"Ustalony zbiór ksiąg..."

ks. prof. Tomasz Jelonek

Ogólne wiadomości o Piśmie Świetym

ISBN: 978-83-60703-48-9

wyd.: Salwator 2007

"Ustalony zbiór ksiąg..."

Pismo Święte jest zbiorem różnorodnych ksiąg. Należy zastanowić się nad kryterium ich doboru.

Do Pisma Świętego należą księgi napisane pod natchnieniem Ducha Świętego. Problem natchnienia, jak widzieliśmy, jest problemem wiary. Nic więc dziwnego, że interesujące nas kryterium należy także do dziedziny wiary. Księgi natchnione nie stanowią bowiem całości literatury hebrajskiej, zostały wyodrębnione spośród innych pism nie na podstawie jakiegoś kryterium zewnętrznego, gdyż takie w odniesieniu do nich nie istnieje. Duch Święty - jeśli można tak trochę dowcipnie powiedzieć - nie podpisywał ksiąg, których jest współautorem. Treść ksiąg także nie może być kryterium, inne pisma również często dotyczą spraw religijnych i zawierają naukę ortodoksyjną w stosunku do objawienia. O natchnieniu poszczególnych pism świadczy natomiast wiara wspólnot wierzących i ona jest kryterium przynależności do zbioru ksiąg natchnionych.

Duch Święty, który udzielał pisarzom natchnienia, także wzbudzał wiarę wspólnot wierzących ludu wybranego Starego Przymierza i wiarę wspólnoty Kościoła, wiarę w boskie pochodzenie danego pisma. Izraelici wierzyli, że ich księgi święte pochodzą od Boga, otaczali je szczególną troską, przepisywali, a w razie niebezpieczeństwa ukrywali. Wiarę tę przejął Kościół, w którym Duch Święty wzbudził także wiarę w natchnienie pism apostolskich.

Tak wyróżnione księgi zostały później zestawione w zbiór. Tej inwentaryzacji dokonywali już rabini żydowscy, później czyniły to synody kościelne i choć były pewne wahania, którymi nie będziemy się tu bliżej zajmować, w czwartym wieku po Chrystusie proces ten został zakończony i ustalono kanon, czyli zbiór ksiąg natchnionych - albo dokładniej mówiąc: ksiąg, których natchnienie potwierdziła wiara Kościoła.

Kiedy wiara ta została zakwestionowana przez Lutra i innych reformatorów w szesnastym wieku, Sobór Trydencki ogłosił kanon Pisma Świętego ostatecznie i definitywnie jako dogmat wiary na czwartej sesji 8 kwietnia 1546 roku.

Należy podkreślić, że zarówno wcześniejsze, jak i ostateczne ustalenie Soboru Trydenckiego było tylko stwierdzeniem istnienia odnośnej wiary, a nie jakimś arbitralnym dokonywaniem wyboru, co należy uznawać za natchnione, a czego nie. Ojcowie soborowi zbadali, jaka jest wiara, w co społeczność Kościoła wierzy - i tę wiarę ogłosili.

Na marginesie zaznaczymy jeszcze, że orzeczenie Soboru Trydenckiego jest orzeczeniem dogmatycznym wypowiedzianym według zwyczajnej wówczas formuły w zdaniu: Jeśliby ktoś ksiąg tych w całości ze wszystkimi ich częściami nie przyjmował, niech będzie wyklęty. Jako takie, obowiązuje katolika w sumieniu. Nie można nazywać Pismem Świętym wydania, które nie zawiera wszystkich ksiąg wymienionych w kanonie. Takie wydanie już w samym tytule zawiera fałsz, gdyż za Pismo Święte podaje to, co nim jeszcze w całości nie jest. Stąd Kościół, którego trosce ten List Boga do człowieka został zlecony, nie może zgadzać się na używanie go przez katolików.

opr. aw/aw