Łaskiś pełna

Zdrowaś Mario - część II , rozdział VIII - Komentarza do codziennego pacierza

1. "Pan z Tobą"

"Pierwszy z tych etapów wyznaczają słowa anioła: "Pan z Tobą" (w. 28). Jak Maria mogła te słowa zrozumieć? Co przez nie wtedy rozumiano? Czy było w użyciu tego rodzaju powiedzenie? Czy o kimś jeszcze kiedykolwiek powiedziano, że Pan był z nim? Okazuje się, że tak. Ten sposób wyrażania się nie był obcy ludziom tak Starego jak Nowego Testamentu. W Starym Testamencie formuła "Pan [jest] z Tobą" występuje ponad 100 razy. Tak na przykład Anioł Pański, objawiając się Gedeonowi, jednemu z dwunastu sędziów, oświadcza:

"Pan jest z tobą... dzielny wojowniku" (Sdz 6, 12).

"I nieco dalej, ten sam Anioł zapewnia w imieniu Boga:

"Ponieważ Ja będę z tobą, pobijesz Madianitów" (Sdz 6, 16).

"W cytowanym już proroctwie Sofoniasza rolę formuły "Pan z tobą" spełnia najwyraźniej trzykrotnie użyte wyrażenie: "Pan jest pośród Ciebie" (So 3, 15. 17), co można rozumieć co najmniej w dwojaki sposób: albo, że Pan jest pośród społeczności ludzkiej, dokładnie wśród Izraelitów, albo, że przebywa we wnętrzu każdego z nich. Najważniejsza jest chyba w tym względzie wypowiedź proroka Izajasza, zapowiadającego narodziny Mesjasza z Dziewicy:

"Oto Dziewica pocznie i porodzi Syna, któremu nadadzą imiE Emmanuel" (Iz 7, 14).

"Cytuje ten tekst Ewangelista Mateusz, gdy przedstawia wydarzenia poprzedzające narodziny Mesjasza. Cytat tekstu Izajasza jest wprowadzony za pomocą formuły:

"Stało się to wszystko, aby się wypełniło słowo Pańskie, powiedziane przez Proroka" (Mt 1, 22).

"Do samego cytatu dorzuca Mateusz wyjaśnienie sensu imienia Mesjasza tj:

"To znaczy - Bóg z nami" (1, 23).

"Jeszcze raz wypada zajrzeć do Izajasza, żeby zobaczyć, co spowoduje owa obecność "Boga z nami" w osobie mającego narodzić się Mesjasza:

"W owym dniu każdy będzie hodował sztukę bydła i dwie owce, a dzięki obfitemu udojowi mleka będzie jadał śmietanę. Zaiste, śmietanę i miód jeść będzie każdy pozostały w kraju" (Iz 7, 21-22).

b) "Pan z Tobą" w Nowym Testamencie

"Czego więc mógł się spodziewać ten, kogo zapewniano, że Pan był z nim? Przede wszystkim pełni doczesnego szczęścia w postaci obfitości dóbr materialnych, dobrego samopoczucia i całkowitego bezpieczeństwa. Po wielu latach Św. Paweł będzie zadawał retoryczne pytanie:

"Jeżeli Bóg z nami, któż przeciwko nam? (...) Któż może wystąpić z oskarżeniem przeciw tym, których Bóg wybrał? (...) Jestem pewien, że ani śmierć, ani życie (...) nie zdoła nas odłączyć od miłości Boga (...)" (Rz 8, 31-4).

"Oto, do jakiego stopnia Bóg jest z nami. Tego też chyba zaczęła się spodziewać Maria, gdy usłyszała, że Pan jest z Nią, Być może lepiej już wtedy, nieco lepiej, zrozumiała, na czym polegało obdarzenie Jej łaską Pana.

"Przypomnijmy wreszcie ostatnie słowa z ewangelii Mateusza. Ukazując się uczniom po swoim zmartwychwstaniu, Jezus polecił im iść na cały świat, nauczać wszystkie narody i udzielać im chrztu w imię trzech osób Trójcy Świętej. I zostawił im takie zapewnienie:

"A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata" (Mt 28, 20).

