonie Warszawy oraz przy forsowaniu Odry. W październiku 1945 r. rozpoczął służbę w WOP. Jednocześnie nawiązał kontakt z komendantem Oddziałów Leśnych Zgrupowania NSZ kpt. Henrykiem Flame ps. „Bartek”. W obawie przed aresztowaniem na początku sierpnia 1946 r. zdezerterował ze strażnicy WOP w Rycerce Górnej. Szybko zorganizował własny oddział, który stoczył wiele starć z funkcjonariuszami UB, WOP i KBW oraz przeprowadził liczne akcje wymierzone przeciwko konfidentom bezpieki. Wiosną 1947 r., wobec częściowego rozbicia, rozwiązał oddział i wraz z żoną wyjechał do Warszawy. 17 czerwca 1948 r. został zatrzymany przez funkcjonariuszy bezpieki i przewieziony do siedziby MUBP przy ul. Cyryla i Metodego. Prawdopodobnie w nocy z 17 na 18 czerwca 1948 r. zmarł w trakcie śledztwa. Według oficjalnej wersji wyskoczył z okna drugiego piętra gmachu UB. Szczątki Stanisława Kopika zostały odnalezione w maju 2021 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na terenie kwatery „C” Cmentarza Wojskowego na Powązkach.

14. Tadeusz Kościółek

Urodził się 4 maja 1932 r. w Krakowie. W styczniu 1952 r. został zatrzymany pod zarzutem kontaktu z przedstawicielami francuskiego wywiadu na terenie Niemiec i przekazywania informacji stanowiących tajemnicę państwową. 7 października 1952 r. został skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie na karę śmierci. Wyrok wykonano 30 marca 1953 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Szczątki Tadeusza Kościółka odnaleziono podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN wiosną 2013 r. na terenie kwatery „Ł” Cmentarza Wojskowego na Powązkach. 

15. Wacław Laskowski ps. „Wielki”

Urodził się 26 września 1911 r. w Szyszkach w powiecie pułtuskim. W latach 1932-33 pełnił służbę w 22 pp w Siedlcach. Brał udział w wojnie obronnej 1939 r. W latach 1948–51 wraz z siostrą oraz bratem współpracował z partyzantami z patroli Komendy Powiatu krypt. „Ciężki” NZW st. sierż. Mieczysława Dziemieszkiewicza „Roja”, wchodzącej w skład XVI Warszawskiego Okręgu NZW. W tym okresie wielokrotnie udzielał schronienia i wiktu w swoim domu, pomagał w gromadzeniu informacji oraz przechowywał rzeczy osobiste „Roja”. Aresztowany przez PUBP w Ostrowi Mazowieckiej, został skazany 11 grudnia 1951 r. przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie na 9 lat więzienia. Osadzono go w więzieniu w Pułtusku, a następnie w Centralnym Więzieniu Warszawa – Praga oraz Strzelcach Opolskich, a od wiosny 1952 r. w Raciborzu, gdzie zmarł 8 grudnia 1952 r. Szczątki Wacława Laskowskiego zostały odnalezione w listopadzie 2020 r. trakcie prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na cmentarzu Jeruzalem w Raciborzu. 

16. Stanisław Wawrzyniec Lewandowski 

Urodził się 21 lipca 1924 r. w Grójcu Wielkim w pow. wolsztyńskim. Został zmobilizowany 15 maja 1945 r. przez RKU w Kościanie. Pełnił służbę w 28 pp 9 DP. 24 lipca 1946 r. po walce stoczonej w Jaworniku Ruskim z oddziałem Ukraińskiej Armii Powstańczej został wzięty do niewoli i zamordowany. Szczątki Stanisława Lewandowskiego zostały odnalezione w lipcu 2016 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN w Jaworniku Ruskim.

17. Franciszek Marciniak ps. „Kuna”

Urodził się 5 września 1927 r. w Maleniskach w pow. jarosławskim. W okresie od września 1943 r. do lipca 1944 r. był żołnierzem miejscowych struktur AK. Brał udział w akcji „Burza”. Po wkroczeniu wojsk sowieckich kontynuował działalność konspiracyjną w oddziale NZW. Aresztowany przez PUBP w Łańcucie w styczniu 1950 r., został poddany brutalnemu śledztwu. Zmarł w szpitalu więziennym w Rzeszowie 2 maja 1950 r. oficjalnie na gruźlicę płuc. Szczątki Franciszka Marciniaka zostały odnalezione podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN w kwietniu 2021 r. na terenie Cmentarza Pobitno w Rzeszowie. 

