Jakie są różnice poglądów kandydatów w wyborach prezydenckich 2010?
Poglądy dwóch głównych kandydatów do prezydenckiego fotela, Jarosława Kaczyńskiego i Bronisława Komorowskiego, są bardzo zbliżone. Jedynym kandydatem, który w pełni deklaruje realizację w życiu społecznym nauczania Kościoła, jest Marek Jurek.
Takie wnioski można wysnuć z „Kwestionariusza prezydenckiego”, przygotowanego przez redację „Gościa”. Kampania prezydencka znajduje się już w decydującej fazie, ale poglądy kandydatów na wiele konkretnych spraw nie są do końca znane. Wielu wyborców zadaje sobie na przykład pytanie, który z polityków zgadza się na ograniczenie uprawnień prezydenckich, na podniesienie wieku emerytalnego czy wprowadzenie eutanazji. Deklaracje polityków w tego typu sprawach mogą mieć decydujące znaczenie przy podejmowaniu przez wyborców decyzji, na kogo ostatecznie oddać swój głos. Aby Polacy mogli poznać poglądy kandydatów na tak szczegółowe zagadnienia, redakcja „Gościa” opracowała specjalny „Kwestionariusz prezydencki”, zawierający pytania dotyczące spraw wewnętrznych, kwestii światopoglądowych oraz polityki zagranicznej. Przy każdym problemie istniały cztery propozycje odpowiedzi. Kandydat miał zaznaczyć tę, z którą się utożsamia, a jeśli żadna nie odpowiadała jego poglądom, miał możliwość napisania własnej.
O odpowiedź poprosiliśmy sześciu kandydatów, którzy uzyskują największe poparcie w sondażach bądź są liderami partii politycznych. Poza Andrzejem Olechowskim, który nie znalazł czasu na wypełnienie kwestionariusza, wszyscy spełnili naszą prośbę. Choć kwestionariusz dotyczył 18 zagadnień, a więc z pewnością nie wyczerpywał wszystkich istniejących problemów, ale był raczej rodzajem sondy dotyczącej spraw najważniejszych, to jednak uzyskane odpowiedzi z pewnością pozwalają wyrobić sobie zdanie na temat poglądów danego kandydata czy stwierdzić, którzy z polityków mają bardzo zbliżony sposób myślenia, a którzy kompletnie odmienny.
Więcej łączy, niż dzieli
Najbardziej zaskakującym wnioskiem płynącym z analizy kwestionariusza jest bardzo wysoka zgodność poglądów Bronisława Komorowskiego i Jarosława Kaczyńskiego. Na 18 zagadnień w 12 mają takie same zdanie, co daje zgodność na poziomie dwóch trzecich.
Poza innym rozłożeniem akcentów w relacjach z Rosją, są w 100 proc. tożsami co do głównych kierunków naszej polityki zagranicznej. Obaj uważają, że Unia Europejska powinna być związkiem suwerennych państw, które w wybranych kwestiach powinny prowadzić wspólną politykę zagraniczną, a nasze wojska powinny pozostawać w Afganistanie tak długo jak kontyngent NATO.
Różnice widać w sprawach wewnętrznych. Kandydat PO chce na przykład ratować służbę zdrowia przez przekształcanie szpitali, lider PiS przez zwiększanie na nią nakładów, ale bez podnoszenia składki zdrowotnej. Komorowski uważa, że media publiczne powinny być finansowane z budżetu państwa, a Kaczyński — że z abonamentu. Warto tu wspomnieć o ciekawej propozycji zgłoszonej w tej kwestii przez Marka Jurka, który proponuje finansowanie mediów publicznych ze specjalnej akcyzy na reklamę w mediach komercyjnych.
Zawiodą się ci, którzy liczyli, że główni kandydaci na prezydenta wykażą szczególną wrażliwość na politykę prorodzinną. Dla lidera PiS polityka prorodzinna to wspieranie socjalne przez państwo tylko rodzin potrzebujących, a więc model socjalny. Dokładnie taki sam pogląd ma na ten temat Grzegorz Napieralski.
Także kandydat PO mgliście mówi o tym problemie — „państwo powinno wspierać rodziny w różnych aspektach” — deklaruje ogólnie. Jedynie Marek Jurek i Waldemar Pawlak są za polityką prorodzinną przez zwiększanie ulgi podatkowej na kolejne dzieci.