"Na koniec tego paragrafu zostawiamy spostrzeżenie chyba najistotniejsze. Oto ono: formuła "Pan {jest} z tobą" oznacza przede wszystkim stwierdzenie faktu bliskości Boga względem człowieka, przy czym chodzi tu w pierwszym rzędzie o bliskość natury duchowej czyli o życzliwość, przyjaźń i po prostu miłość. Następstwa albo skutki bliskości Pana wobec kogoś, pozostawania Pana z kimś, są niezwykłe, nie dające się wytłumaczyć w sposób naturalny. Najdosadniej wskazuje na to przykład bliskości Ojca Niebieskiego względem Jezusa Chrystusa. Wczesnochrześcijański katechizm tak o tym mówi:

"Znacie sprawę Jezusa z Nazaretu, którego Bóg namaścił Duchem Świętym i mocą. Dlatego, że Bóg był z Nim, przeszedł On dobrze czyniąc i uzdrawiając wszystkich, którzy byli pod władzą diabła" (Dz 10, 38).

"Jeszcze wcześniej Nikodem, ten mąż prawy i rzetelnie szukający Boga, tak odzywa się do Jezusa:

"Nikt nie mógłby czynić takich znaków, jakie Ty czynisz, gdyby Bóg nie był z nim" (J 3, 2).

"Wkrótce zajmiemy się tym, czym w przypadku Marii zaowocowało to, że Bóg był z Nią.

2. "Znalazłaś łaskę u Boga"

"Etap drugi wspomnianego już wyjaśnienia istoty uprzywilejowania Marii wyznaczają również wypowiedziane przez anioła słowa:

"Znalazłaś bowiem łaskę u Boga" (Łk 1, 30).

"Oświadczenia tego nie ma, jak wiadomo, w tekście "Pozdrowienia anielskiego" jako modlitwy. Dlaczego? Może dlatego, że treściowo słowa te nie wychodzą poza formułę: "Jesteś łaski pełna". Jeśli określenie "Łaskiś pełna uznać za nowe imię własne Marii, to wyrażenie "znalazłaś łaskę u Boga" byłoby wyjaśnieniem znaczenia tego imienia.

"Znalazłaś Mario łaskę u Boga - to inaczej znaczy, że tak się podobało Bogu, że Bóg sobie w niej upodobał i dlatego obdarzył ją łaską. O łasce zaś należy pamiętać przede wszystkim to, że stanowi pewną wartość - łącznie z wartościami nadprzyrodzonymi, albo z nimi na pierwszym miejscu - i że jest darmo dana. Łaska nie jest zapłatą. Darmowość stanowi jej naturę. Ponadto łaska pozostaje w ścisłym związku z miłością tego, od którego pochodzi, albo, mówiąc inaczej, jest wyrazem tej miłości Doszliśmy w ten sposób prawie do powtórzenia uwag, którymi zostały zakończone refleksje nad treścią formuły "Pan z Tobą"; Pan jest ci życzliwy, łaskawy, Pan cię miłuje.

"Myśl powyższą tak oto sformułował św. Paweł:

"Z miłości przeznaczył nas dla siebie jako przybranych synów przez Jezusa Chrystusa, według postanowienia swej woli, ku chwale majestatu swej łaski, którą obdarzył nas umiłowanym" (Ef 1, 6).

"Tak więc powiedzenie komuś, że Pan jest z nim, że znalazł łaskę u Pana, oznacza zapewnienie tego kogoś, że jest kochany przez Boga. Takie zapewnienie o Bożej życzliwości otrzymali już przed Marią wybrani mężowie Izraela. Do Mojżesza mówi Jahwe:

"Uczynię to, o co prosisz, ponieważ jestem ci łaskawy (...)" (Wj 33, 17). O patriarsze Noem jest powiedziane, że "darzył go Pan życzliwością" (Rdz 6, 8), autor Dziejów Apostolskich mówi o Dawidzie, że "znalazł łaskę przed Panem i prosił, żeby mógł wznieść przybytek dla Boga Jakuba" (Dz 7, 46).

Artykuł jest fragmentem publikacji "Wydawnictwa m" - Komentarz do codziennego pacierza Spis treści - Komentarz do codziennego pacierza