Papież do prezydenta Burkina Faso: „przeczytałem twój list z uwagą”... Stop! Uwaga! To fake news!

„Jego Ekscelencji prezydentowi Ibrahimowi Traoré, Prezydentowi suwerennego państwa Burkina Faso, synowi afrykańskiej ziemi, obrońcy swojego ludu, niech się pomnożą dla Pana łaska i pokój przez mądrość, odwagę i prawdę…” – tak zaczyna się fałszywe przesłanie w języku angielskim przypisane Papieżowi, stworzone przy użyciu sztucznej inteligencji.

To 36-minutowe przemówienie w języku angielskim zostało opublikowane na YouTube przez konto „Pan African dreams”, a jego realizacja opierała się na materiałach wideo ze spotkania Leona XIV z dziennikarzami z poniedziałku 12 maja. Zastosowano technikę tzw. morphingu – czyli cyfrową modyfikację obrazu, która dopasowuje ruch ust do spreparowanego, sztucznie wygenerowanego tekstu.

„Czytałem twoje słowa nie raz...” – to literacka fikcja, nie fakt

Widzom tego filmu sugeruje się, że Papież wygłosił całe publiczne przemówienie do prezydenta Burkina Faso, Ibrahima Traoré, w odpowiedzi na jego list, opublikowany wcześniej na tym samym kanale – tak samo nieprawdziwy, jak odpowiedź papieża. W materiale papieżowi wkłada się w usta m.in. takie słowa: „Czytałem twoje słowa nie raz, lecz wiele razy, i z każdą lekturą były one głębsze niż poprzednie, ponieważ w twoim głosie usłyszałem nie tylko gniew prezydenta, ale sprawiedliwy krzyk kontynentu długo ranionego podwójnym ostrzem porzucenia i wyzysku.”

Film wpisuje się w serię fałszywych przekazów, którymi zajmowała się m.in. BBC News w dniu 15 maja. Warto zauważyć, że obraz papieża w nagraniu jest powtarzany, a Leon przez cały czas „czyta” z tych samych dwóch kartek.

Szybkie i zdecydowane decyzje personalne... których nie było

Wczoraj pojawił się kolejny materiał, tym razem na polskojęzycznym kanale „Wiadomości z ilustrowanej Biblii”, który przypisywał papieżowi podjęcie decyzji personalnych wobec kard. Roberta Saraha. Także w tym przypadku była to „literacka fikcja”, nie mająca nic wspólnego z rzeczywistością. Film obejrzało 91 tys. osób. Pod materiałem jest ponad 200 komentarzy – wszystkie pisane w przekonaniu, że materiał jest autentyczny.

Zanim uwierzysz w medialny przekaz, sprawdź u źródła!

To, co jest prawdziwym problemem, to bezkrytyczne zaufanie do mediów, zwłaszcza internetowych. Niestety pod materiałem wideo pojawiły się tysiące komentarzy osób, które spreparowany film wzięły za dobrą monetę. Żadna z nich nie sprawdziła, czy faktycznie prezydent Burkina Faso wysłał list do papieża ani czy papież wypowiedział przypisywane mu słowa. Brak krytycznego podejścia do mediów staje się w dzisiejszych czasach coraz poważniejszym problemem.

Równie niepokojąca jest postawa serwisu Youtube, który pomimo wielokrotnego zgłaszania filmu jako dezinformującego, nie zrobił nic, aby go usunąć lub ostrzec widzów przed fake newsami.

Jak w takiej sytuacji ustrzec się przed manipulacją? Przede wszystkim trzeba sięgać do źródła. Wszystkie oficjalne przemówienia, wystąpienia i teksty Leona XIV są w pełni dostępne na stronie: vatican.va. Decyzje personalne publikowane są przez Biuro Prasowe Stolicy Apostolskiej. Nie czerpmy wiedzy o Kościele, o papieżu z mediów niewiadomego autoramentu. Szukajmy rzetelnych informacji tam, gdzie są one faktycznie dostępne, u źródła – w przeciwnym razie łatwo padniemy ofiarą medialnej manipulacji.

Dla przestrogi poniżej zamieszczamy spreparowany materiał wideo, niestety nadal dostępny w Youtube.

Źródło: vaticannews.va/pl