Liderzy rankingów zgodni są co do tego, że w Polsce należy wprowadzić euro, ale w sprzyjających warunkach ekonomicznych, a uprawnienia prezydenta powinny zostać bez zmian, choć trzeba doprecyzować kompetencje rządu i prezydenta w sprawach zagranicznych. Taka opinia ze strony Komorowskiego może zaskakiwać, ponieważ Donald Tusk zapowiedział, że PO będzie dążyło do ograniczenia kompetencji prezydenta na rzecz rządu, tymczasem kandydat tej partii ma tu wyraźnie inne zdanie. Obaj liderzy sondaży mają podobną opinię w sprawie wieku emerytalnego: zgadzają się na wydłużenie czasu pracy, ale pod warunkiem, że byłoby to dobrowolne.
Światopoglądowe status quo
Jeśli ktoś chciałby dokonać wyboru między dwoma głównymi kandydatami na podstawie ich światopoglądów, to będzie miał kłopot, ponieważ w tych kwestiach prawie się nie różnią. Ich postawę, wraz z Waldemarem Pawlakiem, można określić jako zachowanie światopoglądowego status quo. Jedynie Marek Jurek chciałby tu zmian w kierunku wskazywanym przez nauczanie Kościoła. Na przeciwnym biegunie jest Grzegorz Napieralski, który wprowadziłby skrajnie liberalne rozwiązania, jak w dzisiejszej Hiszpanii.
Zgodność Kaczyńskiego i Komorowskiego w sprawach światopoglądowych jest na poziomie ponad 70 proc., a różnice nie dotyczą spraw zasadniczych, lecz stosowania kar cielesnych czy parytetów. Obaj zdecydowanie stwierdzają, że „nie należy zmieniać obowiązujących przepisów dotyczących ochrony życia”. Ta deklaracja zmartwi zapewne działaczy pro life z Fundacji PRO—Prawo do życia, którzy na jesieni chcą zgłosić do Sejmu projekt ustawy zakazującej aborcji dzieci z powodu choroby lub poczętych w wyniku czynu zabronionego. Taki zakaz poprze natomiast Marek Jurek. Z kolei kandydat SLD Grzegorz Napieralski jest za wprowadzeniem aborcji z przyczyn społecznych.
Główni kandydaci mają problem z jasną deklaracją w sprawie in vitro. Komorowski jest za tą metodą, ale podkreśla, że powinna ona „uwzględniać katolicką wrażliwość na kwestię ochrony życia”. Widać tu wyraźną zmianę poglądów, bowiem jeszcze dwa miesiące temu kandydat PO był za projektem in vitro w wersji Małgorzaty Kidawy-Błońskiej, który zezwalał na zabijanie ludzkich zarodków. Po wytknięciu mu, że takie poglądy są sprzeczne z nauczaniem Kościoła, w kwestionariuszu dla „Gościa” wskazuje na potrzebę znalezienia rozwiązania zezwalającego na in vitro i chroniącego życie ludzkich zarodków. Podobny pogląd prezentuje kandydat PSL. Zawiodą się ci, którzy chcieliby poznać jasną deklarację w sprawie in vitro kandydata PiS. Mimo że kwestionariusz dawał możliwość jednoznacznej odpowiedzi, z uwzględnieniem złożoności problemu, Kaczyński takiej deklaracji nie złożył. Napisał jedynie, że z „in vitro związane jest wiele dylematów etycznych” i dlatego trzeba poczekać na szczegółowe zapisy, które mają powstać w parlamencie. Tymczasem w Sejmie jest już sześć projektów dotyczących sztucznego zapłodnienia, z tego dwa zgłoszone przez posłów jego partii, a pod jednym — posła Bolesława Piechy, który zabrania in vitro, ale zezwala na adopcję już istniejących embrionów — Kaczyński sam złożył podpis.
Problemów z jasnymi deklaracjami nie mają pozostali kandydaci: Marek Jurek jest przeciwko in vitro, a Napieralski za, i to bez żadnych ograniczeń i z finansowaniem z budżetu państwa.
Poza kandydatem SLD wszyscy pozostali nie zgadzają się na wprowadzenie w Polsce jakiejkolwiek formy eutanazji czy legalizacji narkotyków. Nie ma też zgody na uznanie związków partnerskich za małżeństwa, choć Komorowski nie deklaruje tego wprost, lecz stwierdza, że istniejące przepisy dają możliwość zabezpieczenia materialnego osobom, które nie żyją w związku małżeńskim. W tej ostatniej kwestii nawet światopoglądowo liberalny Napieralski podkreśla, że jest przeciwny adopcji dzieci przez pary homoseksualne.
