Fragmenty zbioru rozważań "W szkole słowa Bożego", będących rozwinięciem rozważań publikowanych w "Gościu Niedzielnym"
W medytacjach w rytmie lectio divina zostanie zachowany prosty schemat:
CZYTAJ! Wymagana jest atmosfera wyciszenia (może Ci towarzyszyć zapalona świeca). Przed lekturą należy wezwać pomocy Ducha Świętego; wskazany tekst czytaj powoli i spokojnie.
ROZWAŻ! Po lekturze rozważ orędzie, które pragnie pomóc Ci w osobistej medytacji nad tekstem. Pytaj samego siebie: co Bóg chce mi powiedzieć przez dane Słowo?
MÓDL SIĘ! Medytacja słowa Bożego w sposób oczywisty prowadzi do modlitwy, dlatego spróbuj modlić się Słowem. Na zakończenie warto podjąć konkretne postanowienie wypływające z medytacji nad usłyszanym Słowem.
Co roku w całym Kościele rozbrzmiewa na nowo wezwanie Chrystusa: „Czuwajcie!" (Mk 13,37). Czuwanie to winno być wypełnione treścią, stąd św. Piotr w drugim liście przypomni wszystkim tym, którzy „otrzymali wiarę", że „mamy mocniejszą, prorocką mowę, a dobrze zrobicie - zachęca sługa i apostoł Jezusa Chrystusa - jeżeli będziecie przy niej trwali jak przy lampie, która świeci w ciemnym miejscu, aż dzień zaświta, a gwiazda poranna wzejdzie w waszych sercach" (1,19). Zachęta do trwania w świetle słowa Bożego jest wezwaniem do praktykowania lectio divina, czyli modlitewnej lektury Pisma Świętego.
W tym cyklu weźmiemy do rąk Apokalipsę św. Jana, aby z jej kart zaczerpnąć orędzie nadziei. Układ tej Księgi natchnionej, zamykającej objawienie biblijne, jest wbrew pozorom bardzo przejrzysty. Podobnie jak Stary Testament oparł cykl „wielkiego jubileuszu" na siedmioletnich odcinkach czasu (siedem razy siedem lat), także struktura Apokalipsy opiera się na symbolice biblijnej „siódemki".
Historyczny wymiar dzieła stworzenia rozważamy w cyklu siedmiu dni tygodnia. Chrześcijańska niedziela, „pierwszy dzień tygodnia" (Mk 16,2 i 9), wprowadza nas jednak już w wymiar ponadczasowy, przekraczający ramy historii. Przypomniał o tym Ojciec Święty w Liście Apostolskim o świętowaniu niedzieli (Dies Domini). Wizje Apokalipsy dane Kościołowi przez Chrystusa są „duchowym doświadczeniem dnia Pańskiego" (por. Ap 1,10). Zaczynają się one „listami do siedmiu Kościołów", czyli ewangelicznym przesłaniem skierowanym do wspólnoty Kościoła powszechnego („siódemka" to symbol powszechności!). Te właśnie listy będą przedmiotem naszych rozważań oraz przesłanie, które kieruje do nas podczas ziemskiej pielgrzymki „Bóg Ojciec Miłosierdzia" przez swojego Syna w Duchu Świętym.
Warto zatrzymać się również na ostatniej wizji Apokalipsy, której przedmiotem jest „Nowe Jeruzalem", symbol odnowy świata, zapoczątkowanej zbawczym dziełem Chrystusa. „Błogosławiony zarówno ten, który odczytuje, jak i ci, którzy słuchają słów tego proroctwa i zachowują jego treść" (Ap 1,3). Obietnica błogosławieństwa udzielona tym, którzy podejmą lectio divina ostatniej Księgi Nowego Testamentu zachęciła nas do refleksji nad tym, „co mówi Duch kościołom".
TREŚĆ LISTÓW DO SIEDMIU WSPÓLNOT CHRZEŚCIIAŃSKICH STANOWI WYZWANIE DLA WSPÓŁCZESNEGO KOŚCIOŁA.
