Niepowtarzalne organy

Po prawie pięciu latach oczekiwań, 7 listopada 1999 roku, ziściło się marzenie proboszcza i parafian kościoła Opatrzności Bożej w Katowicach Zawodziu. Podczas uroczystej Mszy św. abp Damian Zimoń dokonał poświęcenia nowych organów — instrumentu szczególnego i jednorazowego w polskim budownictwie organowym.

Zaprojektowane przez prof. Juliana Gembalskiego, znanego wirtuoza i projektanta wielu śląskich instrumentów, a zbudowane przez firmę organmistrzowską Janusza i Zygmunta Kamińskich z Warszawy, nowe organy odpowiadają najlepszym standardom europejskim, wnosząc jednocześnie do kultury muzycznej Katowic i całego kraju coś nowego i niepowtarzalnego. Jest to pierwszy w Polsce instrument, którego założenia brzmieniowe i konstrukcyjne opierają się na koncepcjach francuskiego baroku. Pomysł zbudowania takiego instrumentu w Katowicach wyszedł od prof. Juliana Gembalskiego, rektora Akademii Muzycznej, któremu francuskie tradycje organowe są szczególnie bliskie. Opracowany przez Profesora projekt został zaakceptowany przez proboszcza parafii Opatrzności Bożej ks. Eugeniusza Breitkopfa oraz powołany przez niego komitet budowy organów. Prace nad realizacją trwały prawie pięć lat. Jak pisze prof. Gembalski w okolicznościowym folderze, powstanie organów o tak nietypowych na polskim gruncie założeniach jest ważnym etapem w historii budownictwa organowego w Polsce. Powodem naszej wspólnej radości i dumy może być fakt, że etap ten zrealizowano w Katowicach, w parafii Opatrzności Bożej, w społeczności przywiązanej do tradycji dobrej pracy, ale i do piękna i kultury duchowej.

Po uroczystej Mszy św., podczas której po raz pierwszy licznie przybyli parafianie oraz wszyscy miłośnicy muzyki organowej mogli usłyszeć brzmienie nowych organów, odbył się pierwszy recital organowy. Wykonawcą był pomysłodawca i projektant organów. Recital ten zainaugurował cykl koncertów, jakie odbywały się do 17 listopada. W tym czasie słuchacze mogli podziwiać bogactwo barw i potęgę brzmienia 41-głosowego instrumentu. Wykonawcy zaprezentowali dzieła niemal wszystkich kompozytorów francuskiego baroku, a także utwory baroku włoskiego i hiszpańskiego, utwory J.S. Bacha, a nawet współczesne kompozycje. Potwierdziło to niesłychaną uniwersalność brzmienia tego instrumentu, na którym można wykonywać niemalże całą literaturę organową.

Brzmienie wspaniałego instrumentu można wykorzystać również do grania zespołowego, czego dowodem był koncert muzyki chóralnej i kameralnej, który odbył się w niedzielę 14 listopada. Prof. Julian Gembalski wraz z Zespołem Kameralistów Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, przygotowanym przez Andrzeja Koniecznego, wykonał dwa koncerty organowe barokowych mistrzów: G. F. Haendla oraz C. Ph. E. Bacha. W koncercie wystąpił również zaprzyjaźniony od lat z parafią Zespół Śpiewaków „Camerata Silesia”, który zaprezentował m.in. Mszę Bartłomieja Pękiela na chór z towarzyszeniem organów. Warto również wspomnieć o wystawie przygotowanej przez Katedrę Organów i Klawesynu AM w Katowicach, opisującej wszystkie etapy budowy organów. Została ona zainstalowana w bocznej nawie kościoła.

Nowe organy w pierwszym rzędzie będą oczywiście spełniały rolę liturgiczną.

Dzięki nim — jak pisze Ksiądz Proboszcz w folderze wydanym z okazji poświęcenia — będzie można również kontynuować rozpoczęty właśnie cykl koncertów muzyki organowej. Tak więc święto muzyki w kościele Opatrzności Bożej w Katowicach będzie trwało już zawsze: przez brzmienie tego niezwykłego instrumentu oraz w sercach tych wszystkich, którzy przyczynili się do jego powstania i tym samym dowiedli, jak wielką dla nich wartością jest zaangażowanie w dzieła służące Kościołowi — ku większej chwale Boga Ojca.