Wybór personalny
Analiza poglądów dwóch głównych kandydatów na prezydenta zaskakuje ich podobieństwem. Wybór między Kaczyńskim a Komorowskim wydaje się więc w mniejszym stopniu programowy, a bardziej personalny. To ich osobowość i wiarygodność, a także ocena działalności ugrupowania, które ich wysuwa, mogą przesądzić o uzyskaniu głosu. Nie można jednak wykluczyć sytuacji, że zadecyduje tu pogląd wyrażony w jednej, ściśle określonej sprawie. Wyborcy oczekujący bardziej zdecydowanych deklaracji w sprawach światopoglądowych mogą wskazać na Marka Jurka, który stara się realizować w życiu społecznym zasady nauczania Kościoła. Poglądy Grzegorza Napieralskiego są natomiast z nauczaniem Kościoła fundamentalnie sprzeczne.
a)
Jestem za ograniczeniem kompetencji prezydenta na rzecz premiera.
b)
Jestem za rozszerzeniem kompetencji prezydenta kosztem władzy premiera
i Rady Ministrów.
c)
Kompetencje prezydenta powinny pozostać bez zmian.
d)
Inne.
Jurek M.
d)
Prezydent powinien zachować dotychczasowe uprawnienia, poszerzone o prawo
ogłaszania przedterminowych wyborów w kryzysie.
Kaczyński J.
c)
Kompetencje prezydenta powinny pozostać bez zmian.
Komorowski B.
d)
Pewne kompetencje, np. reprezentowania Polski na zewnątrz czy koordynacji
polityki zagranicznej, powinny zostać pomiędzy rządem a ośrodkiem
prezydenckim dokładniej uregulowane.
Napieralski G.
c)
Kompetencje prezydenta powinny pozostać bez zmian.
Pawlak W.
d)
Powinno nastąpić takie rozdzielenie kompetencji prezydenta i rządu, aby
ograniczyć możliwe pola konfliktów. Nadto prezydent powinien uzyskać prawo
zgłaszania poprawek do już uchwalonej ustawy. Rząd raz na kwartał powinien
prezydentowi przedkładać raport o stanie państwa.
a)
Jestem za utrzymaniem obecnego wieku emerytalnego.
b)
Jestem za wydłużeniem wieku, w którym pracownik będzie mógł przechodzić na
emeryturę.
c)
Inne.
Jurek M.
a)
Jestem za utrzymaniem obecnego wieku emerytalnego.
Kaczyński J.
c)
Można spróbować wprowadzić uregulowania, które pozwolą obywatelom dokonywać
wyboru dłuższego okresu aktywności zawodowej. Przejście na emeryturę
z chwilą osiągnięcia wieku emerytalnego musi być traktowane jako prawo obywatela,
nie jako przymus. Trzeba pamiętać jednak, że równie istotne jest stworzenie
miejsc pracy dla osób po 50.
Komorowski B.
c)
Polski system emerytalny wymaga dalszej reformy, np. rozważane ewentualne
wydłużenie okresu pracy kobiet mogłoby mieć charakter dobrowolności.
Napieralski G.
c)
System elastyczny, oparty na możliwości wyboru, przy zachowaniu określonej
ustawowej dolnej granicy wieku pozwalającego na przejście na emeryturę.
Pracownicy mogliby samodzielnie określać, czy czują się na siłach i mogą
pracować dłużej — „premią” jest wówczas wyższa emerytura.
Pawlak W.
a)
Jestem za utrzymaniem obecnego wieku emerytalnego. Decyzję o przejściu na
emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego należy pozostawić zainteresowanemu.
Dłużej pracujący powinni uzyskiwać wyższe świadczenia.
a)
Państwo powinno całkowicie znieść podatki dla rodzin posiadających troje
i więcej dzieci.
b)
Państwo powinno wspierać socjalnie tylko rodziny potrzebujące.
c)
Liczba dzieci to prywatna sprawa małżeństwa i państwo w ogóle nie
powinno prowadzić polityki prorodzinnej.
d)
Inne.
Jurek M.
d)
Państwo powinno znacznie zmniejszyć podatki dla rodzin wychowujących dzieci, co
najmniej podwajając dzisiejszą ulgę na każde dziecko.