Warto więc podjąć trud czytania, słuchania i zachowywania „słów tego proroctwa", warto to czynić zgodnie z zachętą Jana Pawła II, skierowaną do nas w czasie ostatniej pielgrzymki do Ojczyzny: „Błogosławieni ci, którzy słuchają Słowa Bożego i zachowują je. Jeśli na progu trzeciego tysiąclecia pytamy o kształt czasów, które nadchodzą, to równocześnie nie możemy uniknąć pytania o fundament, jaki kładziemy pod tę budowlę, jaką podejmą następne pokolenia. Trzeba, aby nasze pokolenie było roztropnym budowniczym przyszłości. A roztropny budowniczy to ten, który słucha słowa Chrystusa i wypełnia je ( .) W tym kontekście szczególnej aktualności nabiera soborowa zachęta, skierowana do wszystkich wiernych, by przez częste czytanie Pisma Świętego nabywali wzniosłego poznania Jezusa Chrystusa (Flp 3,8)" (Pelplin, 6 czerwca 1999). Modlitewna lektura Listów do siedmiu Kościołów - w świetle Psalmów i Ewangelii - pomoże wytyczyć szlak w nowe tysiąclecie. Oby spełniło się życzenie Ojca Świętego: „Błogosławieni ci wszyscy, którzy otwartym sercem korzystają z tej posługi słowa. Prawdziwie błogosławieni ci, którzy słuchają Słowa Bożego i zachowują je. Doświadczają bowiem tej szczególnej łaski, dzięki której posiew Słowa Bożego nie pada pomiędzy ciernie, ale na żyzną glebę, i przynosi wieloraki plon".
3. SMYRNA — „NIE LĘKAJ SIĘ TEGO, CO MASZ WYCIERPIEĆ”
Drugi „list" skierowany jest do Kościoła w Smyrnie (dzisiejszy Izmir w Turcji). W starożytności miasto to było „koroną Azji" z racji pięknych budowli okalających miejscowy akropol.
AP 2,8-11; PS 39; ŁK 22,28-34
Aniołowi kościoła w Smyrnie napisz: Tak mówi Pierwszy i Ostatni, który był umarły, ale ożył! Znam twój ucisk i ubóstwo - ale ty właśnie jesteś bogaty! Wiem, że doznajesz zniewag od tych, co nazywają się Żydami choć nimi nie są, gdyż stanowią synagogę szatana. Nie lękaj się tego, co masz wycierpieć! Oto diabeł ma część spośród was wtrącić do więzienia, abyście zostali doświadczeni. Ucisk wasz potrwa dziesięć dni. Bądź wierny aż do śmierci, a dam ci wieniec życia! Kto ma uszy, niech słucha, co mówi Duch kościołom. Zwyciężającemu nie wyrządzi krzywdy śmierć druga!
Chrystus przedstawia się gminie poddanej próbom i prześladowaniom, jako zwycięzca śmierci i szatana — Zmartwychwstały. Ocena wspólnoty wypada bardzo pozytywnie. Jej ucisk skończy się niebawem, a ubóstwo okaże się prawdziwym bogactwem w ocenie Boga. Jeśli chrześcijanin zachowa wierność swemu Panu do śmierci, otrzyma pełnię życia, bo „kto wytrwa do końca ten będzie zbawiony" (Mk 13,13). Nie musi się więc obawiać „powtórnej śmierci", tj. wiecznej zagłady.
Apokalipsa przestrzega jednak przed odwiecznym wrogiem człowieka, nadając mu różne imiona: Diabeł, Szatan, Przeciwnik, Oskarżyciel naszych braci, Wąż starodawny (por. 12,9n; 20,2. 10). Jego niszczycielska funkcja w świecie i w życiu wspólnoty należy do centralnych tematów tej Księgi. Bóg na „pewien czas" dopuszcza działanie szatana - „poddaje" próbie. KTO NIE ULEGNIE POKUSIE, ZWYCIĘŻY!
Psalmista widzi wielkie niebezpieczeństwo grzechów języka (por. Jk 3). Najlepszym sposobem obrony przed takim atakiem jest milczenie i medytacja. Bóg chętnie wysłucha takiego wołania („Cisza jest głosów zbieraniem"- C. K. Norwid).
Z kolei w sporze o pierwszeństwo i władzę Jezus wyróżnia tych, którzy wytrwali przy Nim w przeciwnościach. Przestrzega Szymona, że pokusa ciągle będzie utrudniać jedność w Kościele. Stąd Piotrowi stale towarzyszyć będzie modlitwa Jezusa: „żeby nie ustała jego wiara" (Łk 22,32) oraz „aby świat uwierzył" (J 17,21).
Gdy w 155 r. został umęczony sędziwy biskup Smyrny Polikarp, postanowiono obchodzić rocznicę jego męczeństwa jako „dzień jego narodzin" .Śmierć fizyczna może przerażać pogan (1 Tes 4,13nn), ale nie tych, co prawdziwie należą do Chrystusa.
• Czy zatem pamiętamy o słowach: „czuwajcie i módlcie się, abyście nie ulegli pokusie" (Mk 14,38)?
• Czy nie zapominamy o realnym niebezpieczeństwie ze strony złego ducha?
• Jaka jest nasza odpowiedź na zachętę św. Pawła, aby "oblec pełną zbroję Bożą . wobec podstępnych zakusów diabła" (Ef 6, 11)?
