Sieć to nowy front prześladowania chrześcijan – ujawnia raport PKWP „Wolność religijna na świecie 2025”

Pomoc Kościołowi w Potrzebie przeanalizowała sytuację w 196 państwach; w 62 z nich doszło do poważnych naruszeń wolności religijnej, w tym w 24 – do prześladowań, a w 38 – do systemowej dyskryminacji. Poprawę odnotowano jedynie w Kazachstanie i Sri Lance. Według Raportu, ponad dwie trzecie ludzkości (5,4 mld osób) żyje w krajach, gdzie podstawowe prawo człowieka – wolność religijna – nie jest w pełni respektowane. „Sytuacja na świecie pogarsza się” – komentuje w rozmowie z KAI ks. prof. Jan Żelazny, dyrektor polskiej sekcji Pomoc Kościołowi w Potrzebie.

Raport wskazuje, że globalne zagrożenia dla wolności religijnej wynikają przede wszystkim z umacniania się autorytaryzmu oraz wzrostu ekstremizmu religijnego i nacjonalistycznego. W Chinach, Iranie, Erytrei i Nikaragui władze stosują cyfrowy nadzór, cenzurę i represyjne przepisy prawne w celu kontroli życia religijnego obywateli. W Sahelu działalność zbrojna „Islamic State Sahel Province” („Prowincja Państwa Islamskiego w Sahelu” - ISSP) i „Jama’at Nusrat al‑Islam wal‑Muslimin” („Grupa na rzecz wsparcia islamu i muzułmanów” - JNIM) doprowadziła do śmierci setek tysięcy ludzi oraz zniszczenia licznych miejsc kultu. W Indiach i Mjanmie rosną tzw. hybrydowe prześladowania, łączące przemoc społeczną z niekorzystnym ustawodawstwem.

Autorzy raportu podkreślają, że w porównaniu z edycją z 2023 r. pogorszeniu uległa sytuacja w państwach dotkniętych konfliktami zbrojnymi – w Izraelu i na terytoriach palestyńskich, w Ukrainie i Rosji, Mjanmie czy Sudanie.

W Ameryce Łacińskiej zwiększa się liczba ataków na duchownych i liderów religijnych, zwłaszcza w Meksyku i Kolumbii. Naruszenia wolności religijnej coraz częściej dotyczą również Europy. Wśród udokumentowanych w regionie incydentów znajdują się akty przemocy i agresji wobec chrześcijan, w tym podpalenia i dewastacje obiektów sakralnych, profanacje miejsc kultu, napaści na duchownych oraz zakłócanie nabożeństw.

Jak podkreślają autorzy, ataki motywowane nienawiścią religijną wpisują się w szerszy trend wzrostu przestępstw z nienawiści wymierzonych w główne wspólnoty religijne Europy, a chrześcijanie należą do grup najczęściej dotkniętych tym zjawiskiem. Dokument zaznacza, że skala takich incydentów wskazuje na narastającą nietolerancję i erozję społecznego poszanowania wolności religijnej w regionie.

Jak zauważył ks. prof. Jan Żelazny, prawdopodobnie po raz pierwszy w raporcie uwzględniono także kwestie dotyczące wirtualnej przestrzeni i rosnące zagrożenia dla wolności religijnej w świecie cyfrowym. „To nowy front, na którym wyraźnie widać prześladowanie chrześcijan” - podkreślił dyrektor polskiej sekcji Pomoc Kościołowi w Potrzebie.

W wielu krajach technologie nadzorcze – od systemów rozpoznawania twarzy po monitoring mediów społecznościowych – są wykorzystywane do śledzenia aktywności religijnej obywateli oraz identyfikowania uczestników zgromadzeń i organizacji wyznaniowych. Autorzy podkreślają, że cyfrowa przestrzeń stała się nowym obszarem naruszeń: obejmują one m.in. kampanie dezinformacji, algorytmiczne promowanie treści nienawistnych, cyfrowe piętnowanie mniejszości religijnych oraz blokowanie ich komunikacji. 

Zdaniem PKWP, rozwój narzędzi nadzoru sprawia, że represje stają się bardziej dyskretne, systemowe i trudniejsze do udokumentowania.

PKWP przypomina, że raport jest jedynym globalnym opracowaniem dotyczącym wolności religijnej przygotowanym przez organizację pozarządową. Analiza obejmuje dane demograficzne, ramy prawne, udokumentowane incydenty oraz prognozy na kolejne dwa lata. Autorzy podkreślają, że wolność religijna – zgodnie z art. 18 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka – dotyczy zarówno osób wierzących, jak i niewierzących, obejmuje prawo do zmiany wyznania oraz publicznego i prywatnego praktykowania wiary.

Według metodologii raportu, główne przyczyny naruszeń mieszczą się w pięciu kategoriach: autorytaryzm, nacjonalizm etnoreligijny, ekstremizm religijny, ekstremizm świecki oraz przestępczość zorganizowana.

Dokument obejmuje okres od 1 stycznia 2023 do 31 grudnia 2024 r. i został opracowany przez 32 autorów z 21 krajów oraz dwa zespoły akademickie. PKWP podkreśla, że publikacja ma charakter niezależny i nie jest zatwierdzana przez Stolicę Apostolską. Międzynarodowa premiera raportu odbyła się 21 października 2025 r. w Rzymie.

Wraz z międzynarodową premierą raportu „Wolność religijna na świecie 2025” opublikowano globalną petycję wzywającą rządy i organizacje międzynarodowe do skutecznej ochrony artykułu 18 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, gwarantującego wolność myśli, sumienia i religii.

Źródło: KAI

Dziękujemy za przeczytanie artykułu. Jeśli chcesz wesprzeć naszą działalność, możesz to zrobić tutaj.