Kaczyński J.
b)
Państwo powinno wspierać socjalnie tylko rodziny potrzebujące.
Komorowski B.
d)
Państwo powinno wspierać rodziny w różnych aspektach bez względu na ich
sytuację materialną, choć rodziny najuboższe w pierwszej kolejności.
Napieralski G.
b)
Państwo powinno wspierać socjalnie tylko rodziny potrzebujące.
Pawlak W.
d)
Należy łączyć różne sposoby wspierania rodzin. Kwota ulgi podatkowej na dzieci
powinna wzrastać wraz z liczbą dzieci w rodzinie. Należy wprowadzić
ulgę podatkową z tytułu wychowywania dzieci przez rolników, którzy takiego
uprawnienia są pozbawieni.
a)
Polska powinna jak najszybciej wprowadzić walutę euro.
b)
Polska nie powinna wchodzić do strefy euro.
c)
Polska powinna wprowadzić walutę euro w sprzyjających warunkach
ekonomicznych.
d)
Inne.
Jurek M.
d)
Polska nie powinna wchodzić do strefy euro w ciągu najbliższej dekady,
złoty wspiera, i może wspierać, konkurencyjność polskiej produkcji na
wspólnym rynku.
Kaczyński J.
c)
Polska powinna wprowadzić walutę euro w sprzyjających warunkach
ekonomicznych.
Komorowski B.
c)
Polska powinna wprowadzić walutę euro w sprzyjających warunkach
ekonomicznych.
Napieralski G.
d)
Polska powinna przyjąć wspólną walutę UE, ale pod warunkiem ustabilizowania
sytuacji w krajach mających aktualnie euro i przyjęcia takich
rozwiązań przez całą UE, które będą zapobiegać kryzysom wspólnej waluty.
Pawlak W.
c)
Polska powinna wprowadzić walutę euro w sprzyjających warunkach
ekonomicznych.
a)
Media publiczne powinny być sprywatyzowane.
b)
Media publiczne powinny być całkowicie finansowane z budżetu państwa
i skupiać się na wypełnianiu swojej misji, a nie na walce
z konkurencją.
c)
Media publiczne powinny być finansowane z abonamentu, który należy
zwiększyć i ściągać w 100 procentach, np. przy okazji płacenia
podatku dochodowego.
d)
Inne.
Jurek M.
d)
Media publiczne powinny być finansowane
z akcyzy na reklamę w mediach komercyjnych, same nie powinny nadawać reklam, abonament w obecnej formie należy znieść.
Kaczyński J.
c)
Media publiczne powinny być finansowane z abonamentu, który należy
zwiększyć i ściągać w 100 procentach, np. przy okazji płacenia
podatku dochodowego
Komorowski B.
b)
Media publiczne powinny być finansowane z budżetu państwa i skupiać
się na wypełnianiu swojej misji, a nie na walce z konkurencją.
Napieralski G.
b)
Media publiczne powinny być całkowicie finansowane z budżetu państwa
i skupiać się na wypełnianiu swojej misji, a nie na walce
z konkurencją. Media publiczne powinny istnieć i służyć wszystkim
Polakom. Tylko one mogą pełnić ustawową rolę edukacyjną i kulturotwórczą.
Pawlak W.
b)
Media publiczne powinny być całkowicie finansowane z budżetu państwa
i skupiać się na wypełnianiu swojej misji, a nie na walce
z konkurencją.Powinny zostać wdrożone mechanizmy chroniące media publiczne
przed zawłaszczaniem ich przez środowiska polityczne.
a)
Instytut Pamięci Narodowej bardzo dobrze służy poznawaniu historii Polski,
a zarzuty o jego upolitycznienie są niesłuszne.
b)
Instytut Pamięci Narodowej za bardzo angażuje się w bieżące spory
polityczne.
c)
Instytut Pamięci Narodowej bardzo dobrze służy poznawaniu historii Polski, choć
za bardzo angażuje się w bieżące spory polityczne.
d)
Inne.
Jurek M.
a)
Instytut Pamięci Narodowej bardzo dobrze służy poznawaniu historii Polski,
a zarzuty o jego upolitycznienie są stawiane tendencyjnie.
Kaczyński J.
a)
Instytut Pamięci Narodowej bardzo dobrze służy poznawaniu historii Polski,
a zarzuty o jego upolitycznienie są niesłuszne.
