Ikona Maryi z Jasnej Góry wrosła nie tylko w religijność Polski, ale również w kulturę i tradycję narodu; ona jednoczy i jest punktem zbornym – podkreślił przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Stanisław Gądecki. Dziś w Kościele obchodzona jest Uroczystość Najświętszej Maryi Panny Częstochowskiej.
Przewodniczący Episkopatu Polski przypomniał, że Jasna Góra jest głównym sanktuarium w Polsce. „Jest to związane z ponad sześćsetletnią tradycją i tutejszym kultem maryjnym, który miał miejsce jeszcze przed rozbiorami Polski, ale rozwijał się także w czasie ich trwania. Niektóre z pielgrzymek, które przychodzą tu każdego roku, zostały zapoczątkowane jeszcze kilkaset lat temu. Sanktuarium w Częstochowie jest też mocno związane z posługą sakramentu spowiedzi. Św. Jan Paweł II, podczas swojej pierwszej pielgrzymki do tego miejsca, mówił o tajemnicy tutejszych konfesjonałów. Niezwykle ważne są również Eucharystie, które są tu codziennie celebrowane, m.in. w kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej” – powiedział. Zwrócił także uwagę na wkład pracy ojców paulinów, którzy opiekują się Jasną Górą.
Abp Gądecki wskazał, że sanktuarium częstochowskie jest w sercach Polaków, a Ikona z Jasnej Góry jednoczy jako punkt zborny. „Przepowiadanie jasnogórskie wskazuje przede wszystkim na pierwszorzędną rolę Maryi w drodze do Jezusa. Głosili to w swoim nauczaniu św. Jana Paweł II i Prymas Polski, bł. kard. Stefan Wyszyński. Mówiąc o kulcie Matki Bożej Częstochowskiej w Polsce, trzeba wspomnieć również o pracy teologów i mariologów, która była zawsze ceniona przez Episkopat. Odwoływanie się do Maryi jest też bardzo częste w powszechnym życiu parafialnym. Dusza polska mocniej rezonuje w spotkaniu z Matką Bożą aniżeli z kimkolwiek innym. To jest najistotniejsze w znaczeniu maryjności dla naszej kultury religijnej” – podkreślił przewodniczący Episkopatu Polski.
Jak podaje Biuro Prasowe Jasnej Góry, od 4 czerwca, czyli od początku tegorocznego sezonu pielgrzymkowego, do 25 sierpnia, we wszystkich rodzajach pielgrzymek do sanktuarium (piesze, rowerowe, biegowe, rolkowa, motocyklowa, konna) uczestniczyło łącznie 85 548 osób. W całym ubiegłym roku przybyło 2,5 mln pielgrzymów.
Jasną Górę odwiedziło trzech papieży: Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek. W 1966 r. komunistyczne władze uniemożliwiły przyjazd do Częstochowy Pawła VI, który zamierzał wziąć udział obchodach Milenium Chrztu Polski. W 1991 r. odbyły się tu Światowe Dni Młodzieży. Od 6 listopada 1958 r. w sanktuarium odprawiana jest Msza św. w intencji Ojca Świętego. O modlitwę i stałą więź ze Stolicą Apostolską prosił Jan XXIII, który zwrócił się do kard. Stefana Wyszyńskiego: „spraw, aby wiele modlono się za mnie przed Waszą Matką Bożą, dodając, by było to także błaganie o pokój i pomyślność wszystkich narodów”.
Święto Matki Boskiej Częstochowskiej ustanowił w 1904 r. papież Pius X, który w 1909 r. przekazał nowe korony dla Ikony Jasnogórskiej. Z kolei Pius XII w 1953 r. zgodził się na otwarcie kaplicy Matki Bożej Jasnogórskiej w podziemiach Bazyliki św. Piotra. Jan Paweł II podarował Jasnej Górze jako wotum m.in. swoją stułę ze śladami krwi powstałymi w wyniku postrzału podczas zamachu na jego życie.