18. Rudolf Mojeścik 

Urodził się 13 kwietnia 1929 r. Po zakończeniu wojny był członkiem zgrupowania Oddziałów Leśnych VII Okręgu NSZ pod dowództwem kpt. Henryka Flamego „Bartka”. Został zamordowany we wrześniu 1946 r. w Starym Grodkowie w wyniku operacji komunistycznego aparatu bezpieczeństwa o kryptonimie „Lawina”. Szczątki Rudolfa Mojeścika zostały odnalezione w marcu 2016 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN w Starym Grodkowie. 

19. Jan Mulak ps. „Śmiech” 

Urodził się 3 stycznia 1913 r w Wołczuchach w obwodzie lwowskim na Ukrainie. Aresztowany pod zarzutem działalności w organizacji podziemnej, został skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach 22 listopada 1946 r. na karę śmierci. Wyrok wykonano 7 lutego 1947 r. w więzieniu przy ul. Mikołowskiej w Katowicach. Szczątki Jana Mulaka odnaleziono podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN w kwietniu 2021 r. na Cmentarzu Komunalnym przy ul. Panewnickiej w Katowicach.

20. Irena Odrzywołek 

Urodziła się 20 grudnia 1925 r. w Byczynie w pow. chrzanowskim (obecnie dzielnica Jaworzna). Tuż po wojnie rozpoczęła pracę w więzieniu św. Michała w Krakowie, gdzie w czerwcu 1946 r. podjęła współpracę z uwięzionym tam ppor. Bolesławem Pronobisem ps. „Ikar”,– żołnierzem 16 Pułku Piechoty AK i dowódcą oddziału NSZ „Huragan”,. Działania młodej strażniczki, polegające na nawiązaniu kontaktu z członkami podziemia oraz przemyceniu broni i granatów do więzienia, doprowadziło do jego rozbicia 18 sierpnia 1946 r. przez oddział Zgrupowania Józefa Kurasia „Ognia” i udanej ucieczki uwolnienia 64 osadzonych. Jako łączniczka NSZ próbowała razem z „Ikarem” przedostać się na Zachód. Została aresztowana w listopadzie 1946 r. w Gliwicach i skazana przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Katowicach 3 grudnia 1946 r. na karę śmierci. Wyrok wykonano 17 grudnia 1946 r. w więzieniu przy ul. Mikołowskiej w Katowicach. Szczątki Ireny Odrzywołek odnaleziono we wrześniu 2019 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na Cmentarzu Komunalnym przy ul. Panewnickiej w Katowicach.

21. Henryk Sito

Urodził się 4 października 1928 r. w Motyczu w pow. lubelskim. Był żołnierzem KWP w obwodzie Radomsko. Od połowy 1948 r. był członkiem grupy podziemnej działającej w woj. wrocławskim pod dowództwem Zdzisława Gaika ps. „Pistolet” i Stanisława Piekarskiego, ps. „Orkan”. Aresztowany w listopadzie 1948 r. przez funkcjonariuszy WUBP we Wrocławiu, został skazany 20 grudnia tego roku przez WSR we Wrocławiu na karę śmierci. Wyrok wykonano 13 stycznia 1949 r. w Więzieniu nr 1 we Wrocławiu przy ul. Kleczkowskiej. Szczątki Henryka Sito odnaleziono w trakcie prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN w marcu 2012 r. na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu.

22. Stanisław Stankiewicz ps. „Sośniak”, „Dąb”, „Kornik”

Urodził się 15 listopada 1903 r. w Wólce Profeckiej (obecnie dzielnica Puław). W okresie okupacji niemieckiej pracował w leśniczówce Głodno nieopodal Opola Lubelskiego oraz członkiem ZWZ-AK. Jednocześnie, wraz z żoną Barbarą, zaangażował się w ratowanie Żydów, za co w 1986 r. zostali pośmiertnie odznaczeni przez Instytut Yad Vashem medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. W 2006 r. medalem odznaczono również dzieci Stanisława Stankiewicza – syna Tadeusza oraz pośmiertnie córkę Barbarę. Po wkroczeniu Sowietów, w obawie przed aresztowaniem, wyjechał i rozpoczął pracę w leśnictwie Sterdyń w pow. Sokołów Podlaski, gdzie kontynuował działalność niepodległościową w strukturach Zrzeszenia „WiN” oraz NZW. W sierpniu 1947 r. został aresztowany i przewieziony do siedziby WUBP w Warszawie przy ul. Sierakowskiego, gdzie poddano go brutalnemu śledztwu w wyniku którego zmarł 12 sierpnia 1947 r. Według oficjalnej wersji popełnił samobójstwo, wyskakując z okna trzeciego piętra budynku. Szczątki Stanisława Stankiewicza odnaleziono w maju 2021 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na terenie kwatery „C” Cmentarza Wojskowego na Powązkach.