Komorowski B.
c)
Instytut Pamięci Narodowej dobrze służy poznawaniu historii Polski, choć za
bardzo angażuje się w bieżące spory polityczne.
Napieralski G.
d)
To szkodliwa instytucja, która od lat zatruwa polskie życie polityczne, dzieli
Polaków, inspiruje atmosferę wrogości i rewanżu. Jestem za likwidacją IPN,
przekazaniem jego zasobów dokumentalnych archiwom państwowym,
a prowadzonych postępowań dotyczących przestępstw popełnionych
w przeszłości m.in. z pobudek politycznych — powszechnym jednostkom
prokuratury.
Pawlak W.
c)
Instytut Pamięci Narodowej bardzo dobrze służy poznawaniu historii Polski, choć
za bardzo angażuje się w bieżące spory polityczne.
a)
Metodą na pokonanie problemów służby zdrowia powinno być zwiększenie składki
zdrowotnej.
b)
Wyjściem z problemów służby zdrowia powinna być jej prywatyzacja.
c)
Należy wprowadzić system pośredni, w którym część usług medycznych byłaby
płatna.
d)
Inne.
Jurek M.
d)
Należy zachować publiczną służbę zdrowia, która powinna być skoncentrowana na
świadczeniach dla słabszych grup społecznych i realizacji najbardziej
kosztownych procedur. Uzupełnieniem publicznego powinien być sektor komercyjny.
Kaczyński J.
d)
Należy podnieść nakłady na służbę zdrowia, ale bez podnoszenia składki
zdrowotnej.
Komorowski B.
d)
Przekształcenia szpitali są szansą na lepsze usługi zdrowotne, a system
wymaga dalszych, zdecydowanych zmian dla dobra pacjentów.
Napieralski G.
a)
Podstawowym źródłem finansowania ochrony zdrowia musi być obowiązkowa składka
zdrowotna. Proponujemy jej sukcesywne zwiększanie, z możliwością
odliczenia od podatku PIT.
Pawlak W.
a)
Metodą na pokonanie problemów służby zdrowia powinno być zwiększenie składki
zdrowotnej. Składka powinna być w całości odpisywana od podatku. Trzeba
doprowadzić do obniżki cen leków, aby poprawić ich dostępność, zwłaszcza dla
emerytów i rencistów.
a)
Nie należy zmieniać obowiązujących przepisów dotyczących ochrony życia.
b)
Podpiszę ustawę zakazującą aborcji z powodu choroby nienarodzonego dziecka
lub poczęcia w wyniku czynu zabronionego.
c)
Podpiszę ustawę zezwalająca na aborcję z powodu sytuacji społecznej
kobiety.
d)
Inne.
Jurek M.
b)
Podpiszę ustawę zakazującą aborcji z powodu choroby nienarodzonego dziecka
lub poczęcia w wyniku czynu zabronionego, ale za priorytet uważam
konstytucyjne potwierdzenie prawa do życia od poczęcia jako prawa człowieka.
Kaczyński J.
a)
Nie należy zmieniać obowiązujących przepisów dotyczących ochrony życia.
Komorowski B.
a)
Nie należy zmieniać obowiązujących przepisów dotyczących ochrony życia.
Napieralski G.
c)
Podpiszę ustawę zezwalającą na aborcję z powodu sytuacji społecznej
kobiety.
Pawlak W.
a)
Nie należy zmieniać obowiązujących przepisów dotyczących ochrony życia.
a)
Metoda in vitro powinna być zakazana.
b)
Metoda in vitro powinna być dopuszczalna bez żadnych ograniczeń
i finansowana z budżetu państwa.
c)
Metoda in vitro powinna być dopuszczalna, ale pod warunkiem, że ludzkie zarodki
powstałe w trakcie tej procedury nie będą zabijane i zamrażane.
d)
Inne.
Jurek M.
a)
Metoda in vitro powinna być zakazana, natomiast każde dziecko poczęte już tą
drogą musi mieć prawo się urodzić (gwarantuje to lekceważony art. 157a kodeksu
karnego).
Kaczyński J.
d)
Szacunek dla życia jest fundamentem państwa i naszej kultury. Sprawa in
vitro bez wątpienia musi zostać w końcu uregulowana prawnie. Należy jednak
pamiętać, że z metodą in vitro związane jest wiele dylematów etycznych.