„Jezus stał się naszym towarzyszem drogi i nadał nowy sens historii, która jest wspólnym wędrowaniem pośród trudów i cierpień ku nowym niebiosom i nowej ziemi, w których Ty, zwyciężysz śmierć, będziesz wszystkim dla wszystkich".
(fragm. Modlitwy Roku jubileuszowego)
4. PERGAMON: „NIE ZAPARŁEŚ SIĘ WIARY WE MNIE”
Pergamon był miastem na wskroś pogańskim. Chrystus zwraca się do tamtejszej gminy jako „Ten, który ma ostry miecz obosieczny!". Miecz wychodzi z Jego ust (por. Ap 1,16; 19,15.21), chodzi zatem o Słowo Boże.
AP 2,12-17; PS 37,12-29; MK 14,66-72
Aniołowi w Pergamonie napisz: Tak mówi Ten, który ma ostry miecz obosieczny! Wiem, że mieszkasz tam, gdzie jest tron szatana. Trzymasz się jednak mego imienia i nie zaparłeś się wiary we Mnie nawet wówczas, gdy mój wierny świadek Antypas został zabity u was, gdzie mieszka szatan! Ale zarzucam ci to, że masz tam zwolenników nauki Balaama, który nauczał Balaka zastawiać sidła na Izraelitów, by spożywali z ofiar składanych bożkom i dopuszczali się nierządu! Ty również masz tam zwolenników nauki Nikolaitów. Opamiętaj się zatem, bo jeśli nie - to rychło wystąpię przeciw tobie i pokonam ich mieczem ust moich! Kto ma uszy, niech słucha, co mówi Duch kościołom. Zwyciężającemu dam tajemnej manny. Dam mu również biały kamyk, a na nim wypisane nowe imię, którego nikt nie zna poza otrzymującym.
Pan co prawda pochwala wytrwałość gminy, która nie zaprała się wiary, ale zarazem przypomina o „tronie szatana" oraz o pogańskim proroku Balaamie. Pergamoński stadion, na którym stał ołtarz Zeusa, stanowił centrum kultu ciała i sprawności fizycznej. Młodzi sportowcy przyzywali tam pomocy olimpijskich bogów (jak na olimpiadzie w Lillehammer!). Balaam zaś pouczał króla Moabu, jak zniszczyć Izraela przez udział w ucztach ofiarnych i uprawianie nierządu (Ap 2,6). Wspólnota musi „trzymać się" imienia Pana, trwać w Słowie, które jest „skuteczne i ostrzejsze niż miecz obosieczny" (Hbr 4,12). KTO ŻYJE WEDŁUG SŁOWA BOŻEGO ZDOLNY TEST PRZECIWSTAWIĆ SIĘ WSZELKIM POKUSOM, stąd aktualne jest wezwanie „opamiętaj się!", zwróć się w stronę słowa Bożego!
Zwycięzcy obiecano dwa dary: „mannę ukrytą" (Eucharystia) i „nowe imię" wypisane na „białym kamyku" (życie nadprzyrodzone).
Chrześcijanina żyjącego wśród pokus świata, autor Psalmu 37 wzywa: „odstąp od złego, czyń dobro, abyś mógł przetrwać na wieki". Podobnie Ewangelia daje nam poznać trudne momenty z życia apostołów, abyśmy zrozumieli, że droga wiary i powołania wiedzie przez momenty światła i ciemności. W tę drogę wpisana jest walka z szatanem, który angażuje wszystkie swe siły, aby człowieka kusić. U Piotra to doświadczenie przejawia się w formie krańcowej, naznaczonej grzechem zdrady, jednak jego szczera skrucha wywołana wspomnieniem „słowa, które mu powiedział Jezus" daje nam nową „moc, abyśmy się stali dziećmi Bożymi" (J 1,12).
• Czy potrafimy uwierzyć jak Maryja, że „spełnią się słowa powiedziane od Pana"?
• W jaki sposób chronimy siebie przed pokusami tego świata (por. kuszenie Jezusa)?
• Do czego wzywa autor Hbr zapewniając, że żywe słowo zdolne jest „osądzić pragnienia i myśli serca"?
„Spraw Ojcze, abyśmy Ci nie stawiali oporu; niech Twoje Słowo wniknie w nas jak miecz obosieczny, niech nasze serca będą otwarte, niech nasze oczy nie zamykają się, a nasze uszy nie zwracają się w inną stronę. Daj nam całkowicie poświęcić się słuchaniu. Prosimy Cię, o to, przez naszego Pana Jezusa Chrystusa" (C. M. Mamini).
opr. mg/mg