Śp. kard. Tomaš Špidlík SJ

16 kwietnia 2010 w Rzymie zmarł kard. Tomáš Špidlík, jezuita, profesor, wybitny znawca teologii Kościołów wschodnich.

Urodził się 17 grudnia 1919 r. w Boskovicach w diecezji Brno na Morawach. Po ukończeniu nauki w swej rodzinnej miejscowości, w 1938 r. rozpoczął studia na wydziale filozofii uniwersytetu w Brnie, które w 1939 r. przerwała wojna. W 1940 r. wstąpił do Towarzystwa Jezusowego i rozpoczął nowicjat w Benešovie, a później w Velehradzie. Studiował filozofię i teologię w Maastricht w Holandii, gdzie 22 sierpnia 1949 r. przyjął święcenia kapłańskie.

Nie uzyskał pozwolenia władz komunistycznych na powrót do kraju, więc od 1951 r. przebywał na uchodźstwie w Rzymie. W tym samym roku rozpoczął współpracę z Radiem Watykańskim, która trwała 59 lat. Od 1955 r. wykładał teologię patrystyczną i duchową wschodniego chrześcijaństwa w Papieskim Instytucie Studiów Wschodnich i na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim; wykładał również na wielu innych uniwersytetach rzymskich i zagranicznych. Uroczystą profesję zakonną złożył w 1958 r. Przez 38 lat był ojcem duchownym w Papieskim Kolegium św. Nepomucena w Rzymie (tzw. «kolegium czeskim»). Był także konsultorem kilku dykasterii Kurii Rzymskiej, m.in. Kongregacji dla Kościołów Wschodnich. Zabiegał o rozwój relacji między Kościołem katolickim i Kościołem prawosławnym, zwłaszcza w Rosji.

21 października 2003 r. w uznaniu za szczególną służbę Kościołowi Jan Paweł II wyniósł go do godności kardynała diakona kościoła św. Agaty dei Goti.

Kard. Tomáš Špidlík był autorem 600 artykułów i około 40 książek; jego publikacje zostały przetłumaczone na wiele języków. Został wybrany «człowiekiem roku 1990» przez American Bibliographical Institute w Raleigh (usa). Przyznano mu honorowe obywatelstwa wielu miast. Uzyskał tytuły doktora honoris causa uniwersytetów w Kluż-Napoka (Rumunia), w Ołomuńcu i Pradze (Republika Czeska).

Od 1992 r. aż do śmierci mieszkał wraz z grupą artystów mozaiki w rzymskim Ośrodku Badawczym im. Ezia Alettiego, którego był założycielem.

opr. mg/mg