Dlatego dziś należy poczekać na szczegółowe zapisy, które powinny powstać
w parlamencie, w wyniku porozumienia społecznego. Jednocześnie ważne
jest, by w Polce był szybko wdrożony skuteczny, wielopłaszczyznowy program
leczenia bezpłodności.
Komorowski B.
d)
Metoda in vitro może ułatwić wielu małżeństwom posiadanie dzieci — dziś ma
z tym problem blisko 20 proc. polskich małżeństw. Sprawa wymaga
znalezienia mądrego kompromisu, pozwalającego na zachowanie skuteczności metody
oraz uwzględniającego katolicką wrażliwość na kwestię ochrony życia.
Napieralski G.
b)
Metoda in vitro powinna być dopuszczalna bez żadnych ograniczeń
i finansowana z budżetu państwa.
Pawlak W.
d)
To sprawa sumienia zarówno lekarzy, jak i rodziców. O ile parlament
uchwaliłby taką ustawę, dostęp do in vitro powinny mieć tylko małżeństwa,
a ludzkie zarodki nie powinny być zamrażane i zabijane.
a)
Nie podpiszę ustawy wprowadzającej jakąkolwiek formę eutanazji.
b)
Podpiszę ustawą wprowadzającą w Polsce eutanazję.
c)
W uzasadnionych sytuacjach eutanazja powinna być dopuszczalna.
d)
Inne.
Jurek M.
a)
Nie podpiszę ustawy wprowadzającej jakąkolwiek formę eutanazji — prawo do życia
jest niezbywalne.
Kaczyński J.
a)
Nie podpiszę ustawy wprowadzającej jakąkolwiek formę eutanazji.
Komorowski B.
a)
Nie podpiszę ustawy wprowadzającej jakąkolwiek formę eutanazji.
Napieralski G.
c)
W uzasadnionych sytuacjach eutanazja powinna być dopuszczalna.
W przypadku jej legalizacji potrzebne byłoby świadome oświadczenie
pacjenta oraz zgoda certyfikowanej grupy specjalistów o nieposzlakowanej
opinii.
Pawlak W.
a)
Nie podpiszę ustawy wprowadzającej jakąkolwiek formę eutanazji.
a)
Narkotyki powinny być całkowicie zakazane.
b)
Narkotyki powinny być legalne bez żadnych ograniczeń.
c)
Tzw. narkotyki miękkie powinny być legalne.
d)
Inne.
Jurek M.
a)
Narkotyki powinny być całkowicie zakazane.
Kaczyński J.
a)
Narkotyki powinny być całkowicie zakazane.
Komorowski B.
a)
Narkotyki powinny być całkowicie zakazane.
Napieralski G.
d)
Nie jestem fanem narkotyków, niezależnie od tego, czy chodzi o miękkie czy
twarde, nie ma niezbitych dowodów, że miękkie narkotyki nie zachęcają do
sięgania po ich twarde odpowiedniki. Otwarte granice powodują, że jakakolwiek
polityka w tym względzie, jeśli nie jest spójna na poziomie Unii
Europejskiej, jest po prostu fikcją.
Pawlak W.
a)
Narkotyki powinny być całkowicie zakazane. Nie ma nieszkodliwych narkotyków.
a)
Jestem za stosowaniem kar cielesnych wobec dzieci.
b)
Jestem zdecydowanym przeciwnikiem stosowania kar cielesnych wobec dzieci.
c)
W wyjątkowych wypadkach i sporadycznie kary cielesne (tzw. klaps)
wobec dzieci mogą być stosowane.
d)
Inne.
Jurek M.
c)
W wyjątkowych wypadkach i sporadycznie karcenie (tzw. klaps) wobec
dzieci może być stosowane. Chociaż jako ojciec — odradzam.
Kaczyński J.
c)
W wyjątkowych wypadkach i sporadycznie kary cielesne (tzw. klaps)
wobec dzieci mogą być stosowane.
Komorowski B.
b)
Jestem zdecydowanym przeciwnikiem stosowania kar cielesnych wobec dzieci.
Napieralski G.
b)
Jestem zdecydowanym przeciwnikiem stosowania kar cielesnych wobec dzieci.
Pawlak W.
d. Ta sprawa została w polskim prawie uregulowana.
a)
Kobiety w Polsce nie są dyskryminowane w życiu publicznym.
b)
Kobiety w Polsce są dyskryminowane w życiu publicznym,
a parytety płci są dobrym sposobem na walkę z tą nierównością.
c)
Kobiety w Polsce są dyskryminowane w życiu publicznym, ale parytety
płci nie są dobrym sposobem na walkę z tą nierównością.
d)
Inne.