23. Roman Trukawka 

Urodził się 20 stycznia 1925 r. w Leśniewie w pow. makowskim. Został zmobilizowany 26 maja 1945 r. przez RKU w Ciechanowie. Pełnił służbę w 28 pp 9 DP. 24 lipca 1946 r. po walce stoczonej w Jaworniku Ruskim z oddziałem Ukraińskiej Armii Powstańczej został wzięty do niewoli i zamordowany. Szczątki Romana Trukawki zostały odnalezione w lipcu 2016 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN w Jaworniku Ruskim.

24. Bronisław Wawer ps. „Listek”

Urodzony 31 sierpnia 1930 r. w m. Dys w pow. lubartowskim. W 1948 r. przeniósł się do Nagórza w pow. lwóweckim, gdzie stanął na czele organizacji niepodległościowej „Służba Podziemna” działającej w tym rejonie w latach 1951 – 52. Skupiała ona byłych żołnierzy AK oraz NSZ. „Listek” został zatrzymany w grudniu 1951 r. w trakcie próby rozbrojenia funkcjonariusza MO. 13 czerwca 1952 r. Wojskowy Sąd Rejonowy we Wrocławiu skazał go początkowo na 15 lat więzienia, jednakże w wyniku skargi rewizyjnej złożonej przez prokuratora wyrok uchylono i 16 sierpnia 1952 r. zasądzono karę śmierci. Wyrok wykonano 12 stycznia 1953 r. na terenie Więzienia nr 1 przy ul. Kleczkowskiej we Wrocławiu. Szczątki Bronisława Wawera odnaleziono w trakcie prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN w listopadzie 2011 r. na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu.

25. ppor. cz. w. Henryk Wieliczko ps. „Lufa”

Urodził się 18 sierpnia 1926 roku w Wilnie. Od czerwca 1943 r. był żołnierzem AK. Jesienią tego roku wstąpił w szeregi 5. Brygady Wileńskiej AK. Po rozwiązaniu brygady w lipcu 1944 r. usiłował przedostać się do Puszczy Augustowskiej, gdzie dowódca – major Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka” – wyznaczył koncentrację. Został jednakże przymusowo wcielony do „ludowego” Wojska Polskiego, skąd zdezerterował w październiku 1944 r. i ponownie dołączył do oddziału mjr. „Łupaszki”. Wiosną 1945 r., w ramach odtwarzanej na Białostocczyźnie 5. Brygady Wileńskiej AK, objął stanowisko zastępcy dowódcy 4. szwadronu. Po kolejnej demobilizacji brygady, we wrześniu 1945 r., kontynuował działalność na terenie Pomorza oraz Warmii i Mazur, pełniąc od maja 1946 r. funkcję dowódcy 4. szwadronu 5. Brygady Wileńskiej AK. Pododdział dotrwał do amnestii z 1947 r., kiedy to uległ samorozwiązaniu. Po demobilizacji „Lufa” dołączył do działającej na Podlasiu 6. Brygady Wileńskiej AK kpt. Władysława Łukasiuka „Młota”. Po aresztowaniu w czerwcu 1948 r. w Siedlcach został 1 lipca przekazany do dyspozycji WUBP w Lublinie i osadzony w więzieniu na Zamku w Lublinie, gdzie przeszedł bardzo intensywne śledztwo. 24 lutego 1949 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Lublinie skazał „Lufę” w trybie doraźnym na karę śmierci. Wyrok wykonano 14 marca 1949 r. w więzieniu na Zamku w Lublinie. Szczątki Henryka Wieliczki odnaleziono w kwietniu 2021 r. w wyniku prac ekshumacyjnych prowadzonych przez zespół IPN na Cmentarzu Rzymskokatolickim przy ul. Unickiej w Lublinie. 

26. Julian Wojciuch ps. „Wróbel”

Urodził się 4 listopada 1925 r. w Ciścu w pow. żywieckim. Po zakończeniu wojny wstąpił do oddziału Antoniego Bieguna ps. „Sztubak”, wchodzącego w skład zgrupowania Oddziałów Leśnych VII. Okręgu NSZ pod dowództwem kpt. Henryka Flamego „Bartka”. Został zamordowany we wrześniu 1946 r. w Starym Grodkowie w wyniku operacji komunistycznego aparatu bezpieczeństwa o kryptonimie „Lawina”. Szczątki Juliana Wojciucha zostały odnalezione w marcu 2016 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN w Starym Grodkowie. 

27. Stanisław Zyskowski 

Urodził się 9 lipca 1924 r. w Wąsoszu w pow. grajewskim. W okresie okupacji niemieckiej był w strukturach NSZ. Pełnił służbę w 2. plutonie IV kompanii NSZ Władysława Sarnackiego ps. „Szczygieł”, wchodzącej w skład Komendy Powiatu NSZ krypt. „XIII-10-5” Okręgu NSZ krypt. „Kalina”. W czerwcu 1945 r. lokalne struktury NSZ przeszły do NZW. Zyskowski został aresztowany 12 marca 1946 r. za przechowywanie na terenie własnego gospodarstwa broni należącej do oddziału NZW Wacława Mieńkowskiego ps. „Śmiały”, którego był członkiem. Wydział doraźny Sądu Okręgowego w Białymstoku 14 marca 1946 r. skazał go na karę śmierci, którą wykonano w więzieniu w Białymstoku 19 marca 1946 r. Szczątki Stanisława Zyskowskiego zostały odnalezione podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN w czerwcu 2018 r. na terenie Białegostoku. 

28. Jan Żak ps. „Huragan”, „Bohun”

Urodził się 30 lipca 1927 r. w Wólce Skotnickiej w pow. koneckim. (obecnie piotrkowskim). W kwietniu 1946 r. został aresztowany po ujawnieniu przy nim antykomunistycznej odezwy, której był autorem. Dziewiętnastolatka przewieziono z Częstochowy do WUBP w Łodzi, pod zarzutem przynależności do AK. Zwolniony został w sierpniu 1946 r., a sprawa została umorzona. Prawdopodobnie już w trakcie nauki w gimnazjum nawiązał współpracę z oddziałem KWP ppor. Tadeusza Bartosiaka ps. „Wilk” we wsi Placówki. W maju 1949 r. postanowił wraz z Józefem Broszkowskim utworzyć oddział zbrojny, który przeprowadził wiele działań skierowanych przeciwko władzy komunistycznej. Po wykonanych akcjach rekwizycyjnych, zostawiał pokwitowania podpisane swoim pseudonimem, potwierdzając działanie na rzecz KWP. Po śmierci jednego ze swoich podkomendnych „Huragan” rozwiązał oddział w grudniu 1949 r. i podjął próbę wyjazdu do Słupska, zakończoną aresztowaniem przez funkcjonariuszy PUBP w Piotrkowie Trybunalskim. Wyrokiem z 26 maja 1950 r. Wojskowego Sądu Rejonowego w Łodzi został skazany na karę śmierci, którą wykonano 1 sierpnia 1950 r. w więzieniu przy ul. Sterlinga w Łodzi. Szczątki Jana Żaka zostały odnalezione w listopadzie 2019 r. w trakcie prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN na Cmentarzu przy ul. Smutnej w Łodzi.

29. Władysław Żwirek „Wysoki”, „Gall”, „Roman” ppor. rez. WP, kpt. NSZ

Urodził się 15 listopada 1911 r. we wsi Wnorów w powiecie sandomierskim. W 1933 r. ukończył Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy 2. Dywizji Piechoty Legionów przy 4. Pułku Piechoty Legionów w Kielcach. W czasie wojny 1939 r. walczył m.in. w obronie Lwowa, gdzie został ciężko ranny. W szpitalu przebywał do maja 1940 r., następnie został umieszczony w obozie jenieckim. Z niewoli został zwolniony w lipcu 1940 r. Powrócił w sandomierskie, gdzie związał się z miejscowymi strukturami NOW, a następnie NSZ. Od 1943 r. miał pełnić funkcję Komendanta Powiatu NSZ Sandomierz. Utrzymywał kontakt z oddziałem partyzanckim „Jędrusie”. Po wkroczeniu Sowietów, zagrożony aresztowaniem, przedostał się na Lubelszczyznę. W październiku 1944 r. objął obowiązki Komendanta Powiatu NSZ Chełm. W marcu 1945 r. został mianowany szefem Oddziału I (organizacyjnego) w Komendzie Ziem Wschodnich NSZ oraz Komendzie Okręgu NSZ Lublin. Pozostawał w stałym kontakcie z oddziałami leśnymi NSZ. W lipcu 1945 r. został aresztowany przez funkcjonariuszy MUBP w Lublinie i przeszedł brutalne śledztwo. Był przetrzymywany w więzieniu na Zamku w Lublinie, a od stycznia 1946 r. w więzieniu karno-śledczym na warszawskim Mokotowie. Wyrokiem Wojskowego Sądu Okręgowego w Warszawie z 19 marca 1946 r. został skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 24 maja 1946 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Szczątki Władysława Żwirka odnaleziono w październiku 2020 r. podczas prac prowadzonych przez IPN w ossuarium cmentarza przy ul. Wałbrzyskiej w Warszawie. 

30. Feliks Żyto 

Urodził się 26 marca 1924 r. w Czerlinie w pow. wągrowieckim. Został zmobilizowany 18 maja 1945 r. przez RKU w Bydgoszczy. Pełnił służbę w 28 pp 9 DP. 24 lipca 1946 r. po walce stoczonej w Jaworniku Ruskim z oddziałem Ukraińskiej Armii Powstańczej został wzięty do niewoli i zamordowany. Szczątki Feliksa Żyto zostały odnalezione w lipcu 2016 r. podczas prac ekshumacyjnych prowadzonych przez IPN w Jaworniku Ruskim.