Jurek M.
d)
Kobiety w Polsce nie są dyskryminowane w życiu publicznym, parytety
nie są potrzebne — natomiast w pełni rozumiem promocję obecności kobiet
w życiu społecznym i publicznym, i monitoring ich pozycji.
Kaczyński J.
a)
kobiety w Polsce nie są dyskryminowane w życiu publicznym.
Komorowski B.
d)
Kobietom w życiu publicznym na pewno jest trudniej z powodu ich roli
w rodzinie, i to trzeba zmieniać przez różne ułatwienia, ale nie
jestem do końca przekonany, że zmieni to parytet płci.
Napieralski G.
b)
Kobiety w Polsce są dyskryminowane w życiu publicznym,
a parytety płci są dobrym sposobem na walkę z tą nierównością.
Pawlak W.
d)
Zróżnicowanie sytuacji kobiet i mężczyzn jest w wielu przypadkach
skutkiem istnienia różnic biologicznych i psychicznych oraz różnych ról społecznych.
Parytet na listach wyborczych do organów przedstawicielskich zasługuje na
poparcie. Większa obecność kobiet w polityce to szansa na lepszą politykę.
a)
Osoby o skłonnościach homoseksualnych powinny mieć w Polsce prawo do
zawierania związków o takich samych skutkach prawnych jak małżeństwo.
b)
Istniejący w Polsce stan prawny daje osobom o skłonnościach
homoseksualnych wszystkie prawa obywatelskie, wprowadzanie związków
partnerskich nie jest więc potrzebne.
c)
Osoby o skłonnościach homoseksualnych powinny mieć prawo do zawierania
związków partnerskich, jednak związki te nie powinny mieć wszystkich skutków
prawnych jak małżeństwo.
d)
Inne.
Jurek M.
d)
W Polsce osoby o skłonnościach homoseksualnych nie mogą domagać się szczególnych praw z tytułu
homoseksualizmu i dla homoseksualizmu. Państwo nie może promować
rozwiązłości.
Kaczyński J.
b)
Istniejący w Polsce stan prawny daje osobom o skłonnościach
homoseksualnych wszystkie prawa obywatelskie, wprowadzanie związków partnerskich
nie jest więc potrzebne.
Komorowski B.
d)
Istniejące przepisy prawa dają możliwość zabezpieczenia materialnego osób,
które nie żyją w związku małżeńskim, ale w moim przekonaniu nie ma
w Polsce społecznego przyzwolenia na przykład dla możliwości adopcji
dzieci przez pary homoseksualne.
Napieralski G.
a)
Osoby o skłonnościach homoseksualnych powinny mieć w Polsce prawo do
zawierania związków o takich samych skutkach prawnych jak małżeństwo, ale
bez możliwości adopcji dzieci.
Pawlak W.
b)
Istniejący w Polsce stan prawny daje osobom o skłonnościach
homoseksualnych wszystkie prawa obywatelskie, wprowadzanie związków
partnerskich nie jest więc potrzebne.
a)
Unia Europejska powinna zmierzać w kierunku państwa federacyjnego.
b)
Unia Europejska powinna zmierzać w kierunku związku suwerennych państw.
c)
Unia Europejska powinna zostać rozwiązana.
d)
Inne.
Jurek M.
b)
Unia Europejska powinna być związkiem suwerennych i solidarnych państw.
Kaczyński J.
b)
Unia Europejska powinna zmierzać w kierunku związku suwerennych państw.
Komorowski B.
b)
Unia Europejska powinna zmierzać w kierunku związku suwerennych państw.
Napieralski G.
a)
Unia Europejska powinna zmierzać w kierunku państwa federacyjnego.
Pawlak W.
d)
Unia Europejska w obecnym kształcie jest związkiem suwerennych państw.
Dalsza ewolucja Unii powinna być oparta na zasadzie pomocniczości, co oznacza,
że instytucje unijne powinny przejmować te zadania, których skuteczna
realizacja przekracza możliwości poszczególnych państw członkowskich, np.
zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego.
a)
Państwa wchodzące w skład Unii Europejskiej powinny prowadzić wspólną
politykę zagraniczną.
b)
Państwa wchodzące w skład Unii Europejskiej nie powinny prowadzić
samodzielnej polityki zagranicznej.
c)
W wybranych sprawach państwa wchodzące w skład Unii Europejskiej
powinny prowadzić wspólną politykę zagraniczną.
d)
Inne.
Jurek M.
c)
W wybranych sprawach — w zakresie wspólnych wartości i interesów
— państwa wchodzące w skład Unii Europejskiej powinny prowadzić wspólną
politykę zagraniczną.
Kaczyński J.
c)
W wybranych sprawach państwa wchodzące w skład Unii Europejskiej
powinny prowadzić wspólną politykę zagraniczną.
Komorowski B.
c)
W wybranych sprawach państwa wchodzące w skład Unii Europejskiej
powinny prowadzić wspólną politykę zagraniczną.
Napieralski G.
a)
Państwa wchodzące w skład Unii Europejskiej powinny prowadzić wspólną
politykę zagraniczną.
Pawlak W.
c)
W wybranych sprawach państwa wchodzące w skład Unii Europejskiej
powinny prowadzić wspólną politykę zagraniczną.
a)
Polskie wojska powinny zostać wycofane z Afganistanu.
b)
Polskie wojska powinny być w Afganistanie tak długo jak kontyngent NATO.
c)
Powinniśmy zwiększyć nasze zaangażowanie militarne w Afganistanie.
d)
Inne.
Jurek M.
b)
Polskie wojska powinny być w Afganistanie tak długo jak kontyngent NATO.
Kaczyński J.
b)
Polskie wojska powinny być w Afganistanie tak długo jak kontyngent NATO.
Komorowski B.
b)
Polskie wojska powinny być w Afganistanie tak długo jak kontyngent NATO.
Napieralski G.
a)
Polskie wojska powinny zostać wycofane z Afganistanu.
Pawlak W.
a)
Polskie wojska powinny zostać wycofane z Afganistanu. Polska powinna się
wycofać szybko, ale bez nadmiernego pośpiechu. Dla zachowania wiarygodności
należy uwzględnić nasze zobowiązania międzynarodowe i sytuację wewnętrzną,
aby nie było tak, że po wycofaniu się będzie gorzej niż przed. Wycofanie się
musi być dobrze zorganizowane.
a)
Powinniśmy dążyć do jak najlepszych stosunków z Rosją bez żadnych warunków
wstępnych.
b)
Dobre stosunki z Rosją powinniśmy uzależniać od gwarancji stabilnych
dostaw energii, przestrzegania w tym kraju praw człowieka oraz
demokratycznych zasad.
c)
Warunkiem dobrych relacji z Rosją powinno być ujawnienie przez Rosjan
całej prawdy o Katyniu i innych zbrodniach komunistycznych
i przeproszenie za nie.
d)
Inne.
Jurek M.
d)
Powinniśmy dążyć do dobrych stosunków z Rosją. Ich celem praktycznym
powinny być zmniejszenie deficytu w wymianie handlowej i normalna
współpraca międzypaństwowa. Od Rosji oczekiwać należy jednak pełnej akceptacji
niepodległości państw powstałych po rozpadzie ZSSR i potępienia komunizmu.
Powinniśmy pozytywnie odnosić się do wszelkich form upamiętniania męczeństwa
rosyjskiego chrześcijaństwa w czasach komunizmu i oporu
antykomunistycznego.
Kaczyński J.
c)
Warunkiem dobrych relacji z Rosją powinno być ujawnienie przez Rosjan
całej prawdy o Katyniu i innych zbrodniach komunistycznych
i przeproszenie za nie.
Komorowski B.
d)
Relacje z Rosją powinny być jak najlepsze, potrzebne jest do tego uznanie
prawdy historycznej i ostateczne przecięcie kłamstwa katyńskiego,
a także dobra współpraca gospodarcza.
Napieralski G.
b)
Dobre stosunki z Rosją powinniśmy uzależniać od gwarancji stabilnych
dostaw energii, przestrzegania w tym kraju praw człowieka oraz
demokratycznych zasad.
Pawlak W.
d)
Warunkiem dobrych relacji z Rosją powinno być wyjaśnienie wszystkich
trudnych spraw we wzajemnych relacjach, co powinno sprzyjać wzrostowi zaufania
między obu państwami i rozwojowi wszechstronnej współpracy, w tym
gospodarczej.
opr